Hasak ve hasmer melez koyun ırklarına ait bazı hematolojik ve biyokimyasal parametreler

Abstract

Mevcut çalışma, farklı yaş aralıklarında bulunan Hasak ve Hasmer melez koyun ırklarına ait hematolojik ve biyokimyasal referans kan değerlerinin ortaya koyulması amacıyla yapıldı. Bu amaçla, klinik olarak sağlıklı oldukları belirlenen, yavru (6 ay) ve yetişkin (1-3 yaş) olmak üzere toplam 120 adet Hasak (n=60) ve Hasmer (n=60) koyunundan kan örnekleri alındı. Tam kanda, akyuvar (WBC), lenfosit (LYM), monosit (MON), granülosit (GRA), alyuvar (RBC), hemoglobin (Hb), hematokrit (PCV), ortalama alyuvar hacmi (MCV), ortalama alyuvar hemoglobini (MCH) ve ortalama alyuvar hemoglobin derişimi (MCHC) değerleri belirlendi. Serumda ise alanin aminotransferaz (ALT), aspartat aminotransferaz (AST), gama glutamil transferaz (GGT) enzim aktiviteleri ile üre, kreatinin, albümin, glikoz, total protein ve total kolesterol düzeyleri incelendi. Her iki ırkta da, yetişkin koyunlarda LYM sayısı, AST, GGT aktiviteleri ve glikoz düzeyinin daha düşük, MCV, MCH ve total kolesterol düzeylerinin ise istatiksel olarak daha yüksek olduğu belirlendi. Bununla birlikte, diğer hematolojik ve biyokimyasal parametrelerde, yaşa bağlı istatiksel olarak önemli bir fark bulunmadı. Sonuç olarak, bu çalışmadan elde edilen verilerin, Hasak ve Hasmer melez koyun ırkları için referans kan değerleri olarak kabul edilebileceği düşünülmektedir.

The aim of this study was to determine the reference values of haematological and biochemical parameters in Hasak and Hasmer crossbred sheep, covering different age ranges. In this context, a total of 120 blood samples from Hasak (n=60) and Hasmer (n=60) breed were collected from clinically healthy young (6 months) and adult (1-3 years old) sheep. The blood samples were analysed for white blood cells (WBC), lymphocytes (LYM), monocytes (MON), granulocytes (GRA), red blood cells (RBC), haemoglobin (Hb), packed cell volume (PCV), mean corpuscular volume (MCV), mean corpuscular haemoglobin (MCH), and mean corpuscular haemoglobin concentration (MCHC). In the serum, alanine aminotransferase (ALT), aspartate aminotransferase (AST), gamma glutamyl transferase (GGT) enzyme activities, urea, creatinine, albumin, glucose, total protein, and total cholesterol levels were observed. In both breeds, the LYM count, AST, GGT activities and glucose level were lower, while MCV, MCH and total cholesterol levels were higher in adult than those in young sheep. However, depending on the age, no statistically significant difference was observed in the rest of the haematological and biochemical parameters. Consequently, the data obtained from this study could be accepted as reference blood values for Hasak and Hasmer crossbred sheep.