Nitrat yöntemiyle hazırlanmış rubidyum katkılı yitriyum 1 baryum 2 bakır 3 oksijen 7 süperiletkenlerin bazı fiziksel ve yapısal özelliklerinin incelenmesi

Abstract

ÖZET NİTRAT YÖNTEMİYLE HAZIRLANMIŞ RUBİDYUM KATKILI YİTRİYUM 1 BARYUM 2 BAKIR 3 OKSİJEN 7 SÜPERİLETKENLERİN BAZI FİZİKSEL VE YAPISAL ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ ARDIÇ, Murat Kırıkkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fizik Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi Danışman : Doç. Dr. Saffet NEZİR Nisan 2005, 47 sayfa Bu çalışmada, YBa2^Rb^Cu307-8 (x=0,0; 0,005; 0,05; 0,01; 0,1; 0,5) numuneleri nitrat yöntemi kullanılarak üretildi. Hazırlanan numunelerin bazı fiziksel ve yapısal özellikleri, diferansiyel termal analiz (DTA), elektriksel direnç (p-T), kritik akım yoğunluğu (Jc), taramalı elektron mikroskobu (SEM) ve x-ışmı toz kırınımı (XRD) ölçümleri yapılarak tespit edildi.YBCO'da Ba yerine Rb katıldı. Katla miktarının artması ile numunelerin kritik geçiş sıcaklığında belirgin bir düşüşün olduğu gözledi. Manyetik alan altında yapılan p-T ölçümlerinde, alanın numunelerin kritik geçiş sıcaklığını hızlı bir şekilde azalttığı gözlendi. Aynı numunenin, farklı sıcaklıklarda yapılan kritik akım yoğunluğu ölçümlerinde, sıcaklığın artmasıyla Jc değerlerinin düştüğü gözlendi. Manyetik alan altında yapılan ölçümlerde de alanın artmasıyla Jc değerlerinin düştüğü gözlendi. SEM ölçümlerinden, katkısız numunenin tanecikli yapıda olduğu, tanecikleri arasında büyük boşlukların bulunmadığı ve homojen özellik gösterdiği gözlemlendi. Katkı miktarının artmasıyla kısmi erimelerin oluştuğu, boşlukların arttığı ve homojenlikten uzaklaşıldığı görüldü. XRD ölçümünden, Rb katkısıyla istenmeyen Y2BaCu05 (211) fazının oluştuğu görüldü. Anahtar Kelimeler : Süperiletken, Rb, Nitrat Yöntemi, Kritik Geçiş Sıcaklığı, Kritik Akım Yoğunluğu, XRD, DTA, Özdirenç, SEM

ABSTRACT INVESTIGATION OF PHYSICAL AND STRUCTURAL PROPERTIES OF RUBIDIUM DOPED YTTPJUM 1 BARIUM 2 COPPER 3 OXYGEN 7 SUPERCONDUCTORS PREPARED BY NİTRAT METHOD ARDIÇ, Murat Kırıkkale University Graduate School Of Natural and Applied Sciences Deparment of Physics, M. Sc. Thesis Supervisor : Doç. Dr. Saffet NEZİR April 2005, 47 pages In this study the samples at YBa2-xRbxCu307^ (x=0,0; 0,005; 0,05; 0,01; 0,1; 0,5) were produced by nitrat method. The phsical and structural properties of the samples were obtained by means of differantial thermal analysis (DTA), electrical resistance (p-T), critical current density (Jc), scanning microscop (SEM) and x-ray powder difraction. Rb doped instead of Ba in YBCO. It was seen that critical transition temperature of the samples clearly decreases with increasing amount of the doping. (p-T) measurements under magnetic field revealed that critical transition temperature rapidly decreases by field. IllMeasurements of the critical current density of the same samples at different temperature showed that as the temperature increases values of Jc decreases. The critical current density measurement of the same samples under magnetic field revealed that as the magnetic field increases values of Jc also decrease. 7 SEM measurement of the sample without doping showed that the structure of the sample consists of grains and there are not large gaps between them. The sample is also homogene. It was observed that by increasing the amount of doping element, partial melting occurs and the gap between the grains increases. As a result the homogenity of the sample decreases. XRD measurements showed that unwanted YaBaCus (211) phase formed by addition of Rb. Key Words: Superconductor, Rb, Nitrat Method, Critical Transition Temperature, Critical Current Density, XRD, DTA, Resistivity, SEM IV