Doğuş Dergisi(1944-1946) ve sanat ve edebiyat gazetesi(1947) üzerine bir inceleme

Abstract

KASAP, Saliha, "Doğuş Dergisi (1944-1946) ve Sanat ve Edebiyat Gazetesi Üzerine Bir İnceleme", Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale, 2019. "Doğuş Dergisi (1944-1946) ve Sanat ve Edebiyat Gazetesi Üzerine Bir İnceleme" adlı tezin ana gövdesini Doğuş Dergisi ve Sanat ve Edebiyat Gazetesi oluşturmaktadır. "Aylık Fikir Dergisi" ibaresi ile çıkan Doğuş Dergisi, sosyal ve ekonomik yazıların ağırlıklı olduğu ancak bununla beraber edebî yazılarında bulunduğu aylık bir yayımdır. Derginin birinci sayısında imtiyaz müdürü, Kemal Kutluk, neşriyat müdürünün ise Hamdi Kestelli olduğunu görürüz. İkici sayıda ise neşriyat müdürü Kamil Görkey, idare müdürü Füruzan Hüsrev Tökin olarak verilmiştir. Dokuzuncu sayıdan itibaren ise neşriyat müdürü Rasim Eğdemir olacak şekilde değiştirilmiştir. Dergide özellikle; İsmail Hüsrev Tökin, Füruzan Hüsrev Tökin ve Selahattin Aldanır yazılarına sıkça rastlanır. Dergi toplam 11 sayı olarak Ankara'da çıkmıştır. İlk sayısı Mart 1944'de son sayısı ise Mart 1946 yılında yayımlanmıştır. Dergi dönemin sosyal ve bürokratik havasını yansıtır. Çalışmamızın ikinci bölümünü ise Sanat ve Edebiyat Gazetesi oluşturmaktadır. Toplamda 50 sayı çıkan Sanat ve Edebiyat Gazetesi'nin ilk sayısı 4 Ocak 1947 de son sayısı ise 16 Aralık 1947'de çıkmıştır. İsim ve boyut olarak gazete formunda olsa da içerik zenginliği ile bir dergi hüviyetindedir. Estetik kaygının ve niteliğin ön planda olduğu gazetenin imtiyaz sahibi Suut Kemal Yetkindir. Gazete sanatın her alanında (mimari, musiki, resim, edebiyat) yazı ihtiva etmekte, dönemin güncel sanat ve edebiyat haberlerine yer vermekte ve bu yönüyle de bir kültür-magazin dergiciliği havasını taşımaktadır. Gazete de Suut Kemal Yetkin, Selahattin Batu, Mehmet Kaplan, Lütfi Ay, Behçet Necatigil, Ahmet Muhip Dranas, Mustafa Yalınkat, Oktay Akbal, İsmail Galip Arcan, Cevad Memduh Altar, Hikmet Dizdaaoğlu, Agâh Sırrı Levend gibi her biri alanında yekin yazar ve şairlere yer verilmiştir. Çalışmamızda Doğuş Dergisi ve Sanat ve Edebiyat Gazetesini tanıtıp, kronolojik ve tür dizinlerini yapıp, yayımlarda yer alan yazıların özetlerini de çıkarıp, bu süreli yayınların niteliklerini ortaya koymaya çalıştık. Matbuat mirasımız açısından oldukça değerli yazıları bünyesinde barındıran bu yayımların edebiyat tarihimiz açısından oldukça önemli olduğunu düşünüyoruz. ANAHTAR SÖZCÜKLER: Doğuş Dergisi, Sanat ve Edebiyat Gazetesi, Matbuat.

KASAP, Saliha, "An Analysis on 'Doğuş Dergisi' (1944-1946) and 'Sanat ve Edebiyat Gazetesi' (1947)" Master's Thesis, Kırıkkale, 2019. A Turkish journal known as "Doğuş Dergisi" and a Turkish newspaper called "Sanat ve Edebiyat Gazetesi" constitute the body of this thesis which is named "An Analysis on 'Doğuş Dergisi' (1944-1946) and 'Sanat ve Edebiyat Gazetesi' (1947)". Doğuş Dergisi, which was also known as "Aylık Fikir Dergisi" (Monthly Opinion Journal), is a monthly publication comprised primarily of social and economic articles; as well as literary works. In the first issue of this journal, Kemal Kutluk appears as the executive manager, and Hamdi Kastelli as the publishing manager. In the second issue, Kâmil Görkey is mentioned as the publishing manager while Füruzan Hüsrev Tökin is in the position of the administrative manager. Beginning from the ninth issue, Rasim Eğdemir starts to appear as the publishing manager. Articles from the writers such as İsmail Hüsrev Tökin, Füruzan Hüsrev Tökin, and Selahattin Aldanır are frequently featured in this journal. The journal was published in Ankara and it consists of 11 issues. The first issue was published in March 1944, and the last one was published in March 1946. The journal captures the social and bureaucratic atmosphere of the period. The second part of this study is about the Turkish newspaper, "Sanat ve Edebiyat Gazetesi". 50 issues were published in total; the first issue was published on January 4, 1947, and the last one was published on December 16, 1947. Even though it has the proportions of a newspaper, and it is called as one, this publication carries the identity of a journal in terms of the richness of its content. Suut Kemal Yetkin was the grant holder of the newspaper, in which the aesthetic endeavor and quality was at the forefront. The newspaper contained written works from many fields of art (architecture, music, painting, literature) and it covered the latest news about art and literature. In this sense, it has the style of a culture and magazine journal. The newspaper featured many competent writers and poets such as Suut Kemal Yetkin, Selahattin Batu, Mehmet Kaplan, Lütfi Ay, Behçet Necatigil, Ahmet Muhip Dranas, Mustafa Yalınkat, Oktay Akbal, İsmail Galip Arcan, Cevad Memduh Altar, Hikmet Dizdaroğlu, and Agâh Sırrı Levend. In this study, "Doğuş Dergisi" and "Sanat ve Edebiyat Gazetesi" are introduced, chronological index and genre index are provided, the published works are summarized, and the qualities of these periodical publications are presented. We believe that these publications which include significantly valuable written works in terms of the legacy of Turkish press hold an important place for the history of Turkish literature. KEY WORDS: Doğuş Dergisi, Sanat ve Edebiyat Gazetesi, Turkish publications