Hasta hizmetleri personeli çizelgeleme probleminin analitik hiyerarşi süreci destekli hedef programlama ile çözümü

Abstract

Sağlık kuruluşları birçok farklı meslek grubunu ve bu meslek gruplarının oluşturduğu kompleks yapıda birçok farklı iş ve işlemleri içinde barındıran, aciliyet gerektiren eylemlerin gerçekleştirildiği kritik öneme sahip yerlerdir. Hastaneler sağlık kuruluşları içerisinde 7/24 hizmet vermesi nedeniyle toplum ve kişi sağlığı için ayrı bir öneme sahiptir. Hasta hizmetleri birimleri, hastane içinde medikal olmayan süreçlerin büyük bir kısmını gerçekleştiren, hastanın karşılanmasından başlayıp, faturasının kesilmesine, takibine, ödemesinin alınmasına ve hastanın çıkışına kadar devam eden süreçte tüm eylemleri gerçekleştiren ve bulundukları sağlık kuruluşlarında sayıca ilk sıralarda yer alan bir meslek grubudur. Bu çalışmada İstanbul'da faaliyet gösteren Okan Üniversitesi Hastanesinin birbirinden farklı alt birimleri çalışan hasta hizmetleri personelinin çizelgeleme problemi ele alınmıştır. Bu çalışma kapsamında hasta hizmetleri birimindeki mevcut çizelgeler incelenmiş, gelecek dönemlerde oluşabilecek durum ortaya çıkarılmaya çalışılmış ve özel istekler göz önünde bulundurulmuştur. Bu şekilde bir incelemeden sonra mevcut durum ve 6 farklı durum için toplam 7 model geliştirilmiştir. Oluşturulan senaryolar şu şekilde sıralanabilir: Senaryo 1, hafta sonları acil servis hasta hizmetleri biriminde gündüz vardiyasına 3 personelin atanması sağlanarak hizmet talebinin daha rahat karşılanacağı düşünülmüştür. Senaryo 2, açılması düşünülen iki yeni birim için personel ihtiyacını karşılayacak model geliştirilmiştir. Senaryo 3, akşam ve gece vardiyasına atanan personelin üst üste bu vardiyalara atanmasını önleyecek model oluşturulmuştur. Senaryo 4, acil servis hasta hizmetleri birimindeki mevcut personel sayısının bir kişi arttırılmasıyla vardiyalardaki iyileştirmeyi gösteren bir model oluşturulmuştur. Senaryo 5, acil servis hasta hizmetleri personelinin üst üste 6 günden fazla çalışmasını engelleyecek model geliştirilmiştir. Son senaryo olan senaryo 6 ise, acil servis hasta hizmetleri birimi için geliştirilen ve ağırlıklı hedef programla yöntemiyle oluşturulan modeldir. Bu senaryoda hedeflerin ağırlıkları Analitik Hiyerarşi Süreci ile bulunmuştur. Oluşturulan hedef programlama modeli IBM ILOG CPLEX Optimizasyon programı yardımıyla çözülmüştür.

Health institutions are organizations with critical importance in which several occupational groups perform different complicated works and processes and tasks requiring emergent actions are realized. Providing services for 24 hours/7 days, hospitals have a special importance within health institutions for public and personal healthcare. Patient services, which provides services for non-medical procedures like hospitality, follow-up, billing, cash proceeds and discharge of the patient, is one of the most crowded departments of the healthcare facility. In this study, the tabulating problems of the personnel of patient services of several different sub-sections of the Okan University Hospital in İstanbul were evaluated. Within the scope of this study, existing charts of the patient services department were examined, probable future situations were tried to be revealed and special requests were considered. After this study, 7 different models, one of them being the current situation and 6 more different situations were prepared. The prepared scenarios can be listed like these: 1st scenario, 3 personnel can be assigned to the emergency service during daytime & weekends in order to enhance the service quality. 2nd scenario includes the employment of the personnel for the two new departments which would be opened soon. 3rd scenario provides a model for preventing the sequential assignment of the personnel to evening and night shifts. 4th scenario shows the improvement of the shifts by increasing the number of the personnel by one in the emergency service. In the 5th scenario, a model is prepared to prevent any of the emergency service personnel working more than consecutive 6 days. The 6th scenario, which is the last one, is the model which is prepared by management with weighted target program for the emergency patient services department. In this scenario, the weights of the targets were found with Analytic Hierarchy Process. This target programming model is solved with IBM ILOG CPLEX optimization program.