Firma bileşenlerinin yaratıcı muhasebe üzerindeki etkisi

Abstract

Bu çalışma, birtakım firma bileşenlerinin yaratıcı muhasebe uygulamaları üzerinde etkili olup olmadığını test etmeyi amaç edinmiştir. Bu amaç doğrultusunda çalışmanın kapsamı, yaratıcı muhasebe uygulamalarının teorik sınırlarını çizerek, bu uygulamaların, nedenleri, stratejileri, sonuçları, nasıl ölçüleceği ve bazı firma bileşenleri ile bu uygulamaların ilişkisi olarak belirlenmiştir. Çalışmada, 2011-2018 yılları arasında BİST 50 Endeksi'ndeki 40 adet işletmenin finansal tablolarından elde edilen bilgiler kullanılarak Stata programı ile Panel Veri Analizi uygulanmıştır. Yaratıcı muhasebe uygulamalarının göstergesi olarak ihtiyari tahakkuklar bağımlı değişken; firma bileşenleri ölçüsü olarak finansal kaldıraç oranı, firma büyüklüğü ve net çalışma sermayesi bağımsız değişken olarak kullanılmıştır. Çalışmada, yaratıcı muhasebe uygulamalarını ortaya çıkaran tahakkuk esaslı modellerden Düzeltilmiş Jones, Kothari ve Larcker-Richardson modelleri incelenen literatürde en fazla tercih edilen modeller olması sebebiyle kullanılmıştır. Analiz sonucunda üç modelde de yaratıcı muhasebe göstergesi olarak kullanılan ihtiyari tahakkuk ile anlamlı bir ilişkisi olan tek değişkenin firma büyüklüğü değişkeni olduğu görülmüştür. Firma büyüklüğü değişkeninin yaratıcı muhasebeyi pozitif yönlü bir şekilde etkilediği ve katsayı değerinin Düzeltilmiş Jones modelinde 0.3234069, Kothari modelinde 0.9329428 ve Larcker-Richardson modelinde 0.283727 olduğu uygulama sonucunda tespit edilmiştir.

This study aims to test whether a number of firm components are effective on creative accounting practices. For this purpose, the scope of the study has been determined as the theoretical boundaries of creative accounting applications, the reasons, strategies, results, how to measure them and the relationship between some firm components and these applications. In this study, Panel Data Analysis was performed with Stata program by using the information obtained from the financial statements of 40 enterprises in BIST 50 Index between 2011-2018. Discretionary accruals depend on variable as an indicator of creative accounting practices; financial leverage ratio, firm size and net working capital were used as independent variables. In this study, the corrected Jones, Kothari and Larcker-Richardson models, which are accrual based models that reveal creative accounting applications, are used as the most preferred models in the literature examined. As a result of the analysis, firm size variable was the only variable that had a significant relationship with discretionary accrual used as a creative accounting indicator in all three models. The firm size variable positively affected creative accounting and the coefficient value was 0.3234069 in the Adjusted Jones model, 0.9329428 in the Kothari model and 0.283727 in the Larcker-Richardson model.