ER:Yag lazerin diş yüzeyi temizliğinde etkisi ve E-TZF'nin biyomodifikatör olarak kullanılması: In vıtro bir çalışma

Abstract

Giriş: Periodontitis, patolojik olarak açığa çıkan kök yüzeyinde önemli değişiklikler meydana getirir. Periodontitisin etiyolojisi, kök yüzeyine yapışan ve bir biyofilm ortamında gelişen bakterilerdir. Periodontal tedavinin amaçlarından biri, kaybedilen periodonsiyumun rejenerasyonu ve kök yüzeyinin epitel ve bağ doku hücre adezyonu için biyolojik olarak elverişli bir substrata dönüştürülmesidir. Kök yüzeyindeki birikintilerin mekanik debridmanı şu anda bu hastalıkların tedavisinde altın standart tedavi olarak kabul edilir. Lazerin hemostatik etkileri, seçici diş taşı ablasyonu veya bakterisidal etkinliği gibi spesifik özellikleri dikkate alındığında, uygun bir lazer uygulaması mekanik veya güçlendirilmiş kök debridmanına bir alternatif oluşturabilir. Kök biyomodifikasyonu, kök yüzeyini detoksifiye, dekontamine ve demineralize ederek smear tabakasını çıkarmak, dentin ve sementin kolajen matrisini açığa çıkarmak için yapılan prosedürleri ifade eder. Hastanın kendi kanından elde edilen otojen trombosit kaynaklı ürünler son yıllarda rejeneratif uygulamalarda sıklıkla kullanılmaya başlanmış ve hem klinik hem de histolojik yönden olumlu sonuçlar elde edilmiştir. Bu amaçla kök yüzeylerinde biyomodifikatör olabilme kapasitesine sahip E-TZF'nin gingival fibroblastların ataşmanı ve yara iyileşmesi üzerine iyileşmeyi arttırıcı etkileri incelenmeye değer özellik taşımaktadır. Çalışmamızın amacı Er:YAG lazerin diş yüzeyi temizliğinde gracey küretlerle karşılaştırılmasını ve E-TZF'nin biyomodifikatör olarak kullanılmasının etkinliğini taramalı elektron mikroskobuyla (SEM) incelemektir. Gereç ve Yöntem: Çalışmamızda toplamda 36 adet, daha önceden çekilmiş insan dişleri kullanılmıştır. Dişler 4 gruba ayrılmıştır (n=9). Sırasıyla mekanik tedavi ile kök yüzeyi düzleştirme, Er:YAG lazer ile kök yüzeyi düzleştirme, mekanik tedavi + E-TZF uygulaması ve Er:YAG lazer + E-TZF uygulaması yapılmıştır. İşlem öncesinde dişler, distile su ile temizlenip fosfat tamponlu salin (PBS) içinde 4°C'de tedaviler yapılana kadar saklanmıştır. Dişlere uygulanan işlemler sonrasında 4 mm çapında trefan frezler yardımıyla örnekler elde edilmiştir. Elde edilen örnekler dentin tübül çaplarının genişliği ve smear tabakası varlığı/yokluğu kriterlerinin karşılaştırılabilmesi için taramalı elektron mikroskobunda incelenmiştir. Bulgular: Uygulanan işlemler sonrasında geride bırakılan smear tabakasının değerlendirilmesinde kullanılan Sampaio indeksine göre Er:YAG grubunun, gracey grubuna göre anlamlı olarak daha az smear tabakası geride bıraktığı belirlenmiştir (P=0,001). Diğer gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunamamıştır (P>0,05). Gruplar arasında dentin tübül çap genişlikleri istatistiksel olarak anlamlı farklı bulunmuştur (P<0,001). Er:YAG ve Er:YAG + E-TZF gruplarının dentin tübül çap genişliklerinin, gracey grubunun dentin tübül çap genişliklerinden anlamlı daha yüksek olduğu belirlenmiştir (Sırasıyla; P=0,015; P<0,001). Er:YAG + E-TZF grubunun dentin tübül çap genişliğinin Gracey + E-TZF grubunun dentin tübül çap genişliğinden anlamlı daha yüksek olduğu belirlenmiştir (P=0,026). Diğer grupların dentin tübül çap genişlikleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunamamıştır (P>0,05). Sonuçlar: Çalışmamızın sonucunda Er:YAG lazer, diş yüzeyi temizliğinde altın standart olan gracey küretlere göre daha etkili bulunmuştur. E-TZF'nin özellikle Er:YAG lazer ile kombine kullanımında daha geniş çapta dentin tübülleri elde edilmiştir. Klinik olarak etkinliklerini değerlendiren daha fazla çalışmalara ihtiyaç vardır. Anahtar Kelimeler: Er:YAG lazer, diş yüzeyi temizliği, kök yüzeyi düzleştirilmesi, gracey küret, trombositten zengin fibrin, TZF, enjekte edilebilir trombositten zengin fibrin, E-TZF, periodontitis, in vitro, kök biyomodifikasyonu.

Introduction: Periodontitis causes significant changes in the pathologically exposed root surface. The etiology of periodontitis is bacteria that adhere to the root surface and thrive in a biofilm environment. One of the goals of periodontal therapy is the regeneration of the lost periodontium and conversion of the root surface into a biologically favorable substrate for epithelial and connective tissue cell adhesion. Mechanical debridement of root surface deposits is currently considered the gold standard treatment for these diseases. Considering the specific properties of the laser, such as hemostatic effects, selective calculus ablation or bactericidal activity, an appropriate laser application may provide an alternative to mechanical or powered root debridement. Root biomodification refers to procedures performed to detoxify, decontaminate and demineralize the root surface to remove the smear layer and expose the collagen matrix of dentin and cementum. Autogenous platelet-derived products obtained from the patient's own blood have been used frequently in regenerative applications in recent years, and positive results have been obtained both clinically and histologically. For this purpose, the healing-enhancing effects of i-PRF, which has the capacity to be a biomodifier on root surfaces, on the attachment of gingival fibroblasts and wound healing are worth examining. The aim of our study is to compare the Er:YAG laser with gracey curettes in cleaning the tooth surface and to examine the effectiveness of using i-PRF as a biomodifier with scanning electron microscopy (SEM). Material and Method: A total of 36 previously extracted human teeth were used in our study. Teeth were divided into 4 groups (n=9). Root surface straightening with mechanical treatment, root surface straightening with Er:YAG laser, mechanical treatment + i-PRF application and Er:YAG laser + i-PRF application were performed respectively. Prior to the procedure, the teeth were cleaned with distilled water and stored in phosphate-buffered saline (PBS) at 4 °C until treatments were performed. After the procedures applied to the teeth, specimens were obtained with the help of trephine burs with a diameter of 4 mm. Obtained samples were examined under scanning electron microscopy in order to compare the width of dentin tubule diameters and the presence/absence of smear layer criteria. Results: According to the Sampaio index used in the evaluation of the smear layer left behind after the applied procedures, it was determined that the Er:YAG group left significantly less smear layer than the gracey group (P=0.001). No statistically significant difference was found between the other groups (P>0.05). Dentin tubule diameter widths were found to be statistically significantly different between the groups (P<0.001). It was determined that the dentin tubule diameter widths of Er:YAG and Er:YAG + i-PRF groups were significantly higher than the dentin tubule diameter widths of the gracey group (Respectively; P=0.015; P<0.001). It was determined that the dentin tubule diameter width of the Er:YAG + i-PRF group was significantly higher than the dentin tubule diameter width of the Gracey + i-PRF group (P=0.026). No statistically significant difference was found between the dentin tubule diameter widths of the other groups (P>0.05). Conclusion: As a result of our study, Er:YAG laser was found to be more effective than gracey curettes, which is the gold standard for tooth surface cleaning. Larger dentin tubules were obtained, especially in combination with the Er:YAG laser of i-PRF. More studies evaluating their clinical efficacy are needed. Key Words: Er:YAG laser, scaling and root planning, SRP, gracey curette, platelet rich fibrin, PRF, injectable platelet rich fibrin, i-PRF, periodontitis, in vitro, root biomodification.