Mandibuladaki gömük üçüncü molar diş varlığının kondil kırığı oluşturma riski üzerine etkisinin sonlu eleman analizi ile değerlendirilmesi

Abstract

Mandibula kondil kırıkları tüm mandibula kırıklarının içinde en yaygın görülen kırık tiplerinden biridir. Kırık oluşumuna kemiğin kalitesi, travmanın karakteristiği gibi faktörlerin yanında mandibuladaki gömülü diş varlığı da etki etmektedir. İnsan üzerinde yapılabilecek klinik çalışmaların sahip olduğu kısıtlamalar, sonlu eleman analizi yöntemini çene yüz bölgesinde meydana gelen kırıkların analizi için sıklıkla başvurulan bir yöntem haline getirmiştir. Bu çalışmada, mandibuladaki gömük üçüncü molar diş varlığının ve pozisyonunun kondil kırığı oluşturma riski üzerine etkisinin sonlu eleman analizi yöntemiyle değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma için insan mandibulasından alınmış bilgisayarlı tomografi (BT) görüntüsünden uygun program kullanılarak elde edilen mandibula modeli üzerine yirmi yaş dişi, vertikal, mezyoangular, distoangular ve horizontal pozisyonda yerleştirilerek çalışma modelleri elde edildi. Tüm modellerde yirmi yaş dişi tamamen gömülü ve Sınıf III pozisyonunda modellendi. Pell ve Gregory sınıflamasına göre yirmi yaş dişinin farklı pozisyonlarının değerlendirilebilmesi için, mezyoangular pozisyonda gömülü yirmi yaş dişi bulunduran model Sınıf I ve Sınıf II olarak da modellendi. Bu şekilde elde edilen 7 adet modele 2000 N'luk travma kuvveti angulus ve simfiz bölgelerinden uygulanarak, angulus ve kondil bölgelerinde oluşan stresler değerlendirildi. Kuvvet angulustan uygulandığında gömülü yirmi yaş diş varlığı angulus bölgesindeki stresi anlamlı ölçüde arttırmış, kondil bölgesindeki stresi ise anlamlı ölçüde azaltmıştır. Kuvvet simfizden uygulandığında yirmi yaş dişinden bağımsız olarak stres büyük ölçüde kondiler bölgede yoğunlaşmıştır. Yirmi yaş dişinin Winter ve Pell ve Gregory sınıflamasına göre farklı pozisyonları arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Sonuç olarak mandibuladaki gömülü yirmi yaş varlığının kondil kırığı oluşumu üzerine etkili olduğu, özellikle angulus bölgesine gelen lateral darbe durumunda kondil kırığı riskini azalttığı bulunmuştur.

Mandibular condyle fractures are one of the most common type of fractures among all mandibular fractures. The pattern of mandibular fracture is related to many factors such as characteristics of trauma, biomechanical properties of the mandible and presence impacted teeth. The limitations of clinical trials on humans have made the finite element analysis method frequently used for analyze fractures on maxillofacial region. The aim of this study is to evaluate impact of presence and position of impacted mandibular third molar on condylar fracture risk. For the study a computed tomography image taken from a human mandible was used to obtain a finete element model by using appropriate software. One control model without third molar and study models with impacted third molar in different positions such as vertical, mesioangular, distoangular, horizontal were generated. Third molars modeled fully impacted and Class III positions in all models. For evaluating the different positions of third molar according to Pell and Gregory classification, the model with mesioangular third molar also modeled as Class I and Class II. The seven models obtained in this way were applied to the trauma force of 2000 N, from mandibular angle and symphysis regions and stresses in the angular and condylar regions were evaluated. When force applied from angle, the presence of impacted third molar significantly increased stresses on angular region and decreased stresses on condylar region. When force applied from symphysis, stress mostly concentrated on the condylar region irrespective of the third molar. No significant difference was found between different positions of mandibular third molar according to Winter and Pell and Gregory classification. In conclusion we found that presence of mandibular third molar has influence on condylar fracture and especially in the lateral blow impacted third molar decreases the condylar fracture risk.