Şizofrenili bireylerde isim soylu ve eylem soylu sözcüklerin işlemlenmesinin FMRI ile incelenmesi
Özet
Şizofrenide dilsel problemler daha çok formal düşünce bozukluğu içinde yer almakla birlikte, negatif belirtilerle ilişkili olarak kelime bulma güçlüğü, ifade azalması gibi belirtiler de vardır. Bu çalışmada şizofreni grubunda kontrol grubuna göre eylem köklü sözcüklerde farklılık gösteren beyin bölgeleri ile negatif belirtilerle özellikle de eylemsizlik haliyle ve davranış repertuarında daralmayla ilişkili klinik belirti şiddeti arasında anlamlı ilişki kurulması halinde, negatif belirtilerin altında yatan kortikal mekanizmaları anlamaya çalışmayı hedeflenmiştir. Bu çalışmada şizofrenili bireylerde isim soylu eylem soylu kelimelerin işlemlenmesinin kontrol grubu olan sağlıklı bireylerle karşılaştırılırak FMRI ile incelenmesi amaçlanmıştır. Bu maksatla çalışmaya Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi psikiyatri polikliniğine başvuran 12 şizofrenili ve 12 sağlıklı birey dahil edilmiştir. Grup ana etkisinde, yani şizofreni grubundaki isim ve eylem soylu kelimelerin, sağlıklı kontrol grubundaki isim ve eylem soylu kelimelerden farkı olarak da ifade edilebilir, anterior prefrontal korteks aktivasyonu şizofrenili bireylerde sağlıklı bireylere göre daha düşük bulunmuştur. Şizofrenili bireylerdeki fiil soylu kelimelerin hem şizofreni grubundaki isim soylu kelimelerden hem de sağlıklı bireylerdeki hem isim hem fiil soylu kelimelerden farkını gösteren beyin alanları incelendiğinde, inferior frontal gyrus pars triangularisde şizofreni grubunda sağlıklı bireylere göre daha fazla aktivasyon gösterilmiştir, fakat yine aynı görev için inferior frontal gyrus pars opercularis ve sol primer duyusal alanda şizofrenili bireyler sağlıklı bireylere göre daha az aktivasyon göstermişlerdir. Şizofrenili bireylerdeki isim soylu somut kelimelerin bu gruptaki diğer tüm kelime tiplerinden ve sağlıklı bireylerdeki tüm kelime tiplerinden farkını gösteren beyin alanı incelendiğinde şizofrenili bireylerde sol primer duyusal alanda daha fazla aktivasyon izlenmekte olup; şizofrenili bireylerdeki isim soylu soyut kelimelerin bu gruptaki diğer tüm kelime tiplerinden ve sağlıklı bireylerdeki tüm kelime tiplerinden farkını gösteren beyin alanları incelendiğinde şizofreni grubunda sol inferior frontal gyrus pars operculariste kontrol grubundaki sağlıklı bireylere göre daha az aktivasyon saptanmıştır. Davranış verisi incelendiğinde ise, şizofrenili bireyler ve sağlıklı bireyler arasında ne grup ne de kelime tipi açısından hem reaksiyon zamanı hem de doğru sayısı için anlamlı istatistiksel bir fark bulunamamıştır. Even though linguistic problems in schizophrenia take part mostly in formal thinking problems, it has also some symptoms such as the difficulty of expressing and finding words related to negative symptoms. In this study, it is aimed to understand the cortical mechanisms found in negative symptoms in case of finding a meaningful relationship between the brain divisions showing difference in verb based words in control group rather than schizophrenia group. In this study it is aimed to analyze the reporting of the words which are noun and verb based in schizophrenia patients with functional magnetic resonance imaging by comparing them to healthy individuals in control group. For this purpose, 12 schizophrenia patients and 12 healthy individuals were added into this study consulting to Kırıkkale University Medical Faculty Department of Psychiatry. In grandmaster effect which can also be explained as the differences between noun and verb based words in both schizophrenia group and healthy control group, anterior prefrontal cortex activation is found as lower in schizophrenia patients when compared to healthy individuals. When the brain divisions showing the differences between noun and verb based words both in schizophrenia and healthy individuals group are examined, in inferior frontal gyrus pars triangular, it is found that schizophrenia patients have more activation when compared to healthy individuals. However again for the same task, in frontal gyrus pars opercula is and left primer sensory division, it is seen that schizophrenia patients have more activation than healthy individuals. When the brain division which shows difference between noun based and physical words and all other word types is examined, activation rate is higher in schizophrenia patients in left primer sensory division and when the brain division which shows difference between noun based and nonphysical words and all other words types is examined, it is seen that schizophrenia patients have less activation than healthy individuals. When the behavior data is analyzed, neither the reaction time in terms of group and word types nor the meaningful statistical difference for the proper number is found between the schizophrenia patients and the healthy individuals.