Zaman Kırıntıları Şiirinde Varlığı Tehdit Eden Unsur

Abstract

Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Zaman Kırıntıları isimli şiiri, insan varlığınıtehdit eden unsuru, esaret olarak görünüşe çıkaran bir şiirdir.Şiirde imlenen ve içinde olunan ancak çoğunlukla farkında olunmayandurumun ismi de olan esaret, en insanî olanakların ölümün belirlemesindedeğerlendirilişi demektir. Olumsuz bir değerlendirmeyi içerenesaret, olanak açıcı yaşamın değil, bilakis olanak kapatıcı ölümün yaşamıbelirlemesini bildirir. Aynı zamanda özgürlüğün yokluğunu daişaret eden esaret durumu, bu şiirde, ömrünün son dönemine girdiğinibilen şairin bir aşk ilişkisi esnasında karşılaştığı olanaklar arasındanseçim yaparak yaşadığı bir yitim deneyimi ile bu hadise karşısında aldığıtavırda ifadesini bulur. Bir diğer ifadeyle esaret durumu bu şiirde,bilme, duyma, görme, aşıp geçme, adama ve inanma gibi en temel olanaklarıkapatarak insan varlığını tehdit eden unsur olarak öne çıkarılır.Bu yazıda, öncelikle, özgürlük ve esaret kavramları kısaca tanımlanarakonların ölüm ve yaşam içgüdüleriyle ilişkisi ortaya konmuştur.Ardından da söz konusu şiir, bu esas iddiaya bağlı olarak özgürlük ileesaret kavramları bağlamında açımlanmıştır.

Ahmet Hamdi Tanpınar’s poem named Zaman Kırıntıları is a poemwhich makes the factor threatening to human existence visible as the captivity. The captivity which implies in the poem is the name of situationwhich exists inside but mostly not noticed. At the same timethe captivity means to be evaluated the most personal human opportunitiesin determination of death. The captivity contains a negativeevaluation and it states to determine the life of opportunity occlusivedeath, not the opportunity opener life. The captivity situation also stateslack of freedom. In this poem, the poet who knows to be in the lastterm of own life lives a love relationship. During the love relationshiphe encounters the opportunities and chooses one of them and lives aloss experience. As a result the captivity concept shows up the poet’sattitude againts this incident. In other words, in this poem the situationof captivity is highlighted as the factor threatening to humanexistence by closing the most basic opportunities such as knowing,hearing, seeing, overcoming, dedication and believing.In this article, firstly, the concepts of freedom and captivity is shortlydescribed. And it is proved that these described concepts’ connectionwith the instincts of death and life. Then, the poem mentioned in thisarticle is explained depending on this main claim in the context of thefreedom and the captivity concepts.