Akut ve stabil dönem pulmoner embolide akut faz reaktanı pentraksin-3 ile klinik, fonksiyonel ve diğer sistemik inflamatuar parametrelerin karşılaştırılması
Özet
Amaç: Pulmoner tromboemboli (PTE); genellikle alt ekstremite derin venlerinden kaynaklanan trombüslerin veya trombüs dışı maddelerin embolizasyonu sonucunda oluşan ve pulmoner arteriyel sistemin değişik derece ve lokalizasyondaki tıkayıcı hastalığıdır. Pentraksin 3 (PTX-3) C-reaktif protein (CRP) ile aynı aileden olan, pentraksin ailesinin bir üyesidir. PTX-3, bakteriyel ürünler, interlökin-1 ve tümör nekroz faktörü (TNF) gibi akut enflamatuar uyaranlarla indüklenir. İnflamasyon venöz tromboembolizmin ortaya çıkmasında ve gelişmesinde önemli rol oynar. Bu araştırmadaki amacımız PTE hastalarındaki plazma PTX-3 seviyesinin PTE tanısının yanısıra hastalığın prognozu ile de yakından ilişkili olabileceğini ortaya koymaktır. Bu nedenle PTX-3 aktivitesine bakılarak PTE'nin takibi yapılabilir. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya alınan hastaların; demografik özellikleri (yaş, cinsiyet, boy, ağırlık), özgeçmişi (bilinen kronik obstrüktif akciğer hastalığı, konjestif kalp yetmezliği, diyabetes mellitus, hipertansiyon, malignite varlığı, immobilizasyon ve cerrahi operasyon öyküsü), tanı anında (1. vizit) ve 3 ay antikoagülan tedavi sonrası 3. ayda (2. vizit) laboratuar bulguları platelet, hemoglobin, hematokrit, WBC, CRP, sedimentasyon, D-dimer, troponin T, pro-BNP değerleri kaydedildi. Hastaların tanı anında kan gazı değerlendirildi. Pulmoner embolizm şiddet indeksi (PESİ) skorları hesaplandı. Doppler USG incelemesi sonucu DVT saptanıp saptanmadığı kaydedildi. Sağ ve sol kalp yetmezliği açısından EKO'su değerlendirildi. Çalışmaya katılan hastalardan tanı anında ve 3. ay rutin kontrollerinde ve kontrol grubundanPTX-3 çalışılması için için kan alınarak 5 cc plazma alınarak -80 derecede saklandı. Bulgular: Çalışma protokolüne uygun toplam 74 hastadan; PTE grubu içinde 50 hasta, kontrol grubunda ise 24 hasta yer aldı. 3 aylık antikoagülan kullanan hastalardan 2. vizit için 35 hasta kontrole geldi, 4'ü exitus oldu, 11 hasta kontrole gelmedi. PTE hastalarının demografik özelliklerinin, eşlik eden hastalıkların, akciğer grafisi bulgularının ve risk faktörlerinin PTX-3 düzeyleri ile karşılaştırılmasında dispne (p<0.05) ve kardivasküler sistem hastalıkları (p<0.05) dışında PTX-3 düzeyi ile anlamlı bir ilişki bulunamadı (p>0.05). PTE grubu ile kontrol grubu karşılaştırılmasında sedimentasyon, troponin T, pro-BNP, CRP ve D-dimer düzeylerinin de hasta grubunda kontrol grubuna göre yüksek seviyede olduğu bulundu (p değerleri <0.001). PTX-3 düzeylerinde kontrol grubuna göre (0.21 ng/ml) hasta grubunda (0.46 ng/ml) anlamlı olarak artış tespit edildi ( p<0.05). PTE tanısı konan hastaların 3. ayda yapılan kontrol sonuçlarıyla (2. vizit) ilk tanı anındaki sonuçların (1. vizit) karşılaştırılmasında PTX-3 düzeylerinde anlamlı bir değişiklik bulunmadı (p>0.05). PTE hastalarındaki PTX-3 ile D-dimer, CRP, pro-BNP, troponin T değerleriyle korelasyonunda anlamlı bir ilişki saptanmazken; D-dimer, pro-BNP, troponin T değerlerinin birbirleriyle korele olduğu bulundu ( p<0.05). Sonuç: PTX-3'ün,pulmoner emboli hastalarının erken tanısında kullanılabileceği ancak risk sınıflandırmasının ve hastaların prognozlarının PTX-3 ile belirlenmesindeki yeri konusunda dikkatli olunması gerekmektedir. Bu konuda daha fazla sayıdaki hastalarla daha fazla çalışma yapılması önerilmektedir. Aim:Pulmonary thromboembolism (PTE); It is an obstructive disease of the pulmonary arterial system of varying degrees and localizations that occurs as a result of embolization of thrombus or non-thrombus substances, usually caused by deep veins of the lower extremities. Pentraxine 3 (PTX-3) is a member of the pentraxine family, which is from the same family of C-reactive protein (CRP). PTX-3, like CRP, is stimulated by acute inflammatory stimuli such as bacterial products, interleukin (IL)-1 and tumor necrosis factor (TNF). Inflammation plays an important role in the emergence and development of venous thromboembolism. Our hypothesis is that plasma PTX-3 levels in PTE patients are helpful in the diagnosis of PTE and are closely related to the prognosis of PTE, as well. Therefore, monitoring of PTX-3 activity can be followed to evaluatethe disease and its treatment. Methods: Patients included in the study; demographic features (age, gender, height, weight), medical history (diagnosis of chronic obstructive pulmonary disease, congestive heart failure, diabetes mellitus, hypertension, presence of malignancy, history of immobilization, history of surgical operation), at the time of diagnosis (1st visit) and 3 months after. The laboratory findings; platelet, hemaglobine, hematokrit, WBC, CRP, sedimentation rate, D-dimer, troponin T, pro-BNP values were recorded at the 3rd month of the anticoagulation treatment. Patient's blood gases were evaluated at the time of diagnosis. The Pulmonary Embolism Severity Index (PESI) scores were calculated. Result of Doppler USG examination recorded whether DVT was detected or not. EKO was evaluated in case of left and right cardiac insufficiency. The blood (5cc plasma) taken from the control group and the patients participating in the study at the time of diagnosis, and the control of the 3rd month, were stored at -80 degrees for the measurement of PTX-3. Results: Of 74 patients in accordance with the study protocol; there were 50 patients in the PTE group and 24 patients in the control group. Of the patients who were treated with anticoagulants for 3 months, 35 patients were evaluated for the second visit, 4 were dead, 11 patients were lost to follow up. In comparison of the demographic characteristics, concomitant diseases, chest x-ray findings, and risk factors of PTE patients with PTX-3 levels, no significant relationships were found (p>0.05) except higher PTX-3 level with dyspnea (p<0.05), and cardiovascular system diseases (p<0.05). In comparison of PTE group and control group, sedimentation, troponin T, pro-BNP, CRP and D-dimer levels were also found to be higher in the patient group than in the control group (p values < 0.001).There was a significant increase in PTX-3 levels of pulmonary PTE patients (0.46 ng/ml) compared to the control group (0.21 ng/ml)(p<0.05). However there was no significant change in PTX-3 levels at the time of the first diagnosis (1st visit) and after 3 months (2nd visit) of the diagnosis of PTE (p> 0.05). In PTE patient group PTX-3 was not correlated with CRP, pro-BNP, troponin T values; butD-dimer, pro-BNP, troponin T values correlated with each other. CRP was also found to be correlated with D-dimer and troponin T values (p <0.0001). Conclusion: PTX-3 can be used in the early diagnosis of patients with pulmonary embolism, but care must be taken in determining the risk classification and prognosis of patients using PTX-3. More studies are recommended on this subject.