Seyf-i Fergânî divanı tahlili (kaside, kıt'a ve rubailer)

Abstract

Maveraünnehir/Batı Türkistan'da doğup yetişen Seyf-i Fergânî (öl.749/1348'den önce) hayatının büyük bölümünü Anadolu'da Aksaray çevresinde geçirmiştir. Yaşadığı yıllardaki Anadolu'nun sosyal, tarihî ve edebî özelliklerini, onun şiirlerinde görmek mümkündür. Anadolu'da Farsça şiir söyleyen şairlerin en büyüklerinden biri olan Seyf-i Fergânî'nin tamamı 10.277 beyit olanın divanının 3466 beyit ihtiva eden kaside, rubai ve kıta nazım şekillerindeki şiirleri, Din-Tasavvuf, Cemiyet, İnsan ve Tabiat başlıkları altında taranmış ve tasnife gidilmiştir. Bazı bölümler için divanın gazeller bölümü de taranmıştır. Örnek beyitler ve çevirileriyle konular hakkında gerekli değerlendirmelerde bulunulmuştur. Şairin hayatı ve eseri ayrıntılı olarak ele alınırken XIII-XIV. asır Anadolusunun tarihi ve sosyal yapısı da ortaya konmuştur. Çalışmamızda son olarak sistematik indeks yer almaktadır. Anahtar Kelimeler: Seyf-i Fergânî, Fergânâ, Aksaray, Şiir, Tahlil, Divan, Farsça, Selçuklular, İlhanlılar

Sayf-i Farghani (death's before 749/1348), was born and raised in the Maveraunnehir / West Turkestan and spent most of his life in Anatolia around Aksaray. The social, historical and literary features of Anatolia at that time were discussed in his poetry. Sayf-i Farghani, one of the greatest poets in Persian poetry in Anatolia, was scanned and classified under the headings of Religion, Sufism, Society, Human and Nature, all of which had divisions of 10,277 couplets in the forms of kaside, rubai and kıta poetry containing 3466 couplets . For some departments in the gazel section of the divan was also have been scanned and classified. The necessary assessments were made on the subjects with sample couplets and translation. The history and social structure of XIII-XIV century Anatolia has also been revealed, while the poet's life and work are discussed in detail. Finally, the systematic index is included in our study. Keywords: Sayf-i Farghani, Farghana, Aksaray, Poetry, Analysis, Diwan, Persian, Seljuks, Ilkhanids