Disharmonik bir varlık olarak insan ve Sabahattin Ali’nin içimizdeki Şeytan Romanı

Abstract

İnsanı insan kılan ve hayvandan ayıran unsurlardan birisi de disharmonidir. Ölüm, yaşam ve bio-psişe gibi varlığın öğelerinden birisi olan disharmoni, uyumsuzluk durumunu işaret eden bir kavramdır. Disharmonik bir varlık olarak insan, sadece bir uyumluluk değil, aynı zamanda uyumsuzluk varlığıdır da. Uyumsuzluk durumu; insanı ileri iten, geliştiren, sabit bir noktaya takılıp kalmadan devam ederek değişmesini sağlayan bir olanaktır. Bir diğer ifadeyle, varlığına temellenmiş olan disharmoni sayesinde insan, adil davranma veya haksızlık etme, yaşatma veya öldürme, iyilik etme veya kötülük yapma, sevme veya nefret etme gibi olanaklardan birisini gerçekleştirebilmektedir. Olanaklar arasından yapılan seçim ise insanın disharmonik unsurları arasında diyalektik ilişki kurabilen, onlardan birisini olumlarken diğerini olumsuzlayan bir varlık olduğunu işaret eder. Bu yazıda önce, ana çizgileriyle disharmoni kavramı tanımlanmış ve disharmonik unsurlar arasında kurulan diyalektik ilişki üzerinde du-rulmuş; daha sonra ise Sabahattin Ali’nin insanı, varlığının en temel öğe-lerinden birisi olan disharmonisi bakımından yakalayan ve işaret eden İçimizdeki Şeytan romanı ele alınmıştır

One of the factors that discriminate man from animals is the disharmony. Death, life and bio-psyche as well as disharmony are the major constructs of human; however it is the disharmony that reflects nonconformity. Human, a disharmonic entity is not only an entity of conformity but also is an entity of nonconformity. The condition of non-conformity is an opportunity pushing him forward and enabling him to change by continuing without sticking to a fixed point. In other words, thanks to disharmony which is attached to his own entity, man can realize one of the opportunities like treating fairly or doing injustice, keeping alive or killing, doing a kindness or doing evil, loving or hating. The choice among the possibilities indicates that man is an entity who can make a dialectic relation among the disharmonic elements and can affirm one of these elements while negating the other. In this text, first of all, the concept of disharmony is defined in its outlines and the dialectic relationship made among the disharmonic ele-ments are emphasized then the novel İçimizdeki Şeytan (the Evil inside Us) in which Sabahattin Ali apprehended and indicated man in respect to disharmony which is one of the main elements of his entity is studied.