Evli kadınların psikolojik doğum sırasının ve bağlanma stillerinin aile yılmazlık üzerindeki yordayıcı gücünün incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, evli kadınların psikolojik doğum sırası, bağlanma stilleri ve aile yılmazlık düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Erken çocukluk dönemlerinde şekillenen ve yaşam boyu süreklilik gösterdiği düşünülen bağlanma stilleri ilişki kurma şeklini etkilemektedir. Psikolojik doğum sırası, bireyin yetişkin hayatındaki ilişkilerinin belirleyicisidir. Evlilik ilişkisi ile kurulan aile toplumun temel yapı taşı olarak değerlendirilmekte ve içinde bulunulan süreci sağlıklı atlatabilmek için yılmaz ailelerin varlığı önem taşımaktadır. Alan yazında psikolojik doğum sırası, bağlanma stilleri ve aile yılmazlığı kavramlarının ayrı ayrı çalışıldığı gözlenmekle birlikte, yapılan taramalarda özellikle evli bireylerde, bu değişkenlerin ilişkisinin incelenmediği görülmüştür. Bu araştırmanın ilgili alana katkı sunacağı düşünülmektedir. İlişkisel tarama modelinin kullanıldığı araştırma, 505 evli kadın üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama araçları, Kişisel Bilgi Formu, Campbell, Stewart ve White (1991) tarafından geliştirilen, Kalkan (2005) tarafından Türkçe'ye uyarlanan White-Campbell Psikolojik Doğum Sırası Envanteri, Kandemir ve İlhan (2017) tarafından geliştirilen Kişilerarası İlişkilerde Bağlanma Stilleri Ölçeği ve Bayraklı ve Kaner (2010) tarafından geliştirilen Aile Yılmazlık Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu, Hiyerarşik Regresyon Analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; güvenli bağlanma stiline sahip evli kadınların aile yılmazlığını anlamlı ve pozitif yönde (? = .40, p <.01), kaygılı bağlanma stilinin aile yılmazlığını anlamlı ve negatif yönde (? = -.12, p <.01) yordayıcı gücünün olduğu ortaya çıkmıştır. Araştırma bulgularına göre; kadınların ortanca çocuk olmaları, aile yılmazlığını anlamlı ve negatif yönde (? = -.11, p <.01) yordadığı bulunmuştur. Araştırmanın analizi sonrasında elde edilen bulgular, alanyazındaki araştırma sonuçlarıyla karşılaştırılarak tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Psikolojik Doğum Sırası, Bağlanma Stilleri, Aile Yılmazlığı

The purpose of this research is to examine the relationships between psychological birth order, attachment styles and family resilience of married women. Attachment styles that take shape in early childhood and are thought to have lifelong continuity affect the way we build relationships. The psychological order of birth is the determinant of an individual's relationships in adult life. The family established with a marital relationship is considered the main building block of society, and the presence of indomitable families is important in order to survive the process in a healthy way. Although it was observed that the concepts of psychological birth order, attachment styles and family resilience were studied separately in the field summer, it was observed that the relationship of these variables was not examined in the scans, especially in married individuals. It is thought that this research will contribute to the related field. The research using the relational screening model was carried out on 505 married women. Personal Information Form, White-Campbell Psychological Birth Order Inventory which is developed by Campbell, Stewart ve White (1991), Family Resilience Scale developed by Kaner and Bayraklı (2009) and Interpersonal Attachment Styles Scale which is developed by Kandemir and İlhan (2017) are used in the research as data collection tools. Pearson Moments Correlation and Hierarchical Regression Analyze was used to analyze data. As a result of the research, it is revealed that secure attachment style of the married women has a precursor power which is significant and positively on family resilience (? = .40, p < .01) and anxious attachment style has negatively and significant effect (? = -.12, p <.01) on predicting family resilience. According to research findings, the middle birth-order has married women on family resilience negatively and substantially (?= -.11, p <.01). The findings were discussed in line with the literature and recommendations were made. Key Words: Psychological Birth Order, Attachment Styles, Family Resilience