Bilgi Varlıklarının Değerlemesi: Entelektüel Sermaye Ölçüm ve Değerleme Modelleri; Karşılaştırmalı Bir Analiz

Abstract

Bilgi varlıklarının günümüzde zenginliğin yeni kaynağı olması ve sermaye yoğun üretim anlayışının bilgi yoğun üretim anlayışına dönüşmesi, bu varlıkların ölçülmesini ve muhasebeleştirilmesini gereklilik haline getirmiştir. Günümüzde uygulandığı şekliyle muhasebe, ortaya çıkan yeni anlayışı yansıtma ve ölçülmesi zor olan bilgi varlıklarını raporlama yeteneğini kaybetmiştir. Oysa ki bugün, entelektüel sermaye olarak adlandırılan ve işletmelerin finansal tablolarında görünmeyen bilgi varlıkları veya maddi olmayan varlıklar firma değerinin yarısından fazlasını oluşturmaktadır. Entelektüel sermayenin artan bu önemi bu sermayenin ölçüm ve değerlemesini zorunlu kılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, literatürde yer alan ve günümüzde yaygın olarak kullanılan entelektüel sermaye ölçüm ve değerleme modellerini karşılaştırmalı olarak sunmaktır. Modellerle ilgili kavramsal çerçeve verildikten sonra modellerin üstün ve zayıf yönleri incelenecektir.

Today, as knowledge assets have become source of wealth and knowledge intensive production has replaced capital intensive production, measuring and reporting these assets are required. Accounting, as it is currently practised, has lost much of its ability of reflecting new tendency and of informing knowledge assets that are difficult to measure. Knowledge assets or intangible assets –called intellectual capital- that are invisible on financial statements currently constitute more than half of corporate value. Given growing importance of intellectual capital, its measurement and valuation is of necessity. The purpose of this paper is to present a comparative evaluation of the most commonly used intellectual capital measurement and valuation models. Having noted conceptual framework, strengths and weaknesses of the models will be explained.