Arnavutluk'ta yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin Türkçe öğrenmeye yönelik algı ve ihtiyaçlarının incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Tiran Yunus Emre Türk Kültür Merkezinde farklı dönemlerde yabancı dil olarak Türkçe öğrenen Arnavut kursiyerlerin; Türkçeye, Türkçe öğrenmeye, Türkçe öğrenmeye karşı güdülenme sebep ve düzeyleriyle Türk kültürüne yönelik algılarının tespit edilmesi ve dil ihtiyaçlarının belirlenmesi; söz konusu ihtiyaçların cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi gibi değişkenler karşısında gösterdiği farklılıkların saptanması amaçlanmıştır. Araştırma, Tiran Yunus Emre Enstitüsünün Türkçe kurslarında ve enstitü aracılığıyla Türkçe eğitimi verilen lise ve üniversitelerde yapılmıştır. Araştırma verilerinin toplanmasında Çangal'ın (2013) Yabancılara Türkçe öğretiminde dil ihtiyaç analizi: Bosna Hersek örneği adlı çalışmasındaki anket soruları, araştırma amaçları, problem ve alt problemler doğrultusunda revize edilerek kullanılmıştır. Araştırmanın evreni Arnavutluk'ta Tiran ve İşkodra'da bulunan 2 merkez ve 250 kursiyer olarak belirlenmiş, örneklem olarak 2 merkezden Tiran Yunus Emre Enstitüsüne ve enstitü tarafından seçmeli ders olarak Türkçe öğretilen lise ve üniversitelerdeki 166 kursiyere ulaşılmıştır. Çevrim içi anket ile toplanan verilerin analizinde SPSS 22.0 paket programı kullanılmıştır. Çalışmada Cronbach's Alpha analizi, Kolmogrov-Simirnov testi, T testi, Anova testi, Sidak ve Tamhane's testi ve ki-kare testi kullanılmıştır. Arnavutluk'ta yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin dil öğrenme ihtiyaçları; eğitim ve iş imkânı, turizm, bireysel ilgi ve ihtiyaçlar, genel Türkçe öğrenme ihtiyaçları, ticaret yapma ve sınıf içi iletişim çeşitleriyle kendini göstermiştir. Ayrıca, eğitim ve bireysel ilgi ve ihtiyaç çeşitlerinin kursiyerler arasında ön planda olduğu görülmüştür. Bunun yanı sıra yaş seviyesi düştükçe sınıf içi iletişim ve eğitim ihtiyaç çeşitleri bakımından Türkçe öğrenme ihtiyaçlarının daha yüksek düzeylerde olduğu söylenebilir. Araştırmaya katılan farklı yaş ve meslek grubundaki kursiyerlerin ilgi ve ihtiyaçlarının, sınıf içi iletişimlerinin, ticaret yapma düzeylerinin mesleklerine göre farklılık göstermediği ve Türkçe öğrenme ihtiyaçlarının benzer değişkenler üzerine kurulduğu sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: Arnavutluk, Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi, algı, ihtiyaç analizi.

In this study, Albanian trainees who learned Turkish as a foreign language in different periods at Tirana Yunus Emre Turkish Cultural Center; determining their perceptions of Turkish culture, motivation levels and motivations towards Turkish, learning Turkish, and determining their language needs; It is aimed to determine the differences of the said needs against variables such as gender, age, education level. The study was held in Yunus Emre Institute's Turkish classes in Tirana, as well as high schools and institutions that offer Turkish education through the institute. The survey questions from Çangal's (2013) study "The language needs analysis in teaching Turkish to foreigners: an example of Bosnia Herzegovina" were changed and used in the collection of research data in accordance with the research objectives, problems, and sub-problems. The study's universe was determined to be two centers and 250 trainees in Tirana and Shkoder, Albania, and the sample was selected from two centers at Tirana Yunus Emre Enstitüsü and 166 trainees from high schools and universities where Turkish is offered as an elective course. SPSS 22.0 package program was used in the analysis of the data collected by the online questionnaire. Cronbach's Alpha analysis, Kolmogrov-Smirnov test, T test, Anova test, Sidak and Tamhane's test and ki-square test were used. Education and work opportunities, tourism, individual interests and needs, general Turkish learning demands, commerce, and in-class communication are all language learning needs of persons learning Turkish as a foreign language in Albania. In addition, it was seen that the types of education and individual interests and needs were at the forefront among the trainees. Additionally, as the Turkish learning demands in terms of classroom communication and educational needs increase as the age level falls, it can be claimed that the Turkish learning needs are at greater levels. It was determined that the trainees' interests and needs, their in-class communication, and their level of trade do not change according to their occupations, and their Turkish learning needs are based on similar criteria. Keywords: Albania, teaching Turkish as a foreign language, perception, language need analysis.