İdiopatik intrakranial hipertansiyon hastalarında kronial hemodinamik değeşikliklerin transkranial doppler ultrasonografi tetkiki ile değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Huvaj, S. İdiopatik İntrakranial Hipertansiyon Hastalarında Kranial Hemodinamik Değişikliklerin Transkranial Doppler Ultrasonografi Tetkiki İle Değerlendirilmesi, Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyodiagnostik Anabilim Dalı Uzmanlık Tezi, Kırıkkale, 2004. Transkranial Doppler Ultrasonografi (TKDU) ucuz, noniyonizan, kullanımı kolay, hastaya zarar vermeyen, non-invaziv inceleme yöntemi olarak kullanılmaktadır. İntrakranial vasküler yatağı değerlendirmede, karotis arterin ekstrakranial bölümünün oklüziv hastalığına yönelik olarak indirek bilgiler, Willis poligonu' ndaki kollateral yolların varlığına yönelik direk ipuçları da sağlamaktadır. Ayrıca subaraknoid kanama sonrası vazospazmın belirlenmesi ve beyin ölümüne sahip infantların değerlendirilmesinde yardımcıdır. Bazal serebral arterlerde sağlıklı kişilerde akım karakteristiklerinin belirlenmesine yönelik kullanımıyla ilgili çalışmalar gündeme gelmiş ve yeni bir tanı metodu olarak yerini almıştır. Biz bu yöntemi, sıklıkla menstrüel irregülaritesi olan kilolu adölesan kızlarda ve genç kadınlarda görülen, intrakranial basınç artışıyla giden İdiopatik İntrakranial Hipertansiyon (IIH) hastalarına uyguladık. Bu çalışmanın amacı, IIH hastalarında intrakranial basınç artışına bağlı vasküler yapılardaki hemodinamik değişiklikleri TKDU yöntemi kullanılarak göstermektir. Çalışmamıza 18-48 yaşlan arasında 18 IIH hastası ve 20-39 yaşlan arasında 29 sağlıklı birey kendi nzası ile katıldı. Olgulara prospektif olarak, sektör probla transkranial ve lineer probla ekstrakranial arterlere renkli Doppler ultrasonografi ile akım incelemesi yapıldı. IIH hastalannın parametrelerinin kontrol grubu ile karşılaştırılmasında, sol anterior serebral arterde minimum hızında artış, pulsatilite indeksi ve sistol/diastol oranında azalma bulundu. Sonuçta, çalışmamız IIH' da meydana gelebilecek hemodinamik değişikliklerin tanısal değeri olup olmadığının araştınlmasma ve TKDU'nin tanıda kullanılabilirliğinin gösterilmesine ilişkin daha fazla hasta sayısı ile yapılacak yeni çalışmalara ışık tutacaktır. Anahtar Kelimeler: Transkranial Doppler Ultrasonografi, İdiopatik İntrakranial Hipertansiyon, Hemodinamik Değişiklikler, Willis Poligonu.

VI ABSTRACT Huvaj, S. Evaluation of The Cranial Hemodynamic Changes in Idiopathic Intracranial Hypertension Patients With Transcranial Doppler Tecniqne, University of KIRIKKALE, Faculty of Medicine, Departmant of Radiology, Radiodiagnosis Thesis, KIRIKKALE, 2004. Transcranial Doppler Ultrasound (TCDU) lets evaluate the intracranial vascular bed, extracranial portion of the carotid artery and the existance of collaterals in the Willis polygon. TCDU is a new method of assessment of basal cerebral arteries in healthy adults. We applied this method on Idiopathic Intracranial Hypertension (IIH) patients, which is seen mostly in females and manifests with increase in intracranial pressure. The aim of this study was to point out the expected hemodynamic changes in these vascular structures due to increased intracranial pressure with TCDU. Our study consisted of 18 IIH patients whose ages ranged between 18 and 48, and 29 healthy individuals whose ages ranged between 20 and 39 and who participated in the study on their own consent. All cases were reviewed prospectively and flow evaluation with color doppler ultrasound was applied on extracranial arteries and the Willis polygon. When parameters of IIH patients were compared with the control group, increase in minimum velocity of left anterior cerebral artery and, decrease in Pulsatility Index and Systol/Diastole value were found. In conclusion, our study lights the way for future studies with larger patient groups on whether the hemodynamic changes in IIH have diagnostic value or not, and on usefullness of TCDU in diagnosis. Keywords: Transcranial Doppler Ultrasound, Idiopathic Intracranial Hypertension, The Hemodynamic Changes, Willis Polygon.