ER,CR:YSGG lazer uygulamasının süt ve daimi dişlerde mine demineralizasyonunun engellenmesi üzerine etkisinin in vitro koşullarda incelenmesi

Abstract

Bu tez çalışmasının amacı, insan süt ve daimi diş minelerinin, çürük oluşumuna karşı direncinin arttırılması amacıyla, farklı parametrelerde uygulanan Er,Cr:YSGG lazerin (Waterlase iPlus) etkinliğinin değerlendirilmesidir. Çalışmamızda, mine demineralizasyonunun engellenmesinde kullanımı araştırılan Er,Cr:YSGG lazer uygulamasının; farklı güç değerlerinin, su soğutmalı ve soğutmasız koşullarda kullanımının, topikal floridle birlikte ve ayrı uygulanmasının etkinliği in vitro koşullarda karşılaştırılarak incelenmiştir. Çalışmamızda, 225 adet süt ve 225 adet daimi diş mine örneği hazırlanmış ve mine örneklerinden her grupta 15 adet olacak şekilde 15 süt dişi grubu, 15 daimi diş grubu oluşturulmuştur. Gruplara uygulanan tedavilerin değişken parametreleri; 1- Farklı lazer güçlerinde (0.25 / 0.50 / 0.75 W) ve sabit frekansta (20 Hz) Er,Cr:YSGG lazer uygulaması, 2- Lazerin 2 ml/dk su soğutmalı veya su soğutmasız koşullarda uygulanması ve 3- Lazerin APF ile birlikte veya ayrı uygulanmasıdır. Çalışma protokolüne göre florid uygulanan örneklere önce APF jel, ardından Er,Cr:YSGG lazer uygulanmıştır. Tedavilerden sonra diş örnekleri 14 gün süreyle laboratuvar koşullarında hazırlanan demineralizasyon-remineralizasyon siklusuna tabi tutulmuştur. Mine örneklerinin yüzey ve kesitlerindeki morfolojik değişimler Taramalı Elektron Mikroskopu (SEM) ile incelenmiştir. Örneklerdeki kimyasal içeriğin belirlenmesi için Enerji Dağılımlı X-ışını Spektroskopisi (EDS) kullanılmış ve alınan kesitlerde Ca, P, C, F ve O elementlerinin kütle yüzdeleri mine yüzeyinden derine doğru çizgisel olarak ölçülmüştür. Bu çalışmadan elde edilen veriler, istatistiksel olarak, tek yönlü ANOVA testi ve Sheffe anlamlılık testi kullanılarak değerlendirilmiştir. Yapılan analizlere göre, hem süt hem daimi dişlerde en yüksek Ca ve P kütle yüzdesi, su soğutmasız-0.75 W lazer grubunda görülmekte olup (p<0,05), APF grubu ile arasında istatistiksel olarak anlamlı fark yoktur (p>0,05). Süt ve daimi dişlerde su soğutmasız-APF+0.75 W lazer grubunun Ca ve P kütle yüzdesi, APF grubu ve su soğutmasız-0.75 W lazer grubundan daha düşüktür. Süt ve daimi dişlerde F kütle yüzdesi, APF+lazer uygulanan gruplarda tek başına lazer uygulanan gruplara kıyasla istatistiksel olarak daha yüksektir (p<0,05). Süt ve daimi dişlerde yapılan SEM incelemesinde, lazer uygulanan gruplarda, mine yüzeyinde enerji yoğunluğuna göre değişen boyutlarda çatlaklar, kraterler ve engebeli alanlara rastlanmıştır. Ayrıca su soğutmalı gruplarda ablazyonun arttığı ve daha geniş kraterlerin oluştuğu izlenmiştir. Sonuç olarak, yaptığımız bu çalışmada süt ve daimi dişlerde Er,Cr:YSGG lazerin 0.75 W gücünde su soğutmasız olarak uygulanmasının mine demineralizasyonuna karşı direnci arttırdığı görülmüştür. Tek başına Er,Cr:YSGG lazer uygulamasının mine demineralizasyonuna karşı direnci APF uygulamasından belirgin olarak daha fazla arttırmadığı; lazerin APF ile birlikte uygulanmasının ise sinerjistik etki sağlamadığı sonucuna ulaşılmıştır.

The aim of this study was to evaluate the effect of Er,Cr:YSGG laser (Waterlase iPlus) on the resistance of human primary and permanent enamel against demineralization under different Er,Cr:YSGG power settings, presence and absence of water cooling and co-application of topical flouride in vitro. Enamel specimens from extracted primary and permanent teeth (n=225/each) were prepared. In both primary and permanent teeth, 15 subgroups (n=15/group) were assigned based on: 1- Er,Cr:YSGG laser application in three different power values (0.25 / 0.50 / 0.75 W), 2- Application of laser with and without water-cooling, and 3- Prior application APF gel before laser treatment. All prepared specimens were subjected to demineralization-remineralization cycles for 14 days. Morphological changes were assessed by Scanning electron microscopy (SEM) and the chemical content of specimens were determined with Energy-dispersive X-ray spectroscopy (EDS). The data were evaluated with one-way ANOVA and the Sheffe significance test statistically. In both primary and permanent teeth, the highest Ca and P content was observed in 0.75 W laser group without water-cooling (p<0.05), irrespective of topical APF application (p>0,05). In primary and permanent teeth, the Ca and P mass content of APF+0.75 W laser group without water-cooling were lower than the APF group and the 0.75W laser group without water-cooling. In both dentitions, the F mass content of the APF+laser groups was significantly higher than those treated with laser only (p<0,05). Under the SEM, both primary and permanent enamel exhibited cracks, craters and surface roughness, consistent with increasing power output and absence of water cooling.