İdiyopatik karpal tünel sendromunda steroid fonoforezi, ESWT ve splint tedavilerinin etkinliğinin karşılaştırılması
Özet
Karpal tünel sendromu (KTS);median sinirin karpal tünelden geçerken transvers ligamanın altında sıkışması sonucu meydan gelen semptomların oluşturduğu bir klinik tablodur. En sık izlenen tuzak nöropati olup patofizyolojisi tam olarak aydınlatılamamıştır. Konservatif tedavisinde uygulanan yöntemler çeşitlidir ve bu yöntemlerin birbirlerine üstünlükleri ve etkinlikleri tartışmalıdır. Bu çalışma idiopatik KTS tedavisinde steroid fonoforezi, ESWT ve splintin etkinliğini klinik ve elektrofizyolojik olarak karşılaştırmak amacıyla prospektif, tek kör, randomize, kontrollü olarak planlandı. Çalısmaya idiyopatik KTS tanısı konmus 40 kadın, 8 erkek toplam 48 hasta 90 el alındı. Hastalar, randomize olarak 3 gruba ayrıldı. Grup I (17 hasta, 30 el): İstirahat splinti ve steroid fonoforezi, Grup II (16 hasta 30 el): İstirahat splinti ve ESWT, Grup III (15 hasta, 30 el): Sadece istirahat splinti verildi. Grup I' e betametazon-17-valerat kullanılarak ultrason cihazının 5cm lik probu ile 1mhz, 1w/cm²1/5 pulsasyon ile fonoforez tedavisi uygulandı. Tedavi 2 hafta boyunca haftada 5 gün 5'er dakikalık seanslarla (toplam 10 seans) yapıldı. Grup II'ye dakikada 360 şokla toplam 1000 atımlık ESWT tedavisi tek seans olarak uygulandı. Her üç gruba da ilk 1 ay gece-gündüz, sonraki 1 ay sadece gece olmak 2 ay el bilek istirahat splinti kullandırtıldı. Tüm gruplarda ev programı olarak tendon kaydırma egzersizleri verildi. Hastalar; tedavinin başlangıcında, tedavi sonrası 10. gün ve tedavi sonrası 3. ayda klinik (Tinel, Phalen, Buda testleri, Vizüel analog skala, Likert ağrı skalası, Boston semptom siddeti ve Boston fonksiyonel skalası, el kavrama ve lateral kavrama gücü ölçümü) ve elektrofizyolojik (median duyusal sinir; amplitüdleri, iletim hızları, median sinir motor; distal latansı, amplitütü, ileti hızı) olarak değerlendirildi. Klinik değerlendirmelerde fonoforez ve ESWT gruplarında splint grubuna kıyasla, elektrofizyolojik değerlendirmelerde ise fonoforez grubunda ESWT grubuna kıyasla daha fazla parametrede anlamlı düzelme mevcuttu. Hem klinik hem de elektrofizyolojik değerlerdeki anlamlı düzelmeler fonoforez grubunda daha belirgin ve kalıcıydı. Steroid fonoforezi grubundaki hastaların değerlendirme parametrelerinde istatistiksel olarak daha belirgin düzelme göstermesi ve 3. ayda bu düzelmenin daha çok devam ediyor olması nedeniyle KTS tedavisinde steroid fonoforezinin ESWT tedavisinden daha etkili olduğu, birlikte splint kullanımının bu etkinliği artırabileceği kanaatine varılmıştır. Anahtar kelimeler: Karpal tünel sendromu, fizik tedavi, steroid fonoforezi, ESWT, splint, elektrofizyoloji. Carpal tunnel syndrome (CTS) refers to the complex of symptoms and signs caused by compression of the median nerve under the transvers carpal ligament as it travels through the carpal tunnel. CTS is the most common entrapment neuropathy and its pathophysiology is not fully understood. In literature; there are numerous methods used in conservative treatment but the superiority of any treatment method is controversial. This current single-blinded, prospective, randomized, and controlled study was planned to evaluate the clinical and electrophysiological efficiency of steroid phonophoresis, ESWT and splint applications in CTS treatment. A total of 42 patients of CTS (in total 90 hands; 40 female, 8 male,) were enrolled in this study. The patients were categorized into three groups: Group I (17 patients, 30 hands): Resting splint and steroid phonophoresis, Group II: (16 patients, 30 hands): Resting splint and ESWT, Grup III: (15 patients, 30 hands): Resting splint. Group I received steroid phonophoresis with betametazon-17-valerat using ultrasound (1 MHz,1 W/cm2, 5 cm probe, pulse 1:5) five times a week for 2 weeks (in total 10 sessions). Grup II received one session of ESWT that comprised 1000 shocks at a frequency of 360 shocks per minute. All patients were instructed to wear the splint while resting at night and during daytime in the first 30 days and then only resting at night in the following 30 days (in total, 60 days). All patients were instructed to do tendon gliding exercises as home based exercise program. The patients were evaluated electrophysiologically (sensory nerve action potential amplitude, sensory conduction velocity, distal motor latency, compound muscle action potential amplitude and motor conduction velocity for median nerve) and clinically(Tinnel, Phalen, Buda tests, Visual analog scale, Boston symptom severity, Likert pain scale, Boston functional scale, grip strength and lateral pinch strength) at the beginning of the treatment, 10 days and 3 months after the treatment. Comparing to the splint group statistically significant improvements were found in clinical parameters in ESWT and phonophoresis groups. More parameters were improved significantly in phonophoresis group comparing to ESWT group. The improvement in the clinical and electrophysiological parameters was more significant, and was also persistent at last follow-up in phonophoresis group. Based on these findings we concluded that steroid phonophoresis is more effective than ESWT in CTS treatment and the effectiveness of therapy may be increased with using hand splints. Keywords: Carpal tunnel syndrome, physioteraphy, steroid phonophoresis, ESWT, splint, electrophysiology