TAHİR ŞAŞMAZ2022-01-052022-01-052021https://hdl.handle.net/20.500.12587/18041Şaşmaz T. Pandemi Sürecinin Erken Döneminde Ambulans Hizmetleri ile Üniversite Hastanesi Acil Servisine Başvuran Hastaların Tıbbi Durum ve Demogra-fik Özelliklerinin İncelenmesi. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı (Uzmanlık Tezi). Kırıkkale, 2021. Giriş ve Amaç: Şiddetli Akut Solunum Sendromu Koronavirüsü 2 (SARS-CoV-2) ya da bilinen popüler adıyla 2019 Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) virüsü ortaya çıktığı Çin'in Wuhan kentinden tüm dünyaya yayılarak küresel bir tehdit haline gel-miştir. Ülkeler ve toplumlar, pandemi veya diğer afetler karşısında çoğu zaman ha-zırlıksız olup, özellikle başlangıç aşamasında bocalamalar yaşamakta ve Sağlık sistemi özellikle de Acil Tıp hizmetleri (Ambulans ve Acil servis) bu durumdan olumsuz yönde etkilenmektedir. Bu çalışmanın amacı, COVID-19 pandemisinin erken döneminde üçüncü basamak sağlık kuruluşu acil servisine ambulansla başvuran has-taların tıbbi durum ve demografik özelliklerini incelemek ve benzer süreçlerin ya-şanması durumunda yapılması gereken hazırlık ve planlamalar konusunda yol göste-rici bilgiler elde etmektir. Gereç ve Yöntem: Bu çalışma 01.01.2020 ile 30.06.2020 tarihleri arasında Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi (KÜTF) Hastanesi acil servisine ambulansla getirilen has-taları üzerinde retrospektif olarak yapıldı. Hastalar, başvuru zamanlarına göre değer-lendirildi ve 01.01.2020-31.03.2020 tarihli başvurular Erken Pandemi Dönemi (EPD), 01.04.2020-30.06.2020 tarihli başvurular ise Pandemi Dönemi (PD) olarak ayrılarak iki farklı grup oluşturuldu. Tüm hastaların demografik özellikleri, triyaj kategorileri, tanı dağılımları ve klinik sonlanımları kaydedildi. Her iki dönem verileri hem kendi içinde hem de birbirleriyle karşılaştırılarak analiz edildi. Elde edilen veriler SPSS 22.0 programı ile değerlendirildi ve p<0.05 değeri istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi. Bulgular: Çalışma dönemi içinde toplam 29114 hasta acil servise kabul edilmiş olup, bunların 4148'i ambulansla getirilen hastalardı. Ambulansla yapılan başvuruların tüm başvurulara oranı EPD'de %8.96 (n=1777) iken, PD'de ise %25.5 (n=2371) idi ( p<0.001). Ambulansla başvuran hastaların %27.7 (n=1149)'sini Travma olguları, %72.3 (n=2999)'ünü ise Dahili olgular oluşturuyordu. Başvuruların en sık gerçek-leştiği saat dilimi her iki dönemde de 12:00-15:00 saatleri arasıydı. Travma her iki dönemde de başvuruların en sık nedeni iken, Dahili olgular arasında ise ilk üç sırayı Kardiovasküler sistem (%14.9), Gastrointestinal sistem (%13.8) ve Enfeksiyon hastalıkları (%12.5) acilleri oluşturuyordu. Erken pandemi döneminde ambulansla baş-vuran hem Dahili hem de Travma olgularının yaş ortalaması PD'ye göre anlamlı düzeyde düşüktü (Sırasıyla 55.56±21.55; 59.70±19.39/yıl, p=0.003; 36.57±24.17; 39.90±24.85/yıl, p=0.017). Dahili olgularda EPD'ki kadın cinsiyet başvuru oranının, PD'de anlamlı oranda azaldığı görülürken (Sırasıyla %53.23; 44.98, p<0.001), travma olgularında erkek cinsiyetteki hastaların başvuru oranları arasında farklılık saptanmadı (Sırasıyla %64.84; 65.75, p=0.397). Dahili olgularda PD'de Sarı, EPD'de ise Kırmızı ve Yeşil triyaj kategorideki hastaların oranı anlamlı düzeyde yüksekti (Sırasıyla p<0.001; 0.009; <0.001). Erken pandemi dönemi ile karşılaştırıldığında, PD'de Sarı katergorideki Travma olgularının oranı anlamlı olarak artarken, Kırmızı kategorideki Travma olgularının oranı ise azalmıştı (Sırasıyla p=0.02; 0.03). Pandemi döneminde Trafik kazalarının oranı EPD'ye göre azalırken, darp ve Kesici-Delici alet yaralanmasının oranı ise anlamlı olarak artmıştı (Sırasıyla p<0.001; 0.09; 0.001). Ambulansla başvuran hastaların yatış oranları bakımından EPD ile PD arasında farklılık saptanmadı (p>0.05). Sonuç: Erken pandemi döneminde hem Travma hem de Dahili olguların Ambulansla yaptığı başvuru sayısı daha az olup, PD'de ise bu durum tersine dönmüştür. Travma hastaları her iki dönemde başvuruların en sık nedeni olmakla birlikte, EPD'de Dahili olgular arasında Kırmızı ve Yeşil triyaj kategorideki hastaların özellikle de Kardio-vasküler acillerin, daha fazla başvuru yaptığı göze çarpmaktadır. Travmaların büyük çoğunluğunu Trafik kazaları oluştursa da, PD'de ateşli silahlara veya kesici-delici aletlere bağlı yaralanmaların oranı artmıştır. Acil sağlık hizmetlerinin daha verimli hale getirilebilmesi, olası benzer durumlarda karşılaşılacak problemlerin daha hızlı ve daha kolay bir şekilde üstesinden gelinebilmesi için; ülke ve dünya genelinde pandemi ve acil sağlık hizmetleri etkileşimini içeren ileri çalışmalara ihtiyaç vardır. Anahtar kelimeler: Acil sağlık hizmetleri, Ambulans, COVID-19, PandemiSasmaz T. A study of medical conditions and demographic characteristics of patients who applied to the university hospital's emergency response services through ambulance services during early stages of the pandemic. Kirikkale University Faculty of Medicine. Medical Emergency Department (Thesis for Medical Specialty). Introduction and Objective: After its first known case was identified in China's Wuhan city, SARS-CoV-2 or popularly known as COVID-19, rapidly spread across the world and grew into a global threat. Countries and societies are often caught off guard and struggle to respond to pandemics or natural disasters, severely impacting healthcare services delivery, particularly emergency medical services, through ambu-lance and emergency response services. The objective of this study is (i) to investigate medical conditions and demographic characteristics of patients who applied to third-degree health institutions' emergency response services through ambulance services and (ii) to provide information and knowledge that could guide planning and preparations in similar situations. Material and Method: This study respectively analyzes the cases brought by ambu-lances to Kirikkale University Faculty of Medicine Hospital emergency response (ER) services between the dates of January 1, 2020, and June 30, 2020. Two study groups were formed based on application date: (i) the early-stage pandemic (ESP) for the admissions between January 1, 2020, and March 31, 2020, and (ii) the pandemic stage (PS) for the admissions between April 1, 2020, and June 30, 2020. Demograp-hic characteristics, triage categories, diagnostic allocations, and clinical endpoints of all cases were recorded. The study analyzed the data during these two periods, both within themselves and comparatively. These obtained data were analyzed by use of SPSS 22.0 software, and p<0.05 was assumed as statistically significant. Results: During the period of this study, a total of 29,114 patients were admitted to the emergency services, out of which 4,148 were brought by ambulances. In the early stage pandemic (ESP), 8.96% of all applications applied to the ER through ambulen-ces (n=1777) whereas, this rate stood at 25.5% (n=2,371) during the pandemic stage (PS) (p<0.001). 27.7% (n=1,149) of those brought by ambulances comprised trauma-tic causes and 72.3% (n=2,999) comprised internal cases. The highest concentration of admissions took place in the 12:00-15:00 time frame. Traumatic cases were identi-fied as the most frequent reason among the overall admissions while (14.9%), gastro-intestinal system (13.8%), and infective diseases (12.5%) were among the top three in internal cases. The average age for the cases brought in by ambulances in EPS was significantly lower than those in PS (55.56±21.55; 59.70±19.39/year, p=0.003; 36.57±24.17; 39.90±24.85 /year, p=0.017, respectively). Among the internal cases, the female patient applications significantly declined from ESP to PS periods (%53.23; 44.98, p<0.001, respectively). However, among traumatic cases, there was no statistically significant difference for the male patient applications from the ESP to PS periods (64.84%, 65.75%, p=0.397, respectively). Among the internal cases, yellow triage categories in ESP; red and yellow triage categories in PS were signifi-cantly higher (p<0.001; 0.009; <0.001, respectively). Compared with the ESP, trau-matic cases in the yellow triage categories significantly increased, whereas the trau-matic cases in the red categories decreased (p=0.02; 0.03. respectively). During the EP, traffic accidents declined compared with the EPS, whereas the number of being battered and the number of knife-related injuries significantly increased (p<0.001; 0.09; 0.001, respectively). Among the patients brought by ambulance, there was no difference in the rate of hospitalization between ESP and SP (p>0.05). Conclusion: During the EPS, both traumatic and internal cases brought by ambulan-ces were lower, whereas this trend was reversed in the PS. Traumatic cases were the most frequent reasons for ER admissions in both periods. Among the internal cases in the ESP, red and green categories of triage, particularly cardiovascular emergency patient admissions, increased strikingly. A significant majority of the traumatic cases were caused by traffic accidents in both periods; however, the number of cases of injuries from gunshots and knife-related injuries increased. There is a need for further research on the interaction of the pandemic and emergency medical response services to increase the efficiency of emergency response medical services and to respond to the problems in similar situations in a prompt and effective manner. Keywords: Emergency medical care, ambulance, COVID-19, pandemic.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessSpecialist Thesis695941