Farklı dentin aşırı hassasiyeti tedavi yöntemlerinin bireylerin yaşam kalitesine etkisinin değerlendirilmesi
Özet
Amaç: Bu tez çalışmasının amacı, dentin aşırı hassasiyetinin tedavisinde kullanılan, tetrakalsiyum fosfat ve dikalsiyum fosfat içerikli, %35 hidroksietil metakrilat ve %5 gluteraldehit içerikli hassasiyet giderici ajanlar ve bir self-etch adeziv rezinin 6 ay süre ile klinik değerlendirilmesi ve hassasiyet giderici tedavinin katılan bireylerin yaşam kaliteleri üzerine etkisinin incelenmesidir. Bireyler ve Yöntem: Yapılan klinik muayene sonucunda en az bir dişinde (Schiff skoru>1) hassasiyet tespit edilen, toplam 69 birey (54 kadın, 15 erkek) çalışmaya dahil edildi. Bireyler rastgele 3 gruba ayrıldı (n=23): Grup I. Tetrakalsiyum fosfat ve dikalsiyum fosfat içeren hassasiyet giderici ajan (Teethmate Desensitizer, Kuraray Noritake Dental, Tokyo, Japonya) Grup II. %35 hidroksietil metakrilat ve %5 gluteraldehit içeren hassasiyet giderici ajan (Gluma Desensitizer Heraeus Kulzer, Wehreim, Almanya) Grup III. Self-etch adeziv rezin (Hybrid Bond Sun Medical, Moriyama, Shiga, Japonya). Hassasiyet giderici ajanlar, üretici firma talimatları doğrultusunda ve tek bir araştırmacı tarafından uygulandı. Materyallerin klinik etkinliği, tedaviden önce, tedaviden hemen sonra, 1.hafta, 1.ay, 3.ay ve 6.ay sonunda Schiff Soğuk Hava Hassasiyet Skalası ve Görsel Analog Skala (VAS) kullanılarak değerlendirildi. Hassasiyet tedavisinin yaşam kalitesi üzerine etkisi Dentin Aşırı Hassasiyeti Deneyimi Değerlendirme Formu (DHEQ) ile tedavi öncesi ve 6.ayda incelendi. Hassasiyet skorları (Schiff, VAS) ile DHEQ ölçek/alt ölçekleri tekrarlayan ölçümlerde ANOVA ve Kruskal Wallis, Wilcoxon ve Friedman testleri ile istatistiksel olarak analiz edildi(p<0,05). Bulgular: Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre, tedavi grupları arasında, herhangi bir takip periyodunda Schiff ve VAS skorları arasında anlamlı fark bulunmadı(p>0,05). Teethmate Desensitizer ve Gluma Desensitizer gruplarında tedavi öncesi ve sonrası Schiff ve VAS skorlarında tüm izleme periyotlarında, istatistiksel olarak anlamlı fark elde edildi(p<0,05). Hybrid Bond grubunun Schiff ve VAS skorlarında 6 aylık takip sonuçları hariç, tedavi öncesi ile tedaviden hemen sonra, 1 hafta, 1 ve 3 ay skorları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark gözlendi(p<0,05). Dentin Aşırı Hassasiyeti Deneyimi Değerlendirme Formu alt ölçeklerinde her üç tedavi grubu için tedavi öncesi ile 6 aylık veriler arasında istatistiksel olarak anlamlı fark rapor edilirken(p<0,05), tedavi grupları arasındaki fark anlamlı değildi(p>0,05). Sonuç: Bu tez çalışmasının sınırları dahilinde, dentin aşırı hassasiyeti tedavisinde uygulanan tüm ajanların dentin aşırı hassasiyetini azaltmakta etkili olduğu ve tedavinin bireylerin yaşam kalitesini olumlu etkilediği sonucuna varıldı. Anahtar Kelimeler: Ağız Sağlığı ile İlişkili Yaşam Kalitesi (OHRQoL), Dentin Aşırı Hassasiyeti, Dentin Aşırı Hassasiyeti Deneyimi Değerlendirme Formu (DHEQ), Hassasiyet Giderici Ajanlar, Self-etch Adeziv Rezin. Purpose: The aim of this study was to evaluate the effects of tetracalcium phosphate and dicalcium phosphate, %35 hydroxyethyl methacrylate and %5 glutaraldehyde based desensitizing agents and a self-etch adhesive resin used in the treatment of dentin hypersensitivity for 6 months and to examine the effect of dentin hypersensitivity treatment on the quality of life of participants involved. Subjects and Methods: A total of 69 participants (54 female,15 male) with at least one sensitivite tooth (Schiff Sensitivity Score >1) were participated in the study. The participants were randomly divided to three treatment groups (n=23): Group I. Tetracalcium phosphate and dicalcium phosphate containing desensitizer (Teethmate Desensitizer, Kuraray Noritake Dental, Tokyo, Japan) Group II. %35 hydroxyethyl methacrylate and %5 glutaraldehyde containing desensitizer (Gluma Desensitizer, Heraeus Kulzer, Wehreim, Germany) Group III. Self-etch adhesive resin (Hybrid Bond, Sun Medical, Moriyama, Shiga, Japan). Desensitizing agents were applied to the sensitive teeth by one operator according to the manufacturer's instructions. The clinical efficacy of desentizing agents was evaluated with Schiff Cold Air Sensitivity Scale and Visual Analog Scale (VAS) at baseline, immediately after treatment and after 1 week, 1, 3 and 6 months. The effect of desensitizing treatment on the quality of life was evaluated with the Dentin Hypersensitivity Experience Questionnaire (DHEQ) at baseline and after 6 month. The hypersensitivity scores (Schiff and VAS) and scales/subscales of the DHEQ were statistically evaluated with repeated measures ANOVA, Kruskal Wallis, Wilcoxon and Friedman tests(p<0.05). Results: There was no significant difference between the treatment procedures at any evalution period(p>0.05). In Teethmate Desensitizer and Gluma Desensitizer groups, there were statistically significant differences in Schiff and VAS scores between baseline and all follow-up periods(p<0.05). However, a statistically significant difference was observed between the scores of the Hybrid Bond group baseline and immediately after treatment, after 1 week, 1 and 3 months except for the Schiff and VAS scores in the 6-month follow-up(p<0.05). A statistically significant difference was observed between baseline and after 6 month in scales and subscales of Dentin Hypersensitivity Experience Questionnaire(p<0.05), while the difference between the treatment groups was not significant(p>0.05). Conclusion: Within the limitations of this study, it was concluded that the all tested desensitizing agents were found to be effective in reducing dentin hypersensitivity and the treatment positively affected the quality of life of individuals. Key Words: Dentin Hypersensitivity, Dentin Hypersensitivity Experience Questionnaire (DHEQ), Desensitizing Agents, Oral Health Related Quality of Life (OHRQoL), Self-etch Adhesive Resin.