Demirbaş, YasinAlsaç, Arzu2025-01-212025-01-212024https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=LY6e5xGA7WWUpEdrBmEPLmU4nbQJN17TL1YxdZFroHezBGw9RoyCgRZQsRxzL7yqhttps://hdl.handle.net/20.500.12587/20541Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Ana Bilim DalıTürkiye genelinde 113 lokaliteden toplanan 304 kahverengi yaban tavşanının (Lepus europaeus) temizlenmiş kafataslarının her iki tarafından toplam 7.470 diş, diseksiyon mikroskobu kullanarak küçük metrik olmayan oklüzal varyantlar (epigenetik karakterler) açısından incelendi. Bu çalışmada, yaban tavşanlarının minör oklüzal karakter çeşitliliğinin Türkiye'de filogenetik veya ekogenetik varyasyon gösterip göstermediği, yani Türkiye genelinde nötr popülasyon farklılaşmasına veya iklim varyasyonuna paralel olup olmadığı araştırıldı. Olası filogenetik (nötr popülasyon genetiği) etkileri ekogenetik (iklimsel) etkilerden ayırt etmek için ikili kodlanmış oklüzal karakterler için çoklu model çıkarımı, model sıralaması ve model ortalaması kullanıldı. Lojistik modellerin sonuçları, cinsiyet, yaş kategorisi, kafatası boyutu ve örnek konumunun coğrafi koordinatları hesaba katıldığında bazı istatistiksel olarak önemli filogenetik ve ekogenetik sinyaller ortaya koydu. Ayrıca tüm ek biyolojik açıklayıcı faktörler/değişkenler, popülasyon genetiği ve iklim etkilerinden bağımsız olarak karakter varyasyonu üzerinde bazı etkiler de gösterdi. Popülasyonlar arasında çiftler halinde hesaplanan fenetik mesafeler (Ortalama Ayrılma Ölçüleri; MMD), daha önce incelenen popülasyonlar arasındaki mikrosatelit tabanlı genetik farklılaşmalar gibi düşüktü veya anlamlı değildi.A total of 7.470 teeth from both body sides in cleaned skulls of 304 georeferenced brown hares (Lepus europaeus) from 113 collection sites throughout Türkiye for minor non-metric occlusal variants (epigenetic characters) using a dissecting microscope was investigated. In this study, it was examined whether minor occlusal character variation of brown hares shows phylogenetic or ecogenetic variation in Türkiye, i.e., whether it parallels neutral population differentiation or climate variation across Türkiye. Multiple-model inference, model ranking and model averagingfor binary coded occlusal characters to distinguish possible phylogenetic (neutral population genetics) effects from ecogenetic (climatic) effects was used. The results of the logistic models revealed some statistically important phylogenetic and ecogenetic signals, when accounting for sex, age category, skull size, and geographic coordinates of sample location. All the additional biological explanatory factors/variables showed also some effects on character variation, independent from population genetic and climate effects. The calculations of pairwise phenetic distances (Mean Measures of Divergence; MMD) between populations were similarly low or not significant as the earlier examined microsatellite-based genetic differentiation between populations.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessZoolojiZoologyMaster Thesis144904712