Derlem destekli Türkçe dil etkinliklerinin üniversite öğrencilerinin noktalama işaretleri kullanım yeterliklerinin geliştirilmesi üzerindeki etkisi

Abstract

Bilgisayar bilimlerinin dil öğretimine dönük en büyük etkilerinden birisi de dil derlemi oluşturabilme, bu derlemleri işleme ve inceleyebilme alanında görülen hızlı gelişmelerdir. Derlem kaynakları ve yöntemleri eğitimsel uygulamaların geliştirilmesi noktasında hem öğretim materyallerini geliştirirken hem de veri-yoğun öğretim etkinliklerinin oluşturulması sürecinde büyük bir potansiyel taşımaktadır. Bu çalışma öğretmen adaylarının bilgisayar destekli eğitim kapsamında derlem tabanlı özgün dil örnekleri ile karşı karşıya getirilmelerinin ve dil kurallarını çıkarımlamaya çalışmalarının noktalama işaretlerinin doğru kullanımlarını edinmeleri üzerindeki etkisini öğretmen merkezli tümdengelim yöntemiyle karşılaştırarak incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın katılımcıları Kırıkkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği Bölümünde eğitim gören 171 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmanın nicel verileri noktalama işaretleri erişi testi, derlem kullanımı görüş anketi ile nitel verileri ise yarı yapılandırılmış görüşme formları aracılığıyla elde edilmiştir. Araştırmanın sonuçları Türkçede noktalama işaretlerinin kullanım kurallarının edinilmesinde derlemlere dayalı dil öğretim materyal ve etkinlikleri ile çalışan öğrencilerin sunuş merkezli (tümdengelim) yöntem ile eğitim alan öğrencilere kıyasla daha etkili bir öğrenme sağladığı yönündedir. Çözümlenen anket ve görüşme formları da katılımcıların derlem destekli dil öğrenimi çalışmalarını olumlu ve etkili bulduklarını ortaya koymaktadır. Bulgular doğrultusunda bilgisayar tabanlı derlem etkinliklerinin Türkçenin öğretiminde kullanımına dönük önerilerde bulunulmuştur.

One of the critical contributions of the emerging technologies in computer sciences is the capability of corpus compilation and processing. Corpus resources and approaches are regarded as a potentially valuable areas both in developing instructional methods and designing pedagogical materials. This study aimed to explore the effect of exposing language learners to corpus data and guiding them to make deductions on the acquisition of punctuation marks in comparison to lecture based teaching. The participants were 171 prospective teachers attending a state university in central Anatolia, Turkey. The data were gathered through an achievement test, a questionnaire, and semi structured interviews. The results related to the achievement revealed that the learners who exploited corpus resources performed significantly better compared to those who received lecture based instruction. Besides, the findings also noted that the collaboration should be an important factor of success in corpus consultation among language learners. The results obtained via questionnaire and interviews underlined the positive perceptions of the participants toward corpus assisted language learning activities and materials. Suggestions were made for further research to have a deeper understanding of corpus utilization in Turkish language education.