Buturak, Şadiye VisalDoğruel, Seda2025-01-212025-01-212021https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=RjZwH00oMG4iNa5Sgvlgg6sYT062Fe3wmX3uFVEnAvmP5yA2KLDGEeQ4qyPxEYGrhttps://hdl.handle.net/20.500.12587/21413Tıp Fakültesi, Ruh ve Sinir Hastalıkları Ana Bilim DalıAmaç: Bu çalışmanın amacı şizofreni hastalarında tedavi uyumuna etki eden faktörleri ortaya koymaktır. Yöntem: Çalışmaya DSM-5'e göre şizofreni tanısı alan, 18-65 yaş aralığında, en az okur-yazar olan ve ek tıbbi hastalığı olmayan 50 hasta ve bu hastalara bakım veren 50 hasta yakını alınmıştır. Çalışmada; hasta ve yakınlarına Sosyodemografik veri formu, hastalara Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçeği (PANSS), Calgary Şizofrenide Depresyon Ölçeği, Beck Bilişsel İçgörü Ölçeği, Morisky Tedaviye Uyum Ölçeği, Arizona Cinsel Yaşantılar Ölçeği, Apati Değerlendirme Ölçeği, Şizofreni Hastalarında İşlevsel İyileşme Ölçeği (ŞİLO), Liverpool Üniversitesi Antipsikotiklerin Yan Etkilerini Değerlendirme Ölçeği ve Ruhsal Hastalıklarda İçselleştirilmiş Damgalanma Ölçeği (RHİDÖ) uygulanmıştır. Hasta yakınlarına Psikolojik Yardım Aramada Kendini Damgalama Ölçeği (PYAKDÖ), Zarit Bakıcı Yük Ölçeği, Beck Anksiyete Ölçeği ve Beck Depresyon Ölçeği uygulanmıştır. Bulgular: Çalışmamızda hastalık başlangıç yaşı, ekonomik durum, PANSS negatif, pozitif, genel psikopatoloji ve total puanları, Calgary şizofrenide depresyon puanları, Ruhsal hastalıklarda içselleştirilmiş damgalanma puanları, Liverpool Üniversitesi antipsikotiklerin yan etkilerini değerlendirme ölçek puanları ve Apati değerlendirme ölçeği hasta formu puanları ile Morisky tedaviye uyum ölçeği düşük-orta uyum ve iyi uyum grup puanları arasında istatistiksel açıdan anlamlı fark olduğu gösterilmiştir. Yapılan lojistik regresyon analizinde ekonomik durumun, PANSS, Calgary şizofrenide depresyon, Ruhsal hastalıklarda içselleştirilmiş damgalanma, Liverpool Üniversitesi antipsikotiklerin yan etkilerini değerlendirme ve Apati değerlendirme ölçeklerinin tedavi uyumunu öngörmede anlamlı düzeylerde tahmin güçlerinin olduğu ve şizofreni hastalarında tedaviye uyumsuzluğu yordamada kullanılabileceği anlaşılmıştır. Sonuç: Çalışmamızda erken hastalık başlangıç yaşının, kötü ekonomik durumun, pozitif ve negatif belirti şiddetinin, eşlik eden depresif belirtilerin, içselleştirilmiş damgalanmanın, antipsikotik ilaç yan etkilerinin ve apatinin tedaviye uyumsuzlukla ilişkili olduğu gösterilmiştir. Bu çalışmadan çıkan verilerin; tedaviye uyumu ön görme ve artırma konusunda göz önünde bulundurulacak faktörler açısından klinisyenlere fayda sağlayabileceği düşünülmektedir.Objective: The aim of this study is to reveal the factors that affect treatment compliance in patients with schizophrenia. Methods: 50 patients who were diagnosed with schizophrenia according to DSM-5, aged 18-65, were at least literate and had no additional medical disease, and 50 relatives of patients who cared for these patients were included in the study. In the study; Sociodemographic data form for patients and their relatives, Positive and Negative Syndrome Scale (PANSS), Calgary Depression Scale for Schizophrenia, Beck Cognitive Insight Scale, Morisky Treatment Adherence Scale, Arizona Sexual Experiences Scale, Apathy Rating Scale, Functional Remission of General Schizophrenia Scale (Scale), Liverpool University Neuroleptic Side Effect Rating Scale and the Internalized Stigma in Mental Illness Scale (ISMI) were applied. The Self-Stigmatization in Seeking Psychological Help Scale (PSCA), the Zarit Caregiver Burden Scale, the Beck Anxiety Scale and the Beck Depression Scale were administered to the relatives of the patients. Results: In our study,. ıt has been shown that there is a statistically significant difference between the age of disease onset, economic status, PANSS negative, positive, general psychopathology and total scores, Calgary depression scores in schizophrenia, internalized stigma scores in mental illnesses, Liverpool University neuroleptic side effect rating scale scores, Apathy assessment scale patient form scores and the low-medium adherence and good adherence group scores of the adherence scale according to Morisky's treatment scores. In the logistic regression analysis, it was understood that economic status, PANSS, Calgary depression in schizophrenia, internalized stigma in mental illnesses, Liverpool University antipsychotics side effects and Apathy rating scales have significant predictive power in predicting treatment adherence and can be used to predict treatment non-adherence in schizophrenia patients. Conclusion: In our study, it has been shown that early disease onset age, poor economic status, positive and negative symptom severity, accompanying depressive symptoms, internalized stigma, antipsychotic drug side effects and apathy are associated with non-adherence to treatment. The data from this study; It is thought that it may benefit clinicians in terms of factors to be considered in predicting and increasing adherence to treatment.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessPsikiyatriPsychiatrySpecialist Thesis183704666