Beliren yetişkinlik dönemindeki bireylerin çocukluk çağı ruhsal travmalarının kimlik gelişimleri ve stresle başa çıkma becerileri üzerindeki etkisi

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı, beliren yetişkinlik dönemindeki bireylerin çocukluk çağı ruhsal travmalarının alt boyutlarının (fiziksel istismar, duygusal istismar, cinsel istismar, fiziksel ihmal, duygusal ihmal ve aşırı koruma-kontrol) kimlik gelişimlerinin alt boyutları (keşif ve içsel yatırım) ve stresle başa çıkma becerilerinin alt boyutları (kendine güvenli yaklaşım, iyimser yaklaşım, çaresiz yaklaşım, boyun eğici yaklaşım ve sosyal desteğe başvurma yaklaşımı) üzerindeki etkisini incelemektir. Ek olarak, beliren yetişkinlerin kimlik gelişimlerinin ve stresle başa çıkma becerilerinin cinsiyet ile yaşa göre farklılaşıp farklılaşmadığı da incelenmiştir. Bu çalışmada ilişkisel tarama modeli kullanılmış olup çalışma grubu 454 (%62.6) kadın; 271 (%37.4) erkek olmak üzere toplam 725 beliren yetişkinden oluşmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği, Ego Kimlik Süreci Ölçeği ve Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde bağımsız örneklemlerde t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Pearson korelasyon analizi ve çoklu doğrusal regresyon analizine başvurulmuştur. Sonuç olarak, beliren yetişkinlerin çocukluk çağı ruhsal travmalarının alt boyutlarından duygusal istismarın ve duygusal ihmalin kimlik gelişim süreçlerinden keşif üzerinde pozitif yönde anlamlı bir etkide bulunduğu ortaya konmuştur. Duygusal istismar, cinsel istismar ve duygusal ihmalin ise içsel yatırım üzerinde negatif yönde ve anlamlı farklılaşmaya yol açtığı görülmüştür. Duygusal ihmal, stresle başa çıkma becerileri alt boyutlarından kendine güvenli yaklaşımı negatif yönde ve anlamlı şekilde etkilemektedir. Duygusal istismar ve duygusal ihmal iyimser yaklaşım üzerinde negatif yönde anlamlı bir etki oluşturmaktadır. Fiziksel istismar, çaresiz yaklaşım üzerinde negatif yönde anlamlı bir etki yaratır iken; duygusal istismar, duygusal ihmal ve aşırı koruma-kontrol çaresiz yaklaşım üzerinde pozitif yönde anlamlı bir farklılaşmaya yol açmaktadır. Fiziksel ihmal ve aşırı koruma-kontrol boyun eğici yaklaşım üzerinde pozitif yönde anlamlı bir etki yaratmaktadır. Aşırı koruma-kontrolün ise sosyal desteğe başvurma yaklaşımını negatif yönde anlamlı biçimde etkilediği belirlenmiştir.

The main purpose of this study is to examine the effects of the sub-dimensions of childhood mental traumas (physical abuse, emotional abuse, sexual abuse, physical neglect, emotional neglect and overprotection-control) on the sub-dimensions of identity development (exploration and commitment processes) and the sub-dimensions of coping with stress (self-confident approach, optimistic approach, helpless approach, submissive approach and seeking of social support approach) in emerging adulthood. In addition, it was also examined whether the identity development and coping skills of emerging adults differed according to gender and age. Relational survey research model was used in this study and the study group consisted of 725 emerging adults, 454 (62.6%) female and 271 (37.4%) male. "Personal Information Form", "Childhood Trauma Questionnaire (CTQ-33)", "Ego Identity Process Questionnaire", and "Styles of Coping with Stress Scale" were used as data collection tools in the study. Independent samples t-test, one-way analysis of variance (ANOVA), Pearson correlation analysis and multiple linear regression analysis were used in the analysis of the data. As a result, it was revealed that emotional abuse and emotional neglect, which are sub-dimensions of childhood mental traumas, have a positive and significant effect on the exploration, which is the sub-dimensions of identity development of emerging adults. Emotional abuse, sexual abuse, and emotional neglect were found to cause negative and significant differentiation on internal investment. Emotional neglect negatively and significantly affects the self-confident approach, which is one of the sub-dimensions of coping with stress. Emotional abuse and emotional neglect have a negative and significant effect on the optimistic approach. While physical abuse has a significant negative effect on the helpless approach; emotional abuse, emotional neglect and overprotection-control lead to a positive and significant differentiation on the helpless approach. Physical neglect and excessive protection-control have a significant positive effect on the submissive approach. It has been determined that excessive protection-control negatively affects the approach of seeking social support in a significant way.