Türk Vergi Sistemindeki uygulamaların gelir dağılımına etkileri

Abstract

Gelir, kişilerin hayatlarını belirleyen önemli bir etkendir. Bu nedenle bireylerin yaşam kalitesini doğrudan etkileyen bir unsurun, toplum içinde adil dağıtılabilmesi için uygulanması gereken politikaların neler olması gerektiği literatürde tartışılan ve araştırılan bir konu haline gelmiştir. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde bu sorun kronik hale gelmektedir. Gelir dağılımında adaletin sağlanması devletlerin ekonomik hedefleri arasında yer almaktadır. Bu bağlamda devlet hâkim olduğu araçlarla vergi yükündeki adalet ile toplumsal gelir dağılımındaki adaleti sağlanmaya çalışmaktadır. Gerçekleştirilen bu çalışma ile gelir dağılımında adaletin sağlanabilmesi amacıyla ülkemizde uygulanması gereken vergi politikaları ile uygulanmaması gereken vergi politikaları analizler yapılarak anlatılmaya çalışılacaktır. Bu bağlamda gelişmiş ülkelerle, ülkemizdeki gelir dağılımının ölçme yöntemleriyle karşılaştırılması, OECD ülkelerinin vergi gelirleri ile ülkemizdeki vergi gelirlerinin kıyaslanması, ülkemizde uygulanan matrah artırımları (vergi afları),kayıt dışı ekonominin gelir dağılımına etkileri ele alınmaktadır. Ayrıca matematiksel veriler ve analizler dikkate alınarak Türkiye'de uygulanan vergi politikalarının gelir dağılımı üzerindeki olumlu ve olumsuz etkileri incelenmekte, yorumlamaktadır.

Income is an important factor that determines the lives of people. For this reason, what policies should be implemented in order to distribute an element that directly affects the quality of life of individuals in the society has become a subject that has been discussed and researched in the literature. This problem is becoming chronic, especially in developing countries. Ensuring fairness in income distribution is among the economic goals of states. In this context, the state is trying to ensure justice in the tax burden and justice in the distribution of social income with the tools it dominates. With this study, the tax policies that should be applied in our country and the tax policies that should not be applied in order to ensure justice in income distribution will be tried to be explained by analyzing. In this context, the comparison of income distribution in developed countries with the measurement methods in our country, the comparison of tax revenues of OECD countries with tax revenues in our country, the tax base increases applied in our country (tax amnesties), the effects of the informal economy on income distribution are discussed. In addition, the positive and negative effects of tax policies implemented in Turkey on income distribution are examined and interpreted, taking into account mathematical data and analysis.