Kangal Akkaraman Irkı Koyunlarda Etçi Tip Geliştirilmesi İmkanları

Abstract

Bu projenin amacı, Kangal Akkaraman ırkında vücut yapısındaki farklılıktan yararlanarak saf yetiştirme yöntemiyle etçi bir tip geliştirme imkanlarının araştırılmasıdır. Türkiye'de yerli koyun ırkları ıslah edilmemiş olduğu için genellikle bireyler arasında verimler bakımından varyasyon fazladır. Yapılan araştırmalar sonucunda genellikle yerli ırkların düşük verime sahip oldukları söylenmekte fakat sürüdeki yüksek verime sahip bireylerin varlığına ve ıslah ile verimlerin arttırılabileceğine değinilmemektedir. Yerli ırklarda verimi arttırmak amacıyla genellikle melezleme yoluna gidilmekte bu da uygun olarak yapılmadığında hayvanlarda soysuzlaşma ve yerli ırkların yok olması tehlikesini ortaya çıkarmaktadır. Yerli ırklar, uzun yıllardır yaşadıkları bölgelerin çevresel şartlarına uyum sağlamış dayanıklı hayvanlardır. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (2019), tarafından yayımlanan 11.Kalkınma Planında, yerli ırkların korunması ve geliştirilmesinin yanısıra küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinde anaç hayvan sayısının artırılması ile kırmızı et üretimindeki küçükbaş payının yükseltilmesi amacıyla desteklerin sağlanacağı yer almaktadır. Bu bağlamda iri yapılı bir yerli ırk olan Kangal Akkaraman ırkında, saf yetiştirme ile ırkın saflığının korunarak hayvan başına düşen et veriminin artırılması imkanlarının araştırılması düşünülmüştür. Hayvanlarda vücut yapısı, hayvanın verim yönüne göre farklılık göstermektedir. Etçi tip hayvanlarda, boyun kısa ve kalın, bacakları kısa, gögüs derinliği bacak uzunluğu ile benzer uzunluktadır. Sütçü tip hayvanlarda ise boyun uzun ve ince, bacaklar uzun, göğüs derinliği bacak uzunluğundan daha kısadır. Kangal Akkaraman ırkında daha once yapılan araştırmalar sırasında farklı vücut yapısına sahip bireylerin varlığı tespit edimiştir. Etçi tip vücut yapısına sahip hayvanların kendi arasında, sütçü tip vücut yapısına sahip hayvanların kendi arasında yetiştirilmesi ile et ve süt veriminde artış sağlanması imkanlarının araştırılması düşünülmüştür. Bu amaçla TİGEM'e bağlı Ulaş Tarım İşletmesinde yaklaşık 7000 baş anaç koyun içerisinden 500 baş belirtilen etçi tip vücut yapısına sahip koyun ile 500 baş 500 ml ve üzeri süt verimine sahip sütçü tip grupları oluşturulmuştur. Bu sürülere belirtilen etçi ve sütçü tip vücut yapısına sahip 30 ar baş koç seçilerek kendi sürülerine katılmıştır. Bu gruplardan doğan kuzularda; doğum tipleri, doğum, 30, 60, 90, 180, 270 ve 360.gün canlı ağırlıkları belirlenip, karşılaştırmaları yapılacaktır. Ayrıca 180, 270 ve 360. Günlerde bazı vücut ölçüleri alınarak büyümenin takibi ve grupların karşılaştırılması yapılacaktır. Farklı vücut yapısındaki hayvanların kuzularında, besiperformansı ile kesim ve karkas özelliklerinin belirlenmesi amacıyla iki gruptan 12 şer adet erkek kuzu sütten kesildiğinde (yaklaşık 90. gün) besiye alınacaktır.Besideki hayvanlar, yaklaşık 45 ve 57 kg canlıağırlıkta 6 şar hayvan kesilerek hem vücut yapısı bakımından hem de kesim ağırlığı bakımından karşılaştırılacaktır.

The aim of this project is to investigate the possibilities of developing a meat type with pure breeding method by taking advantage of the difference in body structure in Kangal Akkaraman breed.Because domestic sheep breeds in Turkey have not been bred, there is usually a lot of variation between individuals in terms of yields.As a result of research, it is often said that native breeds have low yields, but it is not mentioned that the presence of high-yield individuals in the herd and that yields can be increased by breeding.In order to increase productivity in native breeds, crossbreeding is usually taken, which, if not done properly, poses the danger of degeneration in animals and extinction of native breeds.Native breeds are resistant animals that have adapted to the environmental conditions of the regions where they have lived for many years.In 11.th development plan published by Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (2019), in addition to the protection and development of local breeds, agricultural subsidy will be provided in order to increase the number of breeding animals in ovine breeding and to increase the share of sheep in red meat production.In this context, it was considered to investigate the possibilities of increasing the meat yield per animal by preserving the purity of the breed with pure breeding in the Kangal Akkaraman breed, which is a large native breed.Body structure in animals differs according to the yield direction of the animal.In meat-type animals, the neck is short and thick, legs are short, chest depth is similar to the length of the leg.In dairy animals, the neck is long and thin, the legs are long, and the chest depth is shorter than the leg length.During previous research in the Kangal Akkaraman breed, the presence of individuals with different body structures was determined.It has been considered to investigate the possibilities of increasing meat and milk yield by breeding animals with beef type body structure among themselves and animals with dairy body structure among themselves. For this purpose, within7000 head rootstock sheep in Ulaş Agricultural Enterprise affiliated to TİGEM, 500 heads of sheep with a specified beef type body structure and dairy type groups with 500 heads of milk yield of 500 ml and above were formed.30 head rams with the specified beef and dairy type body structure were selected and joined their own herd.In lambs born from these groups; Birth types, birth, 30, 60, 90, 180, 270 and 360th day live weights will be determined and compared. In addition, some body measurements will be taken on the 180th, 270th and 360th days and growth will be followed up and the groups will be compared. In order to determine the fattening performance, slaughtering and carcass characteristics of lambs of animals with different body structures, 12 male lambs from both groups will be fed when they are weaned (about the 90th day).The animals in fattening will be compared in terms of both body structure and slaughter weight by slaughtering 6 animals with an average live weight of 45 and 57 kg.