Temel, BurakEke, İbrahim2025-01-212025-01-2120201308-5514https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/953780https://dergipark.org.tr/tr/pub/umagd/issue/49089/619292https://doi.org/10.29137/umagd.619292https://hdl.handle.net/20.500.12587/20483Bu makale, tek-makinalı sonsuz-baralı (TMSB) birgüç sisteminin düşük frekanslı salınımlarını söndürmek için bir doğalmetasezgisel optimizasyon algoritması olan yarasa algoritmasını kullanarakgeleneksel Güç Sistemi Dengeleyicisi (PSS) ve PID tabanlı Güç SistemiDengeleyicisi (PID-PSS) parametrelerinin belirlenmesinde kullanılmasını önerir.Güç Sistemi Dengeleyicisisi parametrelerinin belirlenmesi, zaman bölgesitabanlı amaç fonksiyonu ile bir optimizasyon problemine dönüştürülmüştür. Bu problem;yarasa algoritması (YA) optimizasyonu ile belirlenen parametrelerin,Heffron-Phillips modeli temel alınarak oluşturulan tek-makinalı sonsuz-baralı(TMSB) güç sisteminin MATLAB/Simulink uygulaması üzerinde test edilerek rotorhız değişim (??) kararsızlığının sönümlenmesinde çözüm olarak kullanılmıştır. Yarasaalgoritması optimizasyonu sonucu parametreleri belirlenen geleneksel GüçSistemi Dengeleyicisinin (PSS) ve PID tabanlı Güç Sistemi Dengeleyicisi (PID-PSS) performans sonuçlarıkarşılaştırılmıştır. Yarasa algoritması ile hesaplanmış geleneksel PSS’in  ve PID-PSS’in rotor hız değişim (??)kararsızlığını sönümlendirdiği, fakat geleneksel PSS’in kararlılığının veperformansının daha iyi olduğu gözlemlenmiştir.This paper, recommends the determination of the traditional power system stabilizer (PSS) and PID based power system stabilizer (PID-PSS) parameters using the bat algorithm, which is a natural metaheuristic optimization algorithm to suppress the low frequency oscillations of a single-machine endless-busbar (SMIB) power system. The determination of the parameters of the power system stabilizer was converted to an optimization problem by the time domain based objective function. This problem; The parameters determined by bat algorithm (BA) optimization were tested on MATLAB / simulink application of single-machine infinite-busbar (SMIB) power system based on Heffron-Phillips model and used as a solution to dampen rotor speed change (??) instability. The results of the bat algorithm optimization were compared the performance results of the traditional power system stabilizer (PSS) and the PID based power system stabilizer (PID-PSS). The traditional PSS and PID-PSS, calculated by the bat algorithm, damped the rotor speed change (??) instability. But the stability and performance of the traditional PSS were observed to be better.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessMATLABSimulinkGüç Sistemi KararlılıgıGüç Sistemi DengeleyicisiYarasa AlgoritmasıPSSTMSB“MATLABSimulinkPower System StabilizerBABat AlgorithmPSSSMIBEngineeringArticle11-27829110.29137/umagd.619292619292