Fe-%18,97Mn-%1,92V alaşımında martensitik dönüşümler ve şekil hatırlama özelliğinin termal ve mekanik etkiler altında incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, termal ve mekaniksel işlemler etkisi ile Fe-%18,97Mn-%1,92V alaşımının dönüşüm parametrelerinde ortaya çıkan değişimler taramalı elektron mikroskobu (SEM), geçirmeli elektron mikroskobu (TEM), X-ışını difraksiyonu, Mössbauer spektrometresi ve bükme deneyleri aracılığı ile incelendi.Fe-%18,97Mn-%1,92V alaşımında ısıl işlem sıcaklığının etkisi sonucunda ? (f.c.c.) ?? (h.c.p.) martensitik dönüşümün meydana geldiği gözlendi. Geçirmeli elektron mikroskobu yardımıyla numunedeki fazlar tayin edildi ve kırınım deseni yardımıyla bu fazların örgü parametrelerinin X-ışınlarından bulunan değerlerle uyumlu olduğu görüldü. Mössbauer spektrometresi yardımıyla malzeme içerisinde gerçekleşen faz dönüşümleri ve malzemenin magnetik özellikleri incelendi. Alaşımın Mössbauer spektrumlarının austenite ve martensite fazlar için paramanyetik karakteri gösteren tekli pik verdiği ve ? (f.c.c.) ?? (h.c.p.) martensitik dönüşümden sonra alaşımın manyetik özelliğinin değişmediği görüldü. Ayrıca, bükme deneyleri yardımıyla numunelerin şekil hatırlama özellikleri incelendi.Anahtar kelimeler: Austenite, Martensite, Martensitik Faz Dönüşümü, Şekil Hatırlama Özelliği, Taramalı Elektron Mikroskobu (SEM), Geçirmeli Elektron Mikroskobu (TEM), Mössbauer Spektrometresi.

In this study, the changes which occured on transformation parameters of Fe-%18,97Mn-%1,92V alloy with due to the effects of various thermal and mechanical procedures have been investigated by using X-ray diffraction, differential scanning calorimetry, mössbauer spectroscopy, transmission electron microscope (TEM), scanning electron microscope (SEM) and bending tests.It has been observed that the ? (f.c.c.) ?? (h.c.p.) martensitic transformation occured with thermally-induced in Fe-%18,97Mn-%1,92V alloy. The phases in the materials were found by using the transmission electron microscope and the lattice parameters of these phases were investigated by electron diffraction patterns. The phase transformations and the magnetic properties of the sample were investigated by using Mössbauer spectroscopy. It has been seen that Mössbauer spectra of the alloy above mentioned give a singlet peak of the paramagnetic character for austenite and martensite phases and the magnetic character of alloy doesn?t change after ? (f.c.c.) ?? (h.c.p.) martensitic transformation. Also, the shape memory properties of the specimens were examined by using bending tests.Key Words: Austenite, Martensite, Martensitic Phase Transformation, Shape Memory Property, Scanning Electron Microscopy (SEM), Transmission Electron Microscopy (TEM), Mössbauer Spektrometer, Fe-Mn-V Alloys.