Ergene, AysunÖzdemir, Yusuf2025-01-212025-01-212021https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=5XiSE4yCP_gmnukpMEp65XWJorrTitP8J-O8KeKeGd6OGkPmWb2ws2faPP6d6baLhttps://hdl.handle.net/20.500.12587/20536Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Ana Bilim DalıAsteraceae (Compositae) familyasından olan Centaurea L. cinsinin Türkiye'de 194 türü bulunmaktadır. 118 tanesi endemik olan Centaurea türleri ile ilgili çok sayıda biyoaktivite çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışmada da Centaurea ziganensis bitkisinin farklı ekstrelerinin toplam fenolik (TPC) ve flavonoid içerikleri (TFC), in vitro antioksidan ve diyabet ile ilişkili enzimler olan ?-amilaz ve ?-glukozidaz enzimlerini inhibe edici özellikleri araştırılmıştır. İlk olarak maserasyon ile bitkinin toprak üstü kısımları farklı polaritelerdeki çözücüler (Diklorometan (DCM), metanol) ile ekstre edilmiştir. Bitkinin fenolik ve flavonoid içerik açısından zengin olduğu gözlemlenmiştir. Ekstreler karşılaştırıldığında DCM ekstresinin TPC (98,86 mg GAE/g), TFC (61,52 mg RE/g)' sinin metanol ekstresine göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Aynı zamanda bitkinin bütün in vitro antioksidan testlerinde anlamlı bir aktivite gösterdiği ve diyabet ile ilişkili enzimleri inhibe etmede yüksek bir potansiyelinin olduğu görülmüştür. DCM ekstresinin CUPRAC (88,18 mg TE/g), Fosfomolibdenum (235,51 mg TE/g) antioksidan testlerinde, ?-amilaz (367,86 mg ACE/g) inhibisyonunda, metanol ekstresinin ise DPPH (30,46 mg TE/g), ABTS (62,75 mg TE/g), FRAP (56,74 mg TE/g) antioksidan testlerinde ve ?-glukozidaz (305,78 mg ACE/g) inhibisyonunda daha etkili olduğu belirlenmiştir. Literatürde Centaurea ziganensis ile ilgili bir çalışma bulunmamaktadır. Anahtar kelimeler: Centaurea ziganensis, Antioksidan aktivite, diyabet, ?-amilaz ve ?-glukozidaz inhibisyonuCentaurea is a member of the Asteraceae family, and there are 194 species in Turkey of the Centaurea genus. 118 endemic species of the genus Centaurea are located in Turkey, and it has been made numerous bioactivity studies about different Centaurea species. This study, the total phenolic (TPC) and flavonoid contents (TFC) of different extracts of Centaurea ziganensis, in vitro antioxidant, and inhibitory properties ?-amylase and ?-glucosidase enzymes, which are the enzymes associated with diabetes, were investigated. First, by maceration, the plant's above-ground parts were extracted with solvents of different polarities (Dichloromethane (DCM), methanol). It has been observed that the plant is rich in phenolic and flavonoid content. When the extracts were compared, TPC (98,86 mg GAE/g) and TFC (61,52 mg RE/g) of DCM extract were higher than methanol extract. It has also been observed that the plant has significant activity in all in vitro antioxidant tests and has a high potential to inhibit diabetes-associated enzymes. While DCM extract was more effective in CUPRAC (88,18 mg TE/g), Phosphomolybdenum (235,51 mg TE/g) antioxidant tests and ?-amylase inhibition (367,86 mg ACE/g), methanol extract was more effective in DPPH (30,46 mg TE/g), ABTS (62,75 mg TE/g), FRAP (56,74 mg TE/g) antioxidant tests and ?-glucosidase inhibition (305,78 mg ACE/g). There is no study on Centaurea ziganensis in the literature. Keywords: Centaurea ziganensis, Antioxidant activity, diabetes, ?-amylase and ?-glucosidase inhibitiontrinfo:eu-repo/semantics/openAccessBiyolojiBiologyMaster Thesis157716070