Bir siyasetname örneği Sarı Abdullah Efendi'nin 'Tedbirü'n Neş' eteyn fi Islahı'n Nüshateyn' adlı eserinin transkripsiyonu ve değerlendirilmesi

Abstract

İslam dünyasında yetişen düşünürler, zamanlarının hükümdarlarına nasihat yollu devlet idaresiyle ilgili tavsiyelerde bulunmuşlar ve bu hususta eserler yazmışlardır. Bu eserlerde genellikle ideal bir devlet başkanının nasıl olması gerektiği ve buna benzer meseleler gerçek hayattan örnekler verilerek anlatılmıştır. Bu tip eserlerden biri olan ve XVII. Yüzyıl Osmanlısı için kaleme alınan bu eser "Tedbîr Ün-Neş'eteyn Fî Islâhı'n Nüshateyn" üzerindeki çalışmamın amacı: 1) Eseri gün yüzüne çıkarmak 2) Geri kalmışlıktan, duraklamadan kurtulabilmek için geçmişte alınmaya çalışılan önlemleri öğrenip o dönemin aydınlatılmasına katkıda bulunmak 3) Günümüz için de ilgili makamlarca önerilen tedbirlerin kullanılmasını sağlamaktır. Çalışmamın neticesinde devlet adamlarının ve yöneticilerin; adil, ölçülü, akıllı, tevazu sahibi, cömert, zulmü önleyen ve danışarak karar veren kişiler olması gerektiği anlaşılmıştır.

Throughout the history, Muslim scholars made suggestions, regarding with administration, to the state leaders and published their written proposals. In these proposals, in general, the ideal state head was described, givin examples from real life. The purpose of studing 'Tedbîr Ün-Neş'eteyn Fî Islâhı" n Nüshateyn", an original literatme belonging to XVII. Century, was l)to translate it in to Modern Turkish, 2) enlighten that part of the history, explaining the precautioni taken to solve the problems behind underdevelopment, and 3) make use of these precautions by the today's administers. In the material studied, the ideal state head was described as honest, fair, well-managed, smart, humble, generous, and wise. It was further suggested that a state head shoud be against opressions of his/her people and should make decisions, consulting his/her executives. II