Öğretmenlerin sosyal adalet liderliği ile öğrenci motivasyonu arasındaki ilişkiler

Abstract

Bu araştırmada, liselerde öğrenim gören öğrencilerin görüşlerine göre öğretmenlerin sınıfta sergiledikleri sosyal adalet liderliği davranışları ile öğrencilerin okul motivasyonu arasındaki ilişkiyi incelemek amaçlanmıştır. Çalışma, ilişkisel tarama modeline göre tasarlanmıştır. Bu kapsamda araştırmaya 2018-2019 eğitim ve öğretim yılında Ankara'nın 8 ayrı ilçesinde yer alan toplam 20 resmî liseden 1534 öğrenci katılmıştır. Araştırmanın verileri "Sosyal Adalet Liderliği Ölçeği" ve "Okulda Motivasyon Ölçeği" kullanılarak toplanmıştır. Edinilen verilerin analizinde; yüzde, aritmetik ortalama, ANOVA ve t-testi, çoklu doğrusal regresyon ve korelasyon analizi, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi teknikleri kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre öğretmenlerin sosyal adalet liderliği davranışlarının öğrenci motivasyonuna etkisi pozitif düzeyde bulunmuştur. Bu sonuçtan hareketle öğretmenlerin sosyal adalet liderliği davranışları, öğrencilerin motivasyonu üzerinde anlamlı bir yordayıcıdır. Genel olarak öğrenciler, öğretmenlerin sosyal adalet liderliği davranışlarını orta düzeyde algılamaktadır. Ayrıca bu bağlamda öğrencilerin motivasyonları da orta düzeydedir. Öğrencilerin; cinsiyet, okul türü, sosyo-ekonomik düzeyi ve sınıf düzeyleri, öğretmenlerin sosyal adalet liderliği davranışlarını algılamada ve motivasyonlarını etkilemede belirleyicilik göstermektedir.

The aim of this research is to examine the relationship between social justice leadership behaviours exhibited by teachers in the classroom and students' school motivation according to the views of high school students. The research was designed based on the relational screening model. In this context, the study group was composed of 1534 students from 20 high schools in 8 different districts of Ankara in the 2018-2019 academic year. The study's data were collected using the "Social Justice Leadership Scale" and the "School Motivation Scale." The collected data were analysed using percentage, arithmetic mean, ANOVA and t-test, multiple linear regression and correlation analysis, exploratory and confirmatory factor analysis techniques. Research findings showed that teachers' social justice leadership behaviours had a positive effect on student motivation. Based on this result, teachers' social justice leadership behaviours are meaningful predictor of students' motivation. In general, students perceive teachers' social justice leadership behaviours at a medium level. Besides, in this context, students' motivation is also a medium level. Students' gender, school type, socio-economic level and grade levels show determinants in perceiving teachers' social justice leadership behaviours and affecting their motivation.