Akut yorucu egzersiz yaptırılan ratlarda Ginkgo biloba'nın bazı kan parametreleri ve oksidatif stres üzerine etkisi

Abstract

Düzenli yapıldığında sağlık açısından çeşitli faydaları bulunan egzersiz, düzensiz, ani ve tüketici bir şekilde yapıldığında oksidatif stres gibi bazı olumsuz etkilere neden olabilmektedir. Bu çalışmada akut yorucu koşu bandı egzersizi yaptırılan ratlarda Ginkgo biloba (GB) yaprak özütünün bazı kan ve oksidatif stres parametreleri üzerine etkisini araştırmak amaçlandı. Erkek Wistar albino ratlar her grupta 8 hayvan olacak şekilde, kontrol (Grup K), ginkgo biloba (Grup GB), egzersiz (Grup E) ve ginkgo biloba + egzersiz (Grup GB+E) olmak üzere 4 gruba ayrıldı. Grup K ve E'ye 4 hafta boyunca haftada 5 gün oral yolla 2 mL/kg CA fizyolojik tuzlu su (FTS) verilirken, Grup GB ve GB+E'ye aynı yolla 2 mL FTS içinde çözdürülmüş 100 mg/kg CA GB verildi. Çalışmanın son günü FTS ve GB uygulamasından sonra Grup E ve GB+E'deki ratlar %5 eğimli koşu bandında 25 m/dk hızla tükeninceye kadar koşturularak akut yorucu egzersiz yaptırıldı. Egzersizden hemen sonra kan örnekleri ve karaciğer dokusu alınarak, bazı hematolojik biyokimyasal ve oksidatif stres parametrelerinin ölçümleri yapıldı. Elde edilen bulgular, ortalama alyuvar hacmi (MCV) ve alyuvar dağılım genişliği (RDW)'nin egzersiz sonrası kontrol grubuna göre yükseldiğini (P<0,05), GB ilavesi ile bu değerlerin GB+E grubunda kontrolle benzer düzeye indiğini gösterdi. Biyokimyasal parametrelerden alkalen fosfataz (ALP), aspartat aminotransferaz (AST), kreatin kinaz (CK) ve laktat dehidrojenaz (LDH) aktiviteleri egzersizle beraber artarken (P<0,05), glikoz (GLU) ve trigliserit (TG) seviyeleri önemli oranda azaldı (P<0,05). Grup GB+E'de GB ilavesi ile karaciğer enzim aktiviteleri kontrolle benzer düzeye inerken, GLU ve TG seviyelerinde anlamlı bir düzelme gözlenmedi. Çalışmada egzersiz veya GB uygulamasının güncel oksidatif stres belirteçlerinden tiyol-disülfit dengesi üzerine anlamlı bir etkisi bulunamadı (P>0,05). Ancak, plazma total antioksidan kapasite (TAK), total oksidan kapasite (TOK), malondialdehit (MDA) düzeyleri ve süperoksit dismutaz (SOD) aktivitesinin egzersiz sonrasında kontrol grubuna göre önemli oranda arttığı belirlendi (P<0,05). Grup E'deki hayvanların karaciğer SOD aktiviteleri akut yorucu egzersizle Grup K'ya göre önemli derecede artarken (P<0,01), MDA seviyeleri azaldı (P<0,001). Grup GB+E'de uygulanan GB egzersiz kaynaklı bu değişikliklerin düzelmesini sağladı. Sonuç olarak, bu çalışmada, akut yorucu egzersiz yaptırılan ratlara egzersiz öncesi uygulanan GB'nin egzersiz kaynaklı hematolojik ve biyokimyasal değişiklikler ile oksidatif hasara karşı lipit peroksidasyonunu azaltarak veya antioksidan enzimlerin etkinliğini artırarak koruma sağlayabileceği düşünülmektedir.

Exercise has various benefits in terms of health if it is done regularly however, it can cause a series adverse effects such as oxidative stress when it is done in irregular, sudden and strenuous manner. In this study, it was aimed to investigate the effect of ginkgo biloba (GB) leaf extract on selected blood and oxidative stress parameters in the rats conducted in acute exhaustive treadmill exercise. Male Wistar Albino rats were divided into 4 groups with 8 animals in each group as control (Group C), ginkgo biloba (Group GB), exercise (Group E) and ginkgo biloba + exercise (Group GB + E). It was given 2 mL/kg bw physiological saline (PS) to animals of Group C and E for 5 days in a week during 4 weeks, and 100 mg/kg bw GB dissolved in 2 mL PS to animals of Group GB and GB + E in the same way. After the PS and GB administration in the last day of the study, the rats in Group E and GB + E were forced to run up to 25 m/min at the 5% sloping treadmill until exhaustion. Following the exercise protocol, blood samples and liver tissues were collected and some hematological, biochemical and oxidative stress parameters were measured. The results of the study showed that the mean corpuscular volume (MCV) and red cell distribution width (RDW) were increased in exercise group (P<0,05), and the treatment of GB were reduced these values to similar level with control in GB+E group. The biochemical parameters: alkaline phosphatase (ALP), aspartate aminotransferase (AST), creatine kinase (CK) and lactate dehydrogenase (LDH) activities were significantly increased with exercise (P<0,05), while glucose (GLU) and triglyceride (TG) reduced (P<0,05). In the GB+E group, although the increased activities of liver enzymes were decreased by the GB treatment into the similar level of control, it was not ameliorated glucose and TG levels. In the study, no significant effect of exercise or GB administration on thiol disulfide balance, which is one of the current oxidative stress markers, was found (P>0.05). However, plasma total antioxidant capacity (TAC), total oxidant capacity (TOC), malondialdehyde (MDA) levels and superoxide dismutase (SOD) activity were significantly increased compared to the control group after exercise (p <0,05). While the liver SOD activities of the animals in Group E were significantly increased by the acute exhaustive exercise compared to Group K (P<0,01), MDA levels were decreased (P<0,001). The administration of GB in the Group GB+E was ameliorated the exercise-induced alterations. As a result, in this study, it is thought that the GB treated to rats forced to acute exhaustive exercise prior to the running can be provide protection against to hematological and biochemical changes, and oxidative damage by reducing lipid peroxidation and increasing the effectiveness of antioxidant enzymes.