Risk factors for smoking behavior among university students

Abstract

Amaç: Sigara içme, Türkiye’de yaygın bir alışkanlık ve dünyada önemli bir halk sağlığı sorunudur. Bu çalışmada, anket formu kullanarak Kırıkkale Üniversitesi öğrencilerinin sigara içme riskinin artışı ile bağlı olan faktörlerin belirlenmesi için istatistiksel analizler yapılmıştır. Yöntem ve gereç: Yaş, cinsiyet, öğrencinin sigara içme durumu, velilerin sigara içme durumu ve eğitim düzeyi, gelir, günlük spor aktiviteleri, sigara içme öyküsü (sigaraya başlama/bırakma yaşı, günlük içtiği ortalama sigara sayısı, sigara bırakma girişimi, sigaraya başlama nedenleri), alkol kullanımı ve davranış problemlerini kapsayan anket 1734 (toplam 15.000 öğrencinin % 11,6’sı) Kırıkkale Üniversitesi öğrencilerine (869 erkek ve 866 kız, sigara kullanan ve kullanmayan) uygulanmıştır. Bireysel puanlara dayalı olarak nikotin bağımlılık puanları Fagerström Test for Nicotine Dependence (FTND) ve kategorik nikotin bağımlılığı değişkenleri hesaplandı. Aynı zamanda iki düzeyli gelir (income2) ve sigara içme durumu değişkenlerini oluşturulmuştur. Analizler için betimsel istatistikler, t-testi, ki-kare testi, tek ve çok değişkenli lojistik regresyon kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan öğrecilerden bir ay veya daha uzun süre içerisinde her gün sigara içmiş olan 548 (% 31,6)’i sigara kullanan olarak tespit edildi. Veriler sigara içen 548 öğrencinin % 66,1’inin erkek, % 33,9’unun bayan olduğunu göstermektedir. Günlük içilen sigara sayısının, sigaraya başlama yaşının ve FTND puanlarının ortalaması ve standart sapması (SS) erkekler için, uygun olarak, 15,9 (SS = 7,7), 16,6 (SS = 3,0) ve 4,4 (SS = 2,3), kızlar için, uygun olarak, 13,1 (SS = 6,5), 17,4 (SS = 2,4) ve 3,9 (SS = 2,4) olarak bulunmuştur. FTND puanları ve günlük içilen sigara sayısı arasında pozitif korelasyon (r = 0,612, P < 0,05); FTND puanları ve sigaraya başlama yaşı arasında negarif korelasyon (r = –0,232, P < 0,05) saptandı. Erkeklerin sigara içme riskleri kızlara göre 2,968 kez çok çıkmıştır. Öğrencinin sigara içme riskini sigara içen kardeşinin olması 2,368 kez, annenin sigara içmesi 1,564 kez, babanın sigara içmesi 1,488 kez artırmaktadır. Yüksek aile geliri de riski 1,579 kez artırıyor. Sonuç: Çalışmamız, üniversite öğrencilerinin sigara içme davranışında cinsiyet, ailede sigara içen kimselerin bulunması, annenin eğitim düzeyi, ailenin gelir durumu anlamlı rol oynamaktadır. Ebeveynlerin günlük içtikleri sigara sayısı artıkça gençlerin de sigara içme düzeyinde ve sigaraya olan bağımlılık durumunda artış gözlenmiştir. Gençlerle beraber aile büyüklerinin de sigaranın zararları ve sigarayı bırakma konusunda bilgilendirilmesi önerilmektedir. Sigara alışkanlığının hem çevresel hem de genetik boyutlarının ortak değerlendirilmesinin büyük önem arzettiği görülmektedir.

Aim: To identify factors associated with increased smoking risks among Kırıkkale University students using a questionnaire. Smoking is a widespread habit in Turkey and a major public health problem in the world. Materials and methods: We assessed 1734 (11.6% of 15,000 total) students (869 males and 866 females, both smokers and nonsmokers) at Kırıkkale University with the questionnaire, which included questions about age, gender, smoking status of student, smoking status and education levels of parents, income, daily sports activities, smoking history (age when started or quit smoking, daily average number of cigarettes smoked, attempts to quit smoking, the reasons for starting smoking), alcohol use, and behavioral problems. Fagerstr&ouml;m Test for Nicotine Dependence (FTND) scores and categorical nicotine dependence variables were calculated based on individual scores. We also created dichotomous income and smoking status variables using corresponding levels. For the analyses, we used descriptive statistics, the t-test, the chi-square test, and bivariate and multivariate logistic regressions. Signifi cant factors from the bivariate logistic regressions were included in the multivariate logistic regression analysis. Results: According to the questionnaire, 548 study participants (31.6%) were identified as smokers, smoking every day for a month or longer. The data indicated that of the 548 respondents who were smokers, 66.1% were males and only 33.9% were females. Means and standard deviations (SD) of number of cigarettes per day, age at commencement of smoking, and FTND score were 15.9 (SD = 7.8), 16.6 (SD = 3.0), and 4.4 (SD = 2.3), respectively, in males, and 13.1 (SD = 6.5), 17.4 (SD = 2.4), and 3.9 (SD = 2.4), respectively, in females. There was a significant positive correlation between FTND score and number of cigarettes per day (r = 0.612, P &lt; 0.05) and a significant negative correlation between FTND score and age at commencement of smoking (r = &amp;#8211;0.232, P &lt; 0.05). The risk of smoking was 2.968 times higher in males than in females. Having a smoking sibling increased the risk of smoking 2.368 times, having a smoking mother increased the risk 1.564 times, and having a smoking father increased the risk 1.488 times. Having a high family income also increased the risk, 1.579 times. Conclusion: Our study shows that gender, the existence of a smoking person in the family, the mother&amp;#8217;s education level, and family income all play a significant role in smoking behavior among students. Increased levels of cigarette smoking and nicotine dependence in youth were observed to coincide with an increase in daily parental cigarette smoking. It is recommended that parents, along with young people, be informed about the hazards of smoking and about smoking cessation. The common assessment of both genetic and environmental factors in the development of smoking habits is of great importance.