Mobilya fabrikasında çalışan işçilerin, işitme seviyesi, yaşam kalitesi, uyku kalitesi ve emosyonel durumlarının incelenmesi
Abstract
Araştırma, Kırıkkale ili Yahşihan ilçesi Organize Sanayi Bölgesindeki bir mobilya fabrikasında çalışan işçiler üzerinde yapılmış, tanımlayıcı tipte çalışmadır. Araştırmanın amacı, çalışanların işitme seviyesi, yaşam ve uyku kalitesi ve emosyonel durumlarının incelenmesiyle, çalışma ortamı ve yapılan iş ile ilişkili olabilecek sağlık sorunlarının saptanmasıdır. Araştırma grubu 463 (%64,8) kişiden oluşmuştur. Verilerin toplanmasında, çalışanların saf ses odyometri tarama testi sonuçları, ortam gürültü ölçüm değerleri, araştırmacı tarafından oluşturulan ve bireysel özellikleri, çalışma hayatı ve sağlık yakınmalarını içeren sorulardan oluşan anket formu kullanılmıştır. Ayrıca çalışanların yaşam kalitelerinin değerlendirilmek için SF-36 (kısa form), uyku kalitelerini değerlendirmek için Mini Uyku Anketi (MSQ), emosyonel durumlarını ortaya koymak için STAI-1 (Durumluluk kaygı ölçeği), STAI- 2 (Sürekli kaygı ölçeği), kaygı ölçekleri ve Zung depresyon ölçeği uygulanmıştır. Araştırmada, 2013 ve 2014 yıllarında fabrikada yapılan periyodik tarama muayeneleri arasında olan, saf ses odyometri testi ve 2014 yılına ait ortam gürültü ölçümü sonuç raporları kullanılmıştır. Araştırma grubunun yaş ortalaması 31,2±6,8 yıldır, %91,8'i erkektir, %52,3'ü lise veya üniversite mezunudur. Mobilya fabrikasında ortalama çalışma süresi 3,5±2,5 yıldır. Çalışanların %45,4'ü halen sigara içmektedir. Mobilya fabrikasındaki gürültü düzeyi, ortam gürültü ölçümü yapılarak saptanmış ve ortalama değer 82,6 ± 7,6 dB olarak hesaplanmıştır. Bu değerin ülkemizdeki gürültü yönetmeliğine göre sınır değer olan 80 dB'den yüksek olduğu saptanmıştır. Bu araştırmada ortam gürültü ölçüm değerleri ile işitme kayıpları, depresyon, uyku, kaygı ve yaşam kalitesi ölçek skorları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Çalışanların saf ses odyometri tarama testi sonuçları değerlendirildiğinde; 2013 yılında çalışanlarının %49,7'sinin odyometri testinin yapıldığı ve bunlardan %7,5'inin değişen derecelerde işitme kaybı olduğu belirlenmiştir, 2014 yılında ise çalışanların %37,1'inin odyometri testinin yapıldığı ve bunlardan %29,7'sinin değişen derecelerde işitme kaybı olduğu saptanmıştır. 2013 ve 2014 yıllarına ait odyometri sonuçları arasında değişen frekanslarda işitme eşiklerinin artış gösterdiği ve bu farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır. Bu araştırmada çalışanların değişen frekanslarda tespit edilen işitme eşiği artışları ile yaşları, MPV (Ortalama platelet hacmi) ve STAI-1 (Durumluluk kaygı ölçeği) arasında pozitif yönde; fiziksel fonksiyon ve kulaklık kullanma ile negatif yönde istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmıştır. Uyku kalitesi, depresyon, ortam gürültü ölçüm sonuçları ve çalışılan bölümler ile işitme kayıpları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmamış, 2013 yılı saf ses odyometri taramasında 8000 Hz frekansta işitme eşiği yükselmesi ile sigara içme arasında pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmıştır. Araştırma sonucunda; kulaklık kullanmama durumu ile değişen frekanslarda işitme eşiği artışı , bunun sonucu olarak da kaygı düzeyi artışı ve yaşam kalitesi fiziksel fonksiyonlarında düşüş saptanmıştır. Çalışma ortamında gerekli koruyucu düzenlemelerin yapılması, idari, teknik ve ağlıkla ilgili önlemlerin alınması önerilmiştir. nahtar Kelimeler: Mobilya fabrikası, Mesleki gürültü, gürültüye bağlı işitme kaybı ,odyometri tarama testi, SF 36 yaşam kalitesi ölçeği, STAI kaygı ölçeği Study is conducted with workers who are members of a furniture factory at organized industry zone in Yahsihan, Kirikkale. Aim of the study is to evaluate hearing levels, sleep and life quality and emotional status of workers and to determine the health problems which are related with working environment and line of the work. Population of study covers 463 (64.8%) people. Questionnaire consists of the topics, such as pure voice audiometry screening test of workers, ambient noise measurement levels, demographic features, working life of workers and complaints about their health is used for acquiring the data. Therefore, SF-36 (Short Form) is used for quality of life of workers, Mini Sleep Questionnire (MSQ) is used for quality of sleep, STAI-1 and STAI-2 (State-Trait Anxiety Inventory), anxiety and Zung depression scales are used for evaluating emotional status of workers. Pure voice audiometry tests which were included in periodic screening examination in 2013 and 2014 and reports of ambient noise measurement levels in 2014 are used in study. Mean age of study population is 31.2 ± 2.5 years; 91.8% of the population is male. 45.4% of the workers are smokers currently. Noise level of furniture factory is estimated with ambient noise measurement; according to this measurement, mean noise level is 82.6±7.6 dB. This is higher than legally allowed value, which is 80 dB. In this study, there is no statistically significant relationship observed between ambient noise measurement levels and hearing loss, depression, sleep, anxiety and quality of life scores. When pure voice audiometry screening results were evaluated, it is realized that %49.7 of workers had screened, moreover; 7.5% of screened population had hearing loss in different levels, in 2013. %37.1 of workers had screen test in 2014, %29.7 of screened population had hearing loss in different levels. Increment at hearing threshold within varied frequencies are observed in audiometry results in 2013 and 2014; also difference of hearing threshold had found statistically significant. In this study, statistically significant positive relationship had found between increment of hearing threshold within varied frequencies of workers and age, MPV (Mean Platelet Value), STAI-1; statistically significant negative relationship had found between increment of hearing threshold within varied frequencies of workers and physical function and non-use of headphone. There were no statistically significant relationships observed between quality of sleep, depression, ambient noise measurement, working department and hearing loss. Moreover, positive statistically significant relationship found between smoking and increment of hearing threshold at 8000 Hz at pure voice audiometry screening in 2013. In conclusion, not-using headphones and increment of hearing threshold within varied frequencies are related, increment of anxiety levels and decrease of both quality of life and physical function are detected as a result of these relationship. Taking precaution in administrative, technique and health issues and also making protective regulations in working environment are suggested. ey Words: Furniture Factory, Occupational noise, Hearing loss related to noise, audiometry screening test, SF-36 quality of life scale, STAI anxiety cale