İrritabl barsak sendromlu genç erkek hastalarda gonadotropin ve seks steroid hormon düzeylerinin ve fertilitenin değerlendirilmesi

Abstract

Giriş: İrritabl barsak sendromu (İBS) kadın cinsiyette daha sıktır. Eğer bu durum cinsiyet hormonlarındaki değişime bağlı ise genç erkek İBS'li hastalarda da rol oynayabilir. İBS'nin etiyolojisinde kadın cinsiyet hormonlarının rolü daha çok araştırılmış olmasına rağmen, genç ve orta yaşlı erkek İBS hastalarında ise cinsiyet hormon düzeylerinin semptomlara etkisini bildiren sınırlı sayıda araştırma ve çelişkili sonuçlar mevcuttur.Amaç: Bu çalışmada, Roma III kriterlerine göre tanı konulan İBS'lu genç erkek hastalarda gonadotropin ve seks steroid hormon düzeylerini değerlendirmek ve fertilite durumunu incelemektir.Hastalar ve Yöntem: Çalışmaya yaş ortalaması 26.33±5.03 yıl, BMI 24.46±4.09 olan, ROMA III kriterlerine göre İBS tanısı konulan 30 erkek hasta ve kontrol grubu olarak ise yaş ortalaması 27.30±4.93 yıl, BMI 24.82±4.07 olan sağlıklı 20 erkek birey alındı. Hasta ve kontrol grubunun tümüne serumda follikül stimüle edici hormon (FSH), luteinize edici hormon (LH), östradiol, testesteron, serbest testesteron ve sex hormon bağlayan globulin (SHBG) bakıldı. Ayrıca çalışmaya dahil edilen tüm bireylerde semen analizleri yapıldı.Bulgular: İBS ve kontrol grubunda serum gonadotropin ve seks steroid hormon düzeyleri incelendiğinde sırası ile; FSH 4.49±0.74 ve 3.44±0.39 (p= 0.73), LH 6.28±0.47 ve 5.16±0.63 (p= 0.07), Testesteron 4.84±0.36 ve 4.60±0.32 (p= 0.63), Serbest Testesteron 16.06±1.22 ve 17.01±1.13 (p= 0.59), Östradiol 27.39±2.18 ve 25.97±1.41 (p= 0.87) olarak bulundu (p= 0.87). İki grup arasında sadece serum SHBG düzeyleri istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermekte idi (22.61±2.94 ve 15.03±2.20, p= 0.04).Ejakülat volümü, spermatozoa sayısı ve motil spermatozoa oranları IBS ve kontrol grubu olgularda sırası ile 3.58±0.36 ve 2.86±0.33 (p=0.06), 41.93±5.98 ve 51.55±6.85 (p=0.30), ve %76.7 ve %90 (p=0.23) idi. Bu parametreler açısından gruplar arasında istatistiksel anlamlı farklılık saptanmadı. Kruger kriterlerine göre spermatozoa morfolojisi değerlendirildiğinde IBS ve kontrol grubu olguların total spermatozoa morfolojisi 6.95±1.30 ve 7.30±1.07 idi. İki grup arasında istatistiksel olarak farklılık saptanmadı (p=0.84). Morfolojik değerlendirme alt gruplara ayrıldığında ise İBS'li olguların 5(%16.7)'inde normal morfolojide, 12(%40)'sinde ara değerde, 13(%43.3)'ünde teratozoospermi olarak kabul edildi. Kontrol grubunda ise bu oranlar sırası ile 6(%30), 7(%35) ve 7(%35) idi.Sonuç: Artmış SHBG düzeyleri genç erkeklerde İBS'nin patofizyolojisinde önemli bir rol oynayabilir. Ancak, bu konuda sınırlı sayıda çalışma olması ve mevcut çalışma sonuçlarının birbirilerini henüz destekler nitelikte olmaması nedenleri ile İBS'nin patofizyolojisinde gonadotropin ve seks steroid hormonlarının rolünü ortaya koyacak daha ileri araştırmalara ihtiyaç vardır.

Introduction: İrritable bowel syndrome (İBS) has mostly seen in women. The cause of IBS may be due to the changes in the sex hormones, so hormones can play an important role in male IBS patients too. There are many studies about the possible role of female sex hormones in the etiology of IBS, but the studies about the effects of male sex hormones on IBS in young and middle aged patients are limited and contradictory.Aim: The aim of this study was to evaluate the gonadotropin and sex steroid hormone levels and frequency of fertilty in young male IBS patients diagnosed by the Roma III criteria.Patients and Methods: Thirty, male, 26.33±5.03 years old IBS patients diagnosed by ROMA III criteria with a BMI of 24.46±4.09, and 20 healthy 27.30±4.93 years old male with a BMI of 24.82±4.07 (control group) were included to the study. The levels of follicle stimulating hormone (FSH), luteinizing hormone (LH), estradiol, total testesterone, free testesterone and sex hormone binding globulin (SHBG) were detected in serum. Semen analysis was done in all groups.Results: The levels of serum gonadotrophin and sex hormones of IBS and control groups were FSH 4.49±0.74 and 3.44±0.39 (p= 0.73), LH 6.28±0.47 and 5.16±0.63 (p= 0.07), Testesterone 4.84±0.36 and 4.60±0.32 (p= 0.63), free Testesterone 16.06±1.22 and 17.01±1.13 (p= 0.59), Estradiol 27.39±2.18 and 25.97±1.41 (p= 0.87) respectively. There was a statisticaly important difference only in the level of serum SHBG (22.61±16.09 ve 15.02±9.81, p= 0.04) between İBS and control group.Ejaculate volume, number of spermatazoa and ratio of motile spermatozoa in IBS and control groups were 3.58±0.36 and 2.86±0.33 (p=0.06), 41.93±5.98 and 51.55±6.85 (p=0.30), %76.7 and %90 (p=0.23) respectively. There were no statistically important difference between these parameters. When sperm morphology was evaluated using Kruger? s strick criteria between IBS and control groups, the total sperm morphology was 6.95±1.30 and 7.30±1.07 respectively. There were no statistically significant diferences between groups (p=0.84). In the 5 (%16.7) of the IBS patients the sperm morphology was normal, of the 12(%40) was intermediate, of the 13(%43.3) was teratozoospermi. These values were 6(%30), 7(%35) and 7(%35) in the control group respectively.]Conclution: Increased SHBG levels can play an important role in pathophysiology of IBS. There are limited studies about the etiology of IBS in male and the results of these studies were contradictory, so further studies are needed to evaluate the effect of sex hormones in the pathophysiolgy of IBS.