Sinyalize kavşaklarda ikilem bölgeleri ve sarı ışık süresinin etkisi

Abstract

Kavşaklar, farklı yönlerden gelen araçların yol ağları üzerinde kesiştiği önemli noktalardır. Sinyalize kavşaklara yaklaşmakta olan sürücüler, sarı ışık ile karşılaştıklarında güvenli bir şekilde durmak ya da geçmek konusunda belirsizlikler içeren bir ikilem bölgesine yakalanmaktadırlar. Bu çalışmanın ilk bölümünde; aracın hızı, yavaşlama ivmesi, kavşağın temizlenme süresi, sürücünün algılama-tepki süresi ve toplam kavşağın genişliği ile aracın uzunluğunu ifade eden beş faktör dikkate alınarak 648 farklı trafik durumu için Tip I ikilem bölgesi incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda, Tip I ikilem bölgesi uzunluğunun; aracın hızı, sürücünün algılama-tepki süresi, toplam kavşak genişliği ile aracın uzunluğunun artmasıyla arttığını, fakat kavşağın temizlenme süresi ve yavaşlama ivmesinin artmasıyla azaldığını göstermiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde; sarı ışık süresinin yeteri kadar uzun olduğu sinyalize kavşaklarda sarı ışık ile karşılaşan sürücülerin durmak ya da geçmek konusunda karar vermelerinin gerektiği bir kararsızlık bölgesi olan Tip II ikilem bölgesi araştırılmıştır. İzmit Orduevi Kavşağı'nda alınan veriler incelenerek kavşağa yaklaşırken sarı ışıkla karşılaşan araçların hızı, durma çizgisine mesafesi ve sürücülerin dur/geç kararları incelenmiştir. Toplam 2.172 sürücünün tepkisi, aracın hızı ve konumu ile SPSS yazılımı yardımıyla analiz edilerek bir logit model oluşturulmuştur. Oluşturulan model ile kavşağa yaklaşırken sarı ışık ile karşılaşan sürücülerin durma olasılıkları tahmin edilmiştir. Çalışmanın sonucunda, araçların durma çizgisine olan mesafesi arttıkça durma olasılığının arttığını, ancak hız arttıkça durma olasılığının azaldığını göstermiştir.

Intersections are significant locations in the road system where vehicles coming from different roads encounter. Drivers who approach the signalized intersections experience a dilemma that includes lots of uncertainty between stopping safely or crossing over when they face the yellow traffic light. In the first part of this study, the Type I Dilemma Zone has been examined for 648 different traffic situations within the scope of five factors which represent the speed of the vehicle, acceleration of slowing down, clearance time of the intersection, perception and reaction time of the driver, and the total length of the intersection and the vehicle. As a result of the study, it has been observed that the length of the Type I dilemma zone increases along with the vehicle's speed, perception and reaction time of the driver, with the total length of the intersection and the vehicle, however; the length of Type I dilemma zone decreases in conjunction with the increase in the clearance time of the intersection and acceleration of slowing down. In the second part of this study, the Type II dilemma zone which is a indecision zone where the drivers who face yellow traffic lights on signalized intersections with the duration of yellow lights are sufficient, must decide whether to stop or cross the road. The speed of the vehicles, distance to the stop line, and stop-or-go decisions of the drivers have been observed by analyzing the data obtained from Kocaeli Officer's Club Intersection. A logit model has been formed with the assistance of SPSS software by analyzing the reaction of the 2,172 drivers, the speed of the vehicles, and their location. The possibilities of the drivers' stopping decisions who face yellow traffic lights while approaching the intersection with the model have been predicted. As a result of this study, it has been observed that the possibility of stopping accelerates along with the increase of the distance of the vehicles to the stopping line, however; the possibility of stopping decelerates with the increase of the speed.