Naif kronik viral hepatit B'li hastalarda antiviral tedavinin karaciğerdeki inflamasyon ve fibrozis skorlarına etkisinin serum procollagen C-proteinase enhancer-1 düzeyi ile değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Toplumda en yaygın görülen karaciğer hastalıklarından biri olan kronik hepatit B hastalığına bağlı oluşan karaciğer fibrozunun tanısı ve şiddetinin belirlenmesi; tedavi planlanması, hastalık prognozunun öngörülmesi ve gelişebilecek komplikasyonların önlenmesi açısından son derece önemlidir. Günümüzde karaciğer fibrozu teşhisinde ve takibinde altın standart yöntem olan karaciğer biyopsisinin taşıdığı çeşitli riskler ve dezavantajları nedeniyle; daha az risk taşıyan, daha ucuz, tekrarlanması daha kolay olan birtakım noninvaziv tanı yöntemleri de tanıda kullanılmakta, ancak henüz biyopsinin yerini alabilecek bir yöntemin bulunmaması yeni noninvaziv tanı yöntemleri üzerindeki çalışmaların artırılmasını gerektirmektedir. Bu çalışmada karaciğer biyopsisi sonrası kronik hepatit B tanısı konmuş hastalardaprokollajen C-proteinaz arttırıcı ("Procollagen C-Proteinase Enhancer-1", PCPE-1)glikoproteininin tedavi öncesi ve sonrası serum düzeylerini tespit etmek, tedavi sonrası serum düzeylerindeki olası değişimin fibrozis derecesi ile ilişkili olup olmadığını göstermek, PCEP-1'in karaciğer fibrozisindeki düzelmeyi ve tedavi yanıtını öngörebilecek bir biyolojik belirteç olup olamayacağını araştırmak amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Çalışmaya Kırıkkale Üniversitesi Gastroenteroloji Bilim Dalı polikliniğine başvuran, biyokimyasal ve histolojik olarak Hepatit B tanısı almış 30 hasta ve bilinen herhangi bir hastalığı olmayan HBsAg negatif, karaciğer fonksiyon testleri normal 30 kişi dahil edilmiştir.PCPE-1 düzeyi ELISA yöntemi ile ölçülmüştür. Fibrozis modelleri ise orijinal makaledeki formüller ile hesaplanmıştır. Fibrozis evresi Ishak skorlama sistemine göre değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmamızdaki hastaların tedavi öncesive sonrasındaki PCPE-1 değerleri karşılaştırıldığında tedavi öncesinde hastaların PCPE-1 değerinin anlamlı derecede yüksek olduğu görülmüştür. Yapılan ROC-Curve analizinde PCPE-1 belirtecinin naif hastaları, tedavi sonrası durumlarından istatistiksel olarak anlamlı şekilde ayırt edebildiği görülmüştür (AUC=0,649, p=0,047). PCPE-1 değişkeninin >185,790 düzeyinde % 30 sensitivite ve % 93 spesivite ile naif hastalardaki fibrozis durumunu tedavi sonrası fibrozis durumlarından ayırt edebileceği öngörülmüştür. Çalışmamızda naif hastaların APRI ve FIB-4 düzeyleri kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek bulunmuş, bu değerlerin naif hastaların tanısında istatistiksel olarak anlamlı tanı değeri taşıdığı (AUC 0,722, 0,714) bulunmuştur. Yine bu değerlerin tedavi sonrasında anlamlı şekilde düşüş gösterdiği saptanmıştır. Sonuç: Bu bulgular, tedavi sonrası fibrozisteki gerileme ile birlikte PCPE-1 değerinin de düştüğünü; tedavi başarısının PCPE-1 düzeyi ile değerlendirilebileceğini göstermektedir. Ancak PCPE-1'in karaciğer fibrozu tanısında kullanılmak üzere fibrozisle ilişkisini değerlendirmeye yönelik daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır. Anahtar Kelimeler: Karaciğer fibrozisi, kronik hepatit B, PCPE-1

Aim:Diagnosis and determination of severity of liver fibrosis due to chronic hepatitis B disease which is the one of the most common liver diseases in the societyis extremely important in planning treatment, predicting the disease prognosis and preventing complications that may develop. Due to the various risks and disadvantages of liver biopsy, which is the gold standard method in the diagnosis and follow-up of liver fibrosis today; some non-invasive diagnostic methods that are less risky, cheaper and easier to repeat are also used in diagnosis. However, the absence of a method that can replace biopsy yet requires an increase in studies on new noninvasive diagnostic methods. It was aimed to determine the serum levels of PCPE-1 glycoprotein before and after treatment, to show whether the possible change in serum levels after treatment is related to the degree of fibrosis, and to investigate whether PCEP-1 can be a biological marker that can predict the improvement in liver fibrosis and treatment response. Materials and Methods: The study included 30 patients who applied to the outpatient clinic of Kırıkkale University Gastroenterology Department, who were diagnosed with Hepatitis B biochemically and histologically, and 30 HBsAg negative patients with normal liver function tests without any known disease. PCPE-1 level was measured by ELISA method. Fibrosis scores were calculated using the formulas in the original article. Fibrosis stage was evaluated according to Ishak scoring system. Results: When the PCPE-1 values before and after the treatment of the patients in our study were compared, it was observed that the PCPE-1 value of the patients before treatment was significantly higher. In the ROC-Curve analysis, it was observed that the PCPE-1 marker could significantly differentiate naive patients from their post-treatment conditions (AUC=0,649, p=0,047). It was predicted that PCPE-1 variable could differentiate fibrosis status in naive patients from post-treatment fibrosis conditions with 30% sensitivity and 93% specificity at the level of >185,790.In our study, APRI and FIB-4 levels of naive patients were found to be statistically significantly higher than the control group, and these values were found to have a statistically significant diagnostic value in the diagnosis of naive patients (AUC 0,722, 0,714). It was also found that these values decreased significantly after treatment. Conclusion: These findings show that PCPE-1 value also decreased with the regression in fibrosis after treatment; shows that treatment success can be evaluated with PCPE-1 level. Keywords: Chronic hepatitis B, liver fibrosis, PCPE-1