Kanserli olguların metastaz taramasında tüm vücut manyetik rezonans görüntülemenin önemi
Özet
ÖZET Bağcıer Uluç K. Ş, kanserli olguların metastaz taramasında tüm vücut manyetik rezonans görüntülemenin önemi, Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dak Uzmanlık Tezi, Kırıkkale, 2006 Tüm vücut manyetik rezonans görüntüleme (MRG), primer malign tümörü olduğu bilinen hastalarda uygulanan bir görüntüleme yöntemidir. Bununla birlikte otomatik hareketli masa tekniğinin kullanıma başlamasıyla metastatik lezyonu olan hastalarda primer odağın araştırılmasında, polimyozit gibi birden fazla odağın tutulduğu kas hastalıklarında ve çocuklarda fokal kemik iliği infiltrasyonu yapan hastalıklarda kemik iliği tutulumunun araştırılmasında kullanılmaktadır. Bu çalışmada tek bir görüntüleme yöntemi ile tüm vücudu verteksten ayak parmağına dek 4 sekans [Tl single shot, T2 turbo spin echo, Short inversion time inversion recovery (STIR) ve kontrast madde enjeksiyonu sonrasında Tl ağırlıklı imajlar] ile görüntüleyerek yaklaşık 40 dakikada metastaz taramasının yapılması amaçlandı. Primer maligniteleri nedeniyle 29 olgu çalışma kapsamına alındı. Hastaların tümüne tüm vücut MR görüntüleme yapıldı. Olguların bilgisayarlı tomografi (BT), sintigrafi, ultrasonografi (US) ve direkt grafi tetkikleri ile tüm vücut MRG bulguları karşılaştırıldı. Takipte metastazı olan ve bilinen bir metastatik odağı olmayan hastaların %85'inde (14 hastanın 12'sinde) 19 bölgede yeni metastaz odaklan saptandı. Metastaz alanlarının saptanmasında kontrast madde enjeksiyonu sonrası elde olunan Tl ağırlıklı sekans ile STIR sekanslarının en duyarlı sekanslar olduğu bulundu. Sonuç olarak maligniteli hastalarda metastaz taraması amacıyla birden fazla görüntüleme yöntemi kullanmak, hem zamanı hem de maliyeti arttırmaktadır. Ayrıca pozitron emisyon tomografisi (PET), PET-BT ve BT yöntemlerinde hastaların maruz kaldığı radyasyon miktarı da oldukça yüksektir. Bu görüntüleme yöntemlerinde kullanılan kontrast maddelerin alerjik reaksiyon riski MRG kontrastlarından daha fazladır. Bunun üstesinden gelebilmek için tüm vücut MRG malign tümör tanısı alan bireylerde metastaz taramasında etkin, hızlı, ucuz ve X işim içermeyen bir yöntemdir. Anahtar Kelimeler: Tüm vücut MRG, metastaz, malign tümörler, metastaz taraması VI ABSTRACT Bağcıer Uluç K.Ş, metastases screening with whole-body magnetic resonance imaging in patient with known malignant tumors, KIRIKKALE University, Faculty of Medicine, Department of Radiology, Radiodiagnosis Thesis, Kırıkkale, 2006. Whole-body magnetic resonance imaging is a currenty used method for screening patients with known primary malignant tumors. In addition, with the utilization of the rolling table platforms, it is now being used in other organ metastases, rapid scanning of the primary focus in patients with known metastases, muscular diseases like polymyositis where multiple foci are present and pediatric focal bone-infiltrating diseases to search for the effected bone marrow. In this study, our goal was to scan for metastases troughout the whole body from vertex to toe in approximately 40 minutes with 4 sequences (Tl -weighted single-shot, T2-weighted turbo spin-echo, Short Time Inversion Recovery (STIR) and Tl -weighted images after administration of paramagnetic contrast agent) using a single imaging technique. 29 patients with known malignant neoplasms were included in the study. All patients underwent whole-body MR imaging. Whole-body MR images for each patient were than compared to their CT, nuclear scintigraphy, sonography and plain film findings. 19 new metastasic foci were found in 85% of patients (12 of 14) with or without known metastases. T1W and STIR sequences, with the former one being acquired after administration of paramagnetic contrast agent, were found to be the most accurate ones in detecting the metastatic foci. In conclusion, utilization of multiple techiques to scan for metastases in patients with known malignancies increases time consumption and also the costs. Furthermore, patients are subject to fairly high doses of radiation. To overcome these aspects, whole-body MR imaging is an effective, fast, cheap and X-ray free method of screening for metastases in patients with known malignancies. Keywords: Whole-body MRI, metastases, malignant tumors, metastases screening