Multiple sklerozlu hastalarda biodex denge sistemi ile denge eğitiminin denge, yürüme ve fonksiyonel parametreler üzerine etkisinin incelenmesi

Abstract

ÖZET MULTİPLE SKLEROZLU HASTALARDA BİODEX DENGE SİSTEMİ İLE DENGE EĞİTİMİNİN DENGE, YÜRÜME VE FONKSİYONEL PARAMETRELER ÜZERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ Amaç: Multiple Skleroz(MS), 30-50 yaşlarındaki erişkinleri, çoğunlukla da kadınları etkileyen, merkezi sinir sisteminin kronik demyelinizan hastalığıdır. Bu hastalarda yaşam kalitesini bozan en yaygın problem denge ve yürüme bozukluğudur. Bu çalışmada amacımız; konvansiyonel rehabilitasyon programına eklenen Biodex Denge Sistemi(BDS) ile postural denge eğitiminden oluşan kombine rehabilitasyon programının, MS'li hastaların denge, yürüme, bağımsızlık düzeyi ve yaşam kalitesine etkisini araştırmaktır. Gereç ve yöntem: Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon kliniğine Nisan 2017-Nisan 2018 tarihleri arasında başvuran, çalışmaya alınma ve dışlama kriterlerini karşılayan 30 MS'li hasta dahil edildi. Altı hafta boyunca, haftada 5 kez, 30 dk süreyle konvansiyonel rehabilitasyon programı ve günün diğer yarısında olmak üzere 6 hafta boyunca, haftada 5 kez, günde 30 dk BDS ile postural denge eğitiminden oluşan kombine rehabilitasyon programı uygulandı. Konvansiyonel rehabilitasyon programı; eklem hareket açıklığı, güçlendirme, denge-koordinasyon egzersizleri ve yürüme eğitimini içermekteydi. Rehabilitasyonun başlangıcında, bitiminde ve bitiminden 4 hafta sonra, 5 kez otur-kalk testi(OKT), Kalk ve Yürü Testi(KYT), Berg Denge Ölçeği(BDÖ), Tinetti Performansa Dayalı Denge ve Yürüme Ölçeği(Tinetti Skalası), Aktiviteye spesifik denge güvenlik skalası (ABC), Multiple Skleroz Yürüyüş Skalası-12(MSYS-12),Multiple Skleroz Etki Skalası-29(MSIS-29), Genişletilmiş Özürlülük Durum Ölçeği(EDSS) ve Biodex Denge Sistemi (Medio-Lateral Stabilite İndeksi:MLSI, Antero-Posterior Stabilite İndeksi:APSI, Genel Stabilite İndeksi:GSI ve Düşme Riski İndeksi:DRI) ile değerlendirildi. Bulgular: Hastaların %80'i kadındı ve ortalama yaşları 42.70±7.68 idi.Kombine rehabilitasyon programı sonrası; OKT, KYT, BDÖ, Tinetti Skalası, Tinetti denge ve yürüme subskalası, ABC, MSYS-12, MSIS-29 skorlarında ve BDS verilerinde(MLSİ,APSİ,GSİ,DRİ) anlamlı iyileşme saptandı(p<0,05).Rehabilitasyondan 4 hafta sonra; Tinetti total skoru, Tinetti Yürüme Subskalası ve MSYS-12,BDS verilerinden MLSI ve GSI'de anlamlı iyileşme devam etmekteydi. Sonuç: Konvansiyonel rehabilitasyon programına eklenen BDS ile postural denge eğitiminden oluşan kombine rehabilitasyon programı, MS'li hastaların denge ve yürüme fonksiyonlarında düzelme, günlük yaşam aktivitelerindeki bağımsızlık ve güven duygusunda artma, yaşam kalitesi ve sosyal hayata katılımlarında iyileşme sağlamıştır. Anahtar Kelimeler: Biodex Denge Sistemi(BDS), Multiple Skleroz (MS), Denge Rehabilitasyonu, Nörolojik Rehabilitasyon, Yürüme Değerlendirmesi

ABSTRACT AN EXAMINATION ON THE EFFECTS OF BALANCE TRAINING WITH BIODEX BALANCE SYSTEM OF MULTIPLE SCLEROSIS PATIENTS ON THE BALANCE, WALKING AND FUNCTIONAL PARAMETERS Objectives: Multiple sclerosis (MS) is a central nervous system chronic demyelinating disease which impacts the adults at the age of 30-50, particularly the females. The most common problem reducing the quality of life is balance and walking failure. The purpose of this study is to examine the effects of the combined rehabilitation program including postural balance training with Biodex Balance System (BBS) added conventional rehabilitation program on the balance, walking, level of independence and life quality of MS-patients. Methods: 30 MS patients were included who applied to Kırıkkale University Medical Faculty Physical Medicine and Rehabilitation Clinic between April 2017 – April 2018 and met the criteria of been taken to the study and exclusion. Combined rehabilitation program including 30-minute conventional rehabilitation program and 30-minute postural balance training with BBS (performed on the other half of the day) was applied for six weeks, five sessions per week. Conventional rehabilitation program included joint range of motion, strengthening, balance-coordination exercises and walking education. At the beginning and end of study and after the following 4 weeks, the results are assessed by 5 times sit to stand test(5xSST), Get up and go test(GUG), Berg Balance Scale(BBS), Tinetti Balance And Gait Assessment (Tinetti Scale), Activity specific balance confidence scale (ABC), Multiple Skleroz walking scale-12(MSYS-12),Multiple Skleroz impact scale-29(MSIS-29), Expanded disability status scale (EDSS)ve Biodex Balance System (Medial-Lateral Stability Index:MLSI, Anterior-Posterior Stability Index:APSI, Overall Stability Index:GSI ve Fall Risk Index:DRI) Results: 80 percent of the patients were female and average age was 42.70±7.68. Following the rehabilitation program, statistically significant recovery was determined on 5xSST, GUG, BBS, Tinetti scale, Tinetti balance and walking subscale, ABC, MSYS-12, MSIS-29 scores and BBS data (MLSI,APSI,GSI,DRI) (p<0,05). After 4 weeks of rehabilitation, significant improvement was proceeding on Tinetti total score, Tinetti walking subscale MSYS-12, BBS parameters MLSI and GSI. Conclusion: Combined rehabilitation program including postural balance training with Biodex Balance System (BBS) added conventional rehabilitation program, recovers the balance and walking functions, improves the self-confidence and independence in daily life activities, and increases the participation to social life of MS patients. Keywords: Biodex Balance System (BBS), Multiple Sclerosis (MS), Balance Training, Neurologic Rehabilitation, Assessment of Gait