Öğretmenlerin örgütsel adalet algıları ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkilerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada amaç öğretmenlerin örgütsel adalet algıları ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemek ve kişisel özelliklere göre, örgütsel adalet ve örgütsel bağlılık düzeylerinin farklılaşıp farklılaşmadığını ortaya koymaktır. Bu amaca ulaşmak için araştırmanın evreni Türkiye'de Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı kamu ve vakıf okullarında görev yapan öğretmenlerden oluşmaktadır. Araştırmada amaçlı örnekleme yöntemi kullanıldığından araştırmanın örneklemi ise Muğla İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı (Merkez, Bodrum, Milas, Yatağan) kamu ve vakıf okullarında görev yapan 400 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma problemine ulaşabilmek için Muğla İl Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı (Muğla Merkez, Bodrum, Milas, Yatağan) kamu ve vakıf okullarındaki 400 öğretmene uygulanan örgütsel adalet ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişki, anket sorularına verilen cevaplardan elde edilen verilerle analiz edilmiştir. Çalışmada iki ölçek kullanılmıştır. Birincisi, Yıldırım'ın (2002) kullandığı Niehoff ve Moorman (1993) tarafından hazırlanan 18 sorunun Doğan'ın (2008) öğretmenlere uyarlamasıyla oluşturulmuş, beşli likert tipinde "Örgütsel Adalet" anketidir. Toplam 20 maddeden oluşan örgütsel adalet ölçeği; dağıtımsal, işlemsel ve etkileşimsel adalet olmak üzere üç alt boyuttan meydana gelmektedir. İkincisi, Mowday, Steers ve Porter tarafından geliştirilen, Balay'ın (2000) Türkçeye uyarlayarak, öğretmenlerde uyguladığı 15 maddelik örgütsel bağlılık ölçeğidir. Araştırma sonuçlarına göre öğretmenler bulundukları kurumda örgütsel adalet algısına sahiptir. Örgütsel adalet algısının ortalamanın üstünde olması örgütsel bağlılık düzeyinin de yüksek olmasını sağlamıştır. Belirtilen olumsuz görüşler arasında öğretmenlerin aldıkları ücreti yetersiz bulmaları, yönetsel kararlarda fikirlerinin alınmaması ve iş yüklerinin fazla olması bulunmaktadır.

The objective of this study is to examine the relationship between teachers' organizational justice perceptions and organizational commitment levels and to reveal whether organizational justice perception and organizational commitment levels differ according to personal characteristics. In order to achieve this, the population of the study comprises of the teachers working in public and foundation schools affiliated to Ministry of National Education in Turkey. Since the purposeful sampling method has been used in the research, the research sample comprises of 400 teachers employed in public schools affiliated to Provincial Directorate of National Education in Muğla (Central Area, Bodrum, Milas, Yatağan). With the objective to reach to the research problem, the relation between the organizational justice and organizational commitment of 400 teachers working in public and foundation schools affiliated to the Provincial Directorate of National Education in Muğla has been analyzed with the answers obtained through the survey questions. Two scales have been used within the scope of the study. The first one is the "Organizational Justice" survey in 5-point likert type established upon adapting 18 questions prepared by Niehoff and Moorman (1993) used by Yıldırım (2002) on teachers by Doğan (2008). Involving 20 items in total, the organizational justice scale comprises of three sub-dimensions, which are "distributional, operational and interactional justice". The second scale is the organizational commitment scale of 15 questions that Balay (2000) has implemented in teachers, adapting to Turkish, developed by Mowday, Steers and Porter. According to the research results, the teachers have the organizational justice perception in the institution they are employed. Having an organizational justice perception level that is above average made the organizational commitment level to be high, as well. The negative opinions stated by the teachers can be summarized as not getting paid satisfactorily, not being granted with the opportunity to present their own opinions within the scope of administrative matters and having a heavy workload.