Türk Gıda Sektörünün Finansal Performans Analizinin Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri İle Yapılması

Abstract

İşletmelerin finansal performansının doğru bir biçimde değerlendirilebilmesi yoğun bir rekabetin yaşandığı gıda endüstrisinde büyük önem taşımaktadır. Finansal oranlar, işletmelerde performansın değerlendirilmesi amacıyla uzun yıllardır kullanılmaktadır. İşletmelerin finansal performans ölçümleri genellikle Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV ) yöntemleri ile yapılmaktadır. Bu yöntemler birbirinden farklı alternatif karar birimlerinden kriterlere ve ağırlıklara göre en iyi sonucu bulmayı amaçlamaktadır. Bu çalışmada, ülkelerin ekonomilerinde önemli yer tutan gıda sektörünün, finansal performansları açısından 20112015 yıllarına ait verileri ile performans analizleri yapılmıştır. Çalışmanın uygulaması, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (İMKB) kayıtlı gıda sektöründe bulunan ve de İstanbul Sanayi Odası’nda (İSO) 2014 yılında en büyük 1000 sanayi kuruluşu içine giren 12 işletmenin 10 tane kriter ile finansal performansları karşılaştırılmıştır. Analizi yürütmek için 10 tane kriter kullanılmıştır bu kriterler; likidite oran, faaliyet oranı ve kârlılık oranlarıdır. Çalışmada kriter ağırlıkları Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) ile bulunmuştur. TOPSIS ve VIKOR ile bu alternatif karşılaştırılmıştır.

The evaluation of the financial performance of the business in the right manner is of paramount importance in the food industry, where there is intense competition. Financial ratios are used to evaluate the performance of the company for many years. Financial performance measurement of business is usually done with a multi-criteria decision-making methods. These methods aim to find the best results among alternative decision units according to their criteria and weight. The financial performance of food industry, which holds an important role in Turkish economy, is analyzed with data for 2011-2105. The financial performance of 12 ISO registered companies in food sector, which are among the largest 1000 industrial enterprises, were compared according to 10 criteria. Analytic Hierarchy Process (AHP) was used in the study and the findings were compared with TOPSIS and VIKOR.