Migrende beyindeki değişikliklerin manyetik rezonans diffüzyon ve perfüzyon ile değerlendirilmesi

Abstract

Günümüzde manyetik rezonans görüntüleme, anatomik ve morfolojik görüntülemenin ötesine geçmiş ve non-invaziv olarak dokuların fizyolojik statüleri hakkında bilgi verir hale gelmiştir. Bazı durumlarda, örneğin psikiatrik hastalıklar, erken demans, migren gibi hastalıklarda konvansiyonel MRG incelemeler normal olabilmesine rağmen fizyolojik fonksiyonel görüntüleme gerekebilir (1). Önem kazanan fizyolojik fonksiyonel görüntüleme teknikleri arasında, mikroskopik su hareketlerine duyarlı MR diffüzyon görüntüleme, doku kan akımını belirleyen MR perfüzyon görüntüleme sayılabilir. Çalışmanın amacı, klinik olarak migren tanısı almış olgularda MR Difüzyon tekniği ile beyin parankiminde olası iskemik alanın belirlenmesi, MR Perfüzyon tekniği ile parankimin vasküler yapısının ve olası anormalliklerinin değerlendirilmesi ve bu değerlerin benzer yaş aralığındaki sağlıklı bireyler ile karşılaştırılmasıdır. Çalışmamıza yaşları 19-70 (ortalama 37,89±12.138) arasında değişen, toplam 45 interiktal dönemdeki hasta grubu (bunların 19'u auralı migren hastası) ile yaşları 24-62 (ortalama 36,95±13.77) arasında değişen, toplam 21 sağlıklı olgu kontrol grubu olarak katıldı. Konvansiyonel MR, difüzyon ve perfüzyon ağırlıklı görüntüler alındı. Çalışmamızda hastaların %35.6'sında hiperintens iskemik odaklara rastlandı. Bunlar korona radiata ve frontal lobda daha yoğun olmak üzere beyinde dağınık olarak yerleşmekteydi. Difüzyon ağırlıklı incelemelerde patolojik bulguya rastlanmamış olup ADC değerlerinde hasta-kontrol grubu karşılaştırılmasında anlamlı fark saptanmadı (p>0.05). Perfüzyon MR incelemelerinde ise migrenli hastalarda occipital kortekste rCBF'da azalma, MTT ve TTP'de uzama, occipital beyaz cevherde TTP'de uzama, her iki korona radiata düzeyinde rCBF'de azalma, MTT'de uzama ile sağ frontal beyaz cevherde MTT'de uzama, sentrum semiovalede TTP'de uzama ve ayrıca serebellumda, temporal beyaz cevherde, talamusta TTP'de uzama, serebellar kortekste MTT'de uzama rCBF ve rCBV'de azalma, pons sağ ve sol kesiminde TTP'de uzama saptandı. Sonuç olarak migren hastalarında serebral vasozospasm sonucu, beyin kanlamasında gelişebilecek değişiklikler ionize radyasyon içermeyen noninvaziv bir yöntem olan MR perfüzyon ve difüzyon ile değerlendirilebilir Anahtar Kelimeler: Migren, difüzyon MR, perfüzyon MR

Today, MR imaging has leaped beyond anatomic and morphologic imaging and came to a point where it can non-invasively provide information about physiologic states of tissues. In some cases like psychiatric diseases, early demans and migraine, physiologic functional imaging can be necessary even if conventional MRI studies are within normal limits (1). Between physiologic functional imaging techniques that has gained importance, MR diffusion which is sensitive to microscopic proton movements and MR perfusion which assesses blood circulation of tissue can be named. The purpose of this study is to determine the possible ischemic lesions throughout the brain parenchyma with MR diffusion, evaluate vascular architecture and possible anomalies with MR perfusion and compare these values with healthy individuals within a similar age interval. 45 patients within interictal period (19 of which have migraine with aura, ages between 19-75; mean 37,89±12,138) and a control group of 21 healthy individuals (ages between 24-62; mean 36,95±13,77) were included in the study. Conventional, diffusion and perfusion MRI scans were obtained. In our study, hyperintense ischemic foci were encountered in 35,6% of patients. These lesions were scattered throughout the whole brain parenchyma and were more intense at corona radiata and frontal lobe. No pathologic findings were encountered in diffusion weighted images and there was no significant difference in ADC values between patient and control group (p>0.05). In MR perfusion studies patients with migraine demonstrated a decrease in rCBF, prolonged MTT and TTP at occipital cortex, prolonged TTP at occipital white matter, decreased rCBF and prolonged MTT at bilateral corona radiata, prolonged MTT at right frontal white matter, prolonged TTP at centrum semiovale, prolonged TTP at cerebellum, temporal white matter and thalamus, prolonged MTT and decreased rCBF and rCBV at serebellar cortex and prolonged TTP at bilateral pons. In conclusion, in migrain patients cerebral circulatory changes which occur as a result of cerebral vasospasm can be evaluated with MR perfusion and diffusion which are ionising radiation free and non-invasive methods. Keywords: Migraine, diffusion MR, perfusion MR