Artroskopik ve mini açık onarım yapılan rotator manşet yırtıklarının uyku kalitesi açısından karşılaştırılması
Özet
Amaç: Rotator manşet yırtıkları, kişilerin fonksiyonelliğini bozarak gündelik yaşamını olumsuz etkileyen omuz problemlerinin başında yer alır. Rotator manşet yırtığı olan hastalarda ciddi seviyelere ulaşan uyku bozuklukları oldukça sık görülmektedir. Bu çalışmada artroskopik ve mini açık onarım yapılan rotator manşet yırtıklarının uyku kalitesi açısından karşılaştırılması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Şubat 2020 - Mayıs 2020 tarihleri arasında kliniğimize rotator manşet yırtığı tanısı ile başvuran ve cerrahi olarak tedavi edilen 71 hasta (45 kadın ve 26 erkek; ortalama yaş 55,28±8,18(39-75)) bu prospektif çalışmaya dâhil edilmiştir. Hastalara uygulanan cerrahi tipi sorumlu cerrah tarafından hastaların şikayetlerine, fizik muayene bulgularına ve MRG bulgularına göre karar verilerek uygulanmıştır. Hastalara, ameliyat öncesi ve ameliyat sonrası 2, 4, 12 ve 24. haftalarda Vizüel Analog Skalası (VAS), Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ), Basit omuz testi (SST) ve Tek Değerlendirmeli Sayısal Değerlendirme (SANE) testleri uygulanmış olup veriler hasta dosyalarına kaydedilmiştir. Bulgular: Mini-Açık ve artroskopik tamir uygulanan gruplar postoperatif tüm dönemlerde, kendinden önceki dönemlere göre Global PUKİ skorunda istatistiksel olarak anlamlı derecede azalma gösterdi (p<0.001 hepsi). İki grup Global PUKİ açısından karşılaştırıldığında, postop 2. haftada tam artroskopik grupta, Global PUKİ skoru istatistiksel olarak anlamlı derecede daha düşük bulundu (p= 0.006). İki grup, Global PUKİ'nin alt parametreleri açısından karşılaştırıldığında; postop 2. haftada, postop 4. haftada, postop 12. haftada ve postop 24. haftada ise tam artroskopik tamir grubunda uyku süresi daha fazla artış göstererek, uyku süresi skoru mini-açık tamir uygulanan gruptan istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük bulundu (p= 0.003, p=0.021, p=0.013, p=0.007 sırasıyla). Ayrıca mini açık ve artroskopik tamir uygulanan gruplar VAS skoru açısından karşılaştırıldığında, postop 12. haftada ise tam artroskopik tamir grubunda VAS skoru daha fazla azalış göstererek istatistiksel olarak anlamlı derecede daha düşük bulundu (p=0.048). İki grup, SANE skoru açısından karşılaştırıldığında, postop 2. ve 4. haftada tam artroskopik tamir uygulanan grupta SANE skoru daha fazla artış göstererek mini açık tamir grubundan istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek izlendi (p=0.001, p<0.001). Sonuç: Tam artroskopik rotator manşet tamiri yapılan hastalar uyku kalitesi açısından erken dönemde (postop 2. hafta) daha fazla iyileşme gösterirken; postop 4. hafta, 12. hafta ve 24. haftalarda tam artroskopik ve mini açık tamir yapılan gruplar arasında anlamlı bir fark yoktu. Ağrı açısından karşılaştırıldığında, postop 12. haftada tam artroskopik tamir uygulanan grupta daha fazla iyileşme gözlenirken diğer dönemlerde iki grup arasında istatistiksel anlamlı fark izlenmedi. Anahtar Kelimeler: Rotator manşet yırtığı, Uyku kalitesi, Rotator manşet onarımı, Pittsburgh uyku kalite indeksi, Mini-Açık omuz cerrahisi, Artroskopik omuz cerrahisi Purpose: Rotator cuff tears are one of the major shoulder problems that negatively affect the daily life of people by disrupting their functionality. Severe sleep disorders are quite common in patients with rotator cuff tears. In this study, it was aimed to compare rotator cuff tears with arthroscopic and mini open repair in terms of sleep quality. Material and Method: Seventy-one patients (45 females and 26 males; mean age 55.28 ± 8.18 (39-75)) who applied to our clinic with a diagnosis of rotator cuff tear between February 2020 and May 2020 and were treated surgically were included in this prospective study. The type of surgery applied to the patients was decided by the surgeon in charge of the patients' complaints, physical examination findings and MRI findings. Visual Analogue Scale (VAS), Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI), Simple Shoulder Test (SST) and Single Assessment Numerical Assessment (SANE) tests were applied to the patients preoperatively and at 2, 4, 12 and 24 weeks after surgery have been saved to files. Results: The groups that underwent Mini-Open and arthroscopic repair showed a statistically significant decrease in the Global PSQI score in all postoperative periods compared to the previous periods (p<0.001 all). When the two groups were compared in terms of Global PSQI, the Global PSQI score was found to be statistically significantly lower in the full arthroscopic group at postop 2 weeks (p=0.006). When the two groups were compared in terms of the sub-parameters of Global PSQI; In the postoperative 2nd week, postop 4th week, postop 12th week and postop 24th week, sleep time increased more in the full arthroscopic repair group and the sleep time score was found to be statistically significantly lower than the mini-open repair group (p=0.003, p=0.021, p=0.013, p=0.007 respectively). In addition, when the groups that underwent mini open and arthroscopic repair were compared in terms of VAS score, VAS score was found to be statistically significantly lower in the complete arthroscopic repair group at the postop 12th week (p=0.048). When the two groups were compared in terms of SANE score, the SANE score increased more in the group that underwent full arthroscopic repair at postoperative 2 and 4 weeks, and it was statistically significantly higher than the mini open repair group (p=0.001, p<0.001). Conclusion: While patients who underwent full arthroscopic rotator cuff repair showed more improvement in terms of sleep quality in the early period (postop 2nd week); There was no significant difference between the groups that underwent full arthroscopic and mini-open repair at postop 4, 12 and 24 weeks. When compared in terms of pain, more improvement was observed in the group that underwent full arthroscopic repair at postoperative 12th week, while no statistically significant difference was observed between the two groups in the other periods. Keywords: Rotator cuff tear, Sleep quality, Rotator cuff repair, Pittsburgh sleep quality index, Mini-Open shoulder surgery, Arthroscopic shoulder surgery