Çokuluslu şirketlerin dillerarası terim serüveni

Abstract

Bu çalışma öncelikli olarak terimi tanımlamayı, nelere terim denildiğini, terimlerin hangi durumlarda ve alanlarda kullanıldığını ve kapsadığı özellikleri açıklamayı amaçlamaktadır. Dil unsuru çokuluslu şirketlerde faaliyetlerinin küreselliği sebebiyle her açıdan sorun oluşumuna açık ve hassastır. Dil unsurunu oluşturdukları dil politikaları yöntemleri ile nasıl aştıkları araştırılarak sorun daraltılmış ve dil politikaları dahilinde terim oluşturma yöntemleri, kullanımları ve ölçünlemeleri incelenmiştir. Çokuluslu şirketlerin bahsi geçen küresel faaliyetlerinin dünya dillerine ve terim birimlerine olan etkileri iki araştırma konusu ile ortaya konulması planlanmıştır. Çokuluslu şirketlerin hizmet ve üretim faaliyetleri ile dünya ticareti ve üretiminde çok büyük bir yere sahip olması nedeniyle ürün ve hizmetlerini dünya pazarına arz ederken bu pazar dillerini nasıl etkiledikleri merak konusudur. Bu çerçevede dört çokuluslu şirkete ait yaygın kullanımı olan dört benzer ürün seçilmiş ve kullanım kılavuzları incelenmiştir. Bu inceleme ile dört çokuluslu şirketin dil politikaları hakkında bilgiler verilmiş ve Türkçe, İngilizce, Fransızca dillerinde terimler saptanarak hem çeviribilimsel hem de terimbilimsel açıdan karşılaştırılmaları amaçlanmıştır. Diğer yandan bu kuruluşlar dünya genelinde devasa sayıda istihdam sağlamaktadır. Dolayısıyla oluşturdukları dil politikaları birçok insanı kapsar. Bu bağlamda sayıları neredeyse bir milyarı bulan bu çalışanların dillerini nasıl etkilediklerini araştırmak gereklidir. Bu sebeple birbirinden farklı alanlarda faaliyet gösteren dört çokuluslu şirketten, farklı görevlerde bulunan dört çalışan ile mülakat yapılarak bağlı oldukları kurumların dil politikaları hakkında sorular yöneltilmiştir. Alınan cevaplar doğrultusunda çokuluslu şirketlerin faaliyet alanında kullandıkları Türkçe, İngilizce ve İspanyolca terimler incelenmiştir. Ortaya çıkan bulgular ışığında çokuluslu şirketlerin dil politikalarında terime ve terimler vasıtasıyla dünya dillerine etkileri üzerine bir sonuç oluşturmak istenmiştir.

This research primarily aims to define the term, to clarify what are called terms, in which situations and areas they are used, and what characteristic they possess. Language factor in multinational companies is open and sensible to occurrence of problem in every aspect due to their global activities. The problem is narrowed down by researching how they overcame the language factor with the language policy methods they constitute and within language policies, methods of term formation are examined. The effects of the mentioned global activities of multinational companies on world languages and term units are planned to be revealed with two research topics. Since multinational companies have a great place in world trade and production with their service and production activities, it is a matter of wonder that how they affect these market languages while supplying their products and services to the world market. In this framework, widely used four similar products of four multinational corporations are selected and their user manuals are analyzed. The language policies of four multinational companies were sampled and the terms in Turkish, English and French are determined by this analysis and these terms are aimed to compare both in terms of translation studies and terminology. On the other hand, these organizations employ a huge number of jobs around the world. Therefore, their constituted language policies comprise many people. In this regard, it is necessary to search first that how language policies affect the languages of these employees, whose number is almost a billion. For this reason, four employees in different positions, from four multinational companies operating in different fields, are interviewed and questions are asked about the language policies of their affiliated institutions. In line with the received answers, Turkish, English and Spanish terms that used in their activities of multinational corporations are examined. In the light of the findings, it is aimed to create a result on the effects of the language policies of the multinational corporations on the world languages through term