Erkek hegemonyasının çocuk gelinler üzerine etkileri: Ağrı ili örneği ile nitel bir çalışma

Abstract

Erken yaşta evlilik olgusu toplumda geleneksel ataerkil yapının egemen olduğu yoğun olarak kırsal kesimde olsa da toplumun her kesiminde görülen sosyal bir sorundur. Bu sorunun birçok nedeni ve buna bağlı sonucu bulunmaktadır. Bu neden ve sonuç ilişkisi elbette öncelikle kadını daha sonra o aileden yetişen nesli dolayısıyla da tüm toplumu etkilemektedir. Ataerkil yapı ise toplumun her kesiminde erkek egemenliğinin sürmesine zemin hazırlamaktadır. Bu yapının erkeklere tanıdığı aile içinde söz sahibi ve karar mercii olma gibi ona egemen gücü veren ayrıcalıklar ise kadının toplumdaki eşitsiz konumunun pekişmesine yol açmaktadır. Bu çalışmada toplumdaki erkek hegemonyasının erken yaşta evlendirilen/çocuk gelin olan katılımcılar üzerindeki etkileri ve sonuçlarının neler olduğu Ağrı ili örneğinde incelenmiştir. Katılımcılar 45 yaş ve altı ve 45 yaş üstü iki gruba ayrılarak, toplumsal cinsiyet rollerindeki farklılık ve değişimler de dikkate alınarak erkek hegemonyasını nasıl hissettikleri ve kuşaklar arasında bu değişimin bir farklılık ortaya koyup koymadığı belirlenmiştir. Çalışmada; erken yaşta evlendirilen kadınların erkek hegemonyasının da etkisi ile okul hayatlarını erken sonlandırmak zorunda kalmaları ile başlayan daha sonra evleneceği kişinin kim olacağına karar verme, anne olma kararı, evlendikten sonra yaşanacak yerin ve çocuk sayısının belirlenmesi, ayrı eve çıkma düşüncesi, ailesine karşı eşinin kendisini destekleyip desteklememesi, eşinin ve ailesinin şiddet uygulaması gibi konularda erkek hegemonyasının etkisi ortaya konulmuştur.

The phenomenon of early marriage is a social problem seen in every part of the society, even though it is mostly in rural areas where traditional patriarchal structure is dominant. This cause and effect relationship primarily affects the woman, then the generation that grows up from that family, and therefore the whole society. The patriarchal structure, on the other hand, paves the way for the continuation of male dominance in every part of the society, and the privileges that this structure gives to men, such as being the voice and decision maker in the family, lead to the reinforcement of the unequal position of women in the society. In this study, the effects and consequences of male hegemony in the society on participants who were married at an early age/child brides were examined in the case of Ağrı province. By dividing the participants into two groups under the age of 45 and over the age of 45, how they felt about male hegemony and whether there is any difference between generations was determined taking in to consideration the differences and changes in social gender roles. In the study; effect of male hegemony about the decisions on shortening the education, who to marry, to become a mother, determination of the place to live after marriage, thoughts of leaving to a separate house, determining the number of children, whether or not supporting the spouse against his family, violence of husband and his family to women has been revealed.