19.yüzyılda Ankara Sancağına bağlı Şorba kazasının sosyal ve iktisadi durumu

Abstract

Osmanlı tarihi araştırmaları demek yalnızca savaşların, barışların, antlaşmaların tarihini araştırmak demek değildir. Adaletli yönetim anlayışıyla üç kıtada hüküm süren Osmanlı İmparatorluğunun sancaklarında, kazalarında ve köylerinde yaşayan vatandaşların tarihteki rolünü araştırmak Osmanlı sosyal tarihini oluşturur. İnceleme konumuz olan Ankara Sancağına Bağlı Sorba Kazasının sosyal ve iktisadi durumunu, Tanzimat Fermanı ile uygulamaya konulan Temettuat defterleri ile açıklamaya çalıştık. Temettuat Defterleri kayıt altına alınan bölgelerin sosyo-ekonomik durumu hakkında önemli bilgiler ihtiva etmektedir. Bu bilgilerin ışığında Şorba kazası ve köylerinde yaşayan Osmanlı vatandaşlarının isimleri, lakapları, meslekleri, mal varlıkları ve nüfusları hakkında bilgilere ulaştık. Şorba Kazası Temettuat defterlerinde her köy farklı defterlerde tutulmuştur. Kaza merkezinde ve köylerde yaşayan kişilerin 1844-45 yıllarındaki sosyal ve ekonomik hayatına, yaşam biçimlerine bakmamıza olanak sağlayan Temettuat defteri yerel tarih çalışmamızda önemli yere sahiptir.

The searches of Ottoman Empire don't mean to search the history of only wars, peace and treaties. To search the role of citizens who lived in the townships, starboards and villages of Ottoman Empire in history contitutes Ottoman social history. We tried to explain the social and financial condition of Sorba township (which is our subject of study and bound to Ankara startboard) via Temettuat Notebooks which were made applicable with the Rescript of Gülhane. Temettuat Notebooks involve significant information about the socio-economic condition of the regions which were chained. On the view of such information, we reached the knowledge about the names, nicknames, occupations, wealth and population of Ottoman citizens who lived in Sorba township and its villages. In Sorba township Temettuat Notebooks, each village was registered in different notebooks. Temettuat Notebook (which enables us to learn the social and economical lives and the life styles of people who lived the centre and villages of the township in 1844-45) has an important place in the study of local history.