Ortadoğu ve Kuzey Afrika'da yoksulluk sorunu : Ekonometrik bir değerlendirme

Abstract

Yoksulluk, yeterli düzeyde geliri olmama, böylece günlük temel ihtiyaçların büyük bir bölümünü karşılamaktan yoksun olma durumudur. Yoksulluk oranı, günlük 1.90 doların altında gelire sahip olan nüfusun toplam nüfusa oranını ifade etmektedir. Yoksulluk yalnızca ekonomik değil sosyal ve politik sonuçları olan bir olgudur. Bu nedenle yoksulluğun çözümü toplumsal bir önceliktir. Her çözüm gibi, yoksulluğun çözümü için politika tasarımı da öncelikle sorunun nedenlerinin belirlenmesi ile başlamak durumundadır. Çalışmada, yoksulluğun belirleyicisi olabileceği düşünülen makroekonomik göstergeler panel veri analizi yöntemi ile incelenmiştir. Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkeleri içerisinden 13 ülkenin dâhil edildiği çalışma 1990-2015 yıllarını kapsamaktadır. Analiz sonuçlarına göre yoksulluk, okullaşma oranı, nüfus artışı, büyüme oranı, kişi başına düşen gayri safi yurtiçi hâsıla ile pozitif; gayri safi sabit sermaye oluşumu, askeri harcamalar ve sağlık harcamaları ile negatif yönlü ilişki içerisindedir. Anahtar Kelime: Ortadoğu ve Kuzey Afrika, Yoksulluk Oranı, Panel Veri Analizi

Poverty refers to not being able to meet most of the daily basic needs due to lack of enough income. Poverty rate, on the other hand, is the portion of the population with 1.90 dollar or less income per day. Poverty has not only economic but also social and political consequences. Therefore, solving poverty problem is a societal priority. As every solution, designing policies needs to start with determining the causes of the problem. The aim of this study is to investigate the causes of poverty problem in the Middle East and North African countries. We design and estimate a panel data models of poverty rate and macroeconomics variables considered to effect the poverty. The study comprise 13 Middle East and North African countries on the basis of data and covers 1990-2015 period. According to our findings, a rise in primary school enrolment rate, population growth rate, economic growth rate, and per capita gross domestic product raise poverty rate, while an increase in gross fixed capital formation, military expenditures, and health expenditures reduce poverty rate. Key words: Middle East and North Africa, Poverty Rate, Panel Data Analysis