Nokturnal enürezisli çocuklarda otonom sinir sistemi fonksiyonlarının elektrofizyolojik değerlendirmesi

Abstract

Nokturnal enürezis Uluslararası Çocuk Kontinans Cemiyeti (International Children Continence Society - ICCS) tarafından 5 yaş ve üzerindeki çocuklarda, ürodinamik açıdan normal bir işeme eyleminin uygun olmayan bir ortamda (uyku sırasında) gerçekleşmesi olarak tanımlanmıştır. Enürezis etiyolojisi multifaktöryeldir. Etiyopatogenezinde başlıca 3 hipotez söz konusudur: nokturnal poliüri, detrüsör hiperaktivitesi ve uyanma bozukluğu. Otonom sinir sistemi (OSS)'nin bu üç faktör üzerinde düzenleyici etkisi olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle çalışmamızda enüretik çocuklarda otonomik sinir sisteminin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla çalışmaya yaş ortalaması 10.75 ± 3.49 yıl olan 22 (12 erkek ve 10 kız) nokturnal enürezisli (enürezis grubu) ve yaş ortalaması 10.91 ± 3.10 yıl olan 20 (14 erkek ve 6 kız) sağlıklı çocuk (kontrol grubu) dahil edildi. Tüm olgular otonomik semptomlar açısından sorgulandı. Her iki grupta OSS'nin sempatik bölümü bilateral palmar ve plantar sempatik deri yanıtı (SDY) testiyle, parasempatik bölümü ise RR aralık değişkenliği (RRAD) testi ile elektrofizolojik olarak değerlendirildi. Bu değerlendirmelerde SDY yanıtlarının minimum ve ortalama latansları ile maksimum ve ortalama amplitüdleri, istirahatte ve derin solunumla elde edilen RRAD değerleri, istirahatte ve derin solunumla elde edilen RRAD değerlerinin farkları ve oranları, ayrıca istirahatte ve derin solunum ile elde edilen maksimum RR mesafesinin minimum RR mesafesine oranı hesaplandı. Otonomik semptom sadece %22.7 enüretik olguda pozitifti. Elektrofizyolojik olarak elde edilen bütün parametreler enürezis ve kontrol grubu arasında istatistiksel olarak Mann-Whitney U testi ile karşılaştırıldı ve hiç bir parametrede gruplar arasında anlamlı fark tespit edilmedi (p>0.05). Elde edilen sonuç etiyolojik olarak sınıflandırılmamış enüretik çocuklarda OSS fonksiyonlarının normal olabileceğini düşündürmektedir. Yine de OSS'nin yukarıda bahsedilen her bir etiyolojik faktör üzerindeki etkisi olasılıkla farklı derecelerdedir, dolayısıyla etiyolojilerine göre ayrılmış enüretik gruplarda OSS fonksiyonlarının ayrı ayrı değerlendirilmesi enürezis ? OSS disfonksiyonu ilişkisinin gösterilmesinde daha faydalı olabilir.

International Children Continence Society (ICCS) described nocturnal enuresis as urodynamically normal voiding of urine at an inappropriate location (while sleeping) and at the age of 5 years or more. Etiology of nocturnal enuresis is multifactorial. There are three hypotheses to explain the etiopathogenesis: nocturnal polyuria, detrusor hiperactivity and disorder of arousal. The autonomic nervous system (ANS) is likely to play a role in each. Thus, the aim of our study was to evaluate ANS functions in children with nocturnal enuresis. The study groups consisted of 22 children (12 boys and 10 girls) with nocturnal enuresis and 20 healthy children (14 boys and 6 girls) as controls. The mean ages were 10.75 ± 3.49 and 10.91 ± 3.10 years for patients and controls, respectively. All the patients were questioned for autonomic symptoms. In electrophysiologic evaluation palmar and plantar sympathetic skin responses and RR interval variation were carried out in both groups. The minimum and mean latencies of SSRs, maximum and mean amplitudes of SSRs, RRIV at rest and during deep breathing, the difference between resting and deep breathing RRIVs, ratio of deep breathing to resting RRIV and maximum to minimum RR interval at rest and during deep breathing were calculated. Overall, 22.7% of enuresis group had autonomic symptoms. Mann-Whitney U test was used for the comparison of the all electrophysiologic data between two groups. There was no significant difference between the enuretic and control groups (p>0.05). This result suggests that autonomic nervous system functions may be normal in enuretic group when not classified for the etiologies. However, the effect of the ANS may be more evident for one of the above mentioned etiologic factors. Therefore assessing ANS functions in patients classified according to etiologies may be more useful to demonstrate the link between ANS dysfunction and nocturnal enuresis.