Nazal mukoza temas noktası ile ilişkili yansıyan baş ağrılarında cerrahi tedavinin etkinliği

Abstract

Bu çalışmanın amacı nazal mukoza temas noktalarından kaynaklandığı varsayılan yansıyan baş ağrılarında cerrahi tedavinin etkinliğini araştırmaktır. Çalışmaya kulak burun boğaz kliniğimize baş ağrısı nedeniyle başvuran, 3 ay veya daha uzun bir süredir baş ağrısından yakınan ve nazal mukoza temas noktası varlığı saptanan hastalar alınmıştır. Hastalar nöroloji kliniğine yönlendirilmiş ve muayeneler sonucu rinojenik bir neden dışında herhangi bir primer veya sekonder baş ağrısı tanısı almayan 20 hasta (8 kadın, 12 erkek) çalışmaya dahil edilmiştir.Çalışmaya dahil edilen hastalar paranazal sinüs bilgisayarlı tomografi, vizüel analog skorlama (VAS), short form 36 health survey (SF-36v2) yaşam kalitesi anketi ve akustik rinometri (AR) ile değerlendirilmiştir. Yapılacak nazal cerrahi tedavi yöntemleri temas noktasının yerleşimine göre planlanlanmıştır. Kontrol grubunu ise hastaların postoperatif 8. hafta, 24. hafta ve postoperatif 1.yıl VAS, SF-36v2 ve AR sonuçları oluşturmuştur. Preoperatif (preop), topikal uygulama sonrası (TS), postoperatif 8. hafta (po8) ve postoperatif 24. hafta (po24) vizüel analog skala skorları arasında yapılan ikili karşılaştırmalar sonucu oluşan fark hepsinde istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.013). SF-36v2 yaşam kalitesi anketi formu değerlendirme sonuçlarında preop, po8 ve po24 skorları arasındaki ikili karşılaştırmalar sonucu istatistiksel olarak önemli fark saptanmıştır (p<0.017). Preoperatif ve postoperatif AR sonuçları arasında istatistiksel anlamda bir fark gözlenememiştir (p>0.05).Sonuç olarak, anterior rinoskopi ve endoskopiyi içeren detaylı rinolojik muayene, topikal lidokain testi ve bilgisayarlı tomografi birbirini tamamlayan ve baş ağrısı hastalarında bir bütün olarak tüm hastalara yapılması gereken incelemelerdir. Bu değerlendirmeler sonrasında tanı alan rinojenik kaynakların ortadan kaldırılması ile baş ağrısında rahatlama olması, cerrahinin tedavide etkin bir yöntem olabileceğini göstermiştir.Anahtar Kelimeler: Yansıyan baş ağrısı, mukoza temas noktası, cerrahi tedavi

The purpose of this study is to determine the efficiency of surgery in the treatment of referred headache which might be originated from nasal mucosal contact point. Twenty patients, who had complaints of headache for 3 months or longer and had nasal mucosal contact points in their physical examinations were included in this study. Patients consulted to neurology clinic for exclusion of any primary or secondary headache diagnosis.The patients whom included in this study were examined with nasal endoscopy, topical lidocain test, computerized tomography of paranasal sinuses, visual analog scale(VAS),short form 36 health survey(SF-36v2) and acoustic rhinometry(AR). The topical lidocain was used in desicion making of the surgery; the patients who had relief in their headaches after appliance of topical lidocain were included in the study. The type of surgery was decided according to the localization of nasal mucosal contact point. The VAS, SF-36v2 scores and AR results in the postoperative 8th week, postoperative 24th week and postoperative first year period accounted for the control group.The differences in paired comparison results of VAS scores between preoperative(preop),after lidocain test, po8 and po24 were statistically significant(p<0.013).Preop, po8 and po24 SF-36v2 scores showed statistically significant differences in paired comparison test(p<0.017). No statistically significant difference was observed in AR results between preop, po8 and po24 weeks. In the first year period, VAS and SF-36v2 scores designated a statistically significant improvement(p>0.05).As a result, rhinologic surgery for nasal mucosal contact points can be an efficient choise in the treatment of referred headache.Keywords: Referred headache, mucosal contact point, surgical treatment