Yazar "Şahin, Oruç" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    Multipl sklerozlu hastaların bellek, dikkat, yürütücü işlevler ve ince motor hareket yönünden değerlendirilmesi
    (Kırıkkale Üniversitesi, 2013) Şahin, Oruç; Dağ, Ersel
    Şahin O., Multipl Sklerozlu Hastaların Bellek, Dikkat, Yürütücü İşlevler ve İnce Motor Hareket Yönünden Değerlendirilmesi, Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı, Kırıkkale, 2013 Multiple skleroz (MS) genç erişkinlerde başlıca santral miyelini hedefleyen inflamatuar-immün süreci kapsayan santral sinir sisteminin (SSS) demiyelinizan ve dejeneratif kronik bir hastalığıdır. Bilişsel bozulma MS hastalarının yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyen bir durumdur. MS'de bilişsel bozulmanın her tipi görülebilse de daha çok bilgi işleme hızı, bellek, dikkat, yürütücü işlevler ve görsel-uzaysal işlevlerde bozulma görülmektedir İnce motor hareketler ise küçük kas gruplarının koordine çalışmasıyla yürütülen hareketler olarak tanımlanabilir. MS'de ince motor hareket yavaşlamasını inceleyen çok fazla çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışmanın amacı MS hastalarında ince motor hareket becerilerini ve bilişsel işlevleri değerlendirmektir. Çalışmaya Mc Donald?s kriterlerine göre MS tanısı konulmuş 22 hasta ve 22 sağlıklı kontrol grubu olmak üzere toplam 44 katılımcı alındı. Hasta grubuna hastalık şiddetini değerlendirmek amacıyla EDSS uygulandı. Bilişsel işlevleri alt kategorilerde değerlendirmek amacıyla mekansal dikkati değerlendiren "çizgi bölme testi(ÇBT)", odaklanmış dikkati ve yürütücü işlevleri değerlendiren "Stroop Testi", sözel belleği değerlendiren "Rey işitsel öğrenme testi (The Rey Audıtory-Verbal Learnıng Test-RAVLT)", bilgi işleme hızını değerlendiren "seri seçim reaksiyon testi(SSRT)" reaksiyon hızı, odaklanmış dikkati değerlendiren SSRT hata sayısı verilerinin elde edilmesi, ince motor hareketlerin bilişsel bileşeni olarak SSRT reaksiyon zamanının, pür motor bileşen olarak katılımcılara "parmak vuru testi(PVT)" verildi. Bununla birlikte MS hastalarının beyin manyetik rezonans görüntüleme (MRG) sonuçlarındaki MS plak sayısı ve lokalizasyonu ile korelasyonuna bakılarak bilişsel işlevlerin ve ince motor becerilerin hastalığın relaps dönemlerinden nasıl etkilendiğinin ortaya koyulması amacıyla değerlendiridi. Sonuçlara göre ÇBT, RAVLT, SSRT reaksiyon zamanı, PVT test performanslarında gruplar arasında anlamlı fark görüldü. Benzer bir durum stroop test performası ve SSRT hata sayısında gözlenmedi. Test performanslarıyla EDSS arasında ilişki saptandı. Bununla birlikte PVT vuru sayısı, SSRT hata sayısı ve RAVLT alt test skorlarıyla MRG incelemesinde anlamlı ilişki bulundu. Bu çalışma MS hastalarında gözlenen bilişsel işlevlerdeki ve ince motor hareket becerilerindeki bozulmayı spesifik testlerle ortaya koymaktır. Çalışma sonuçlarına göre MS hastalarında dikkatin mekansal yönelimi, bilgi işleme süresi, sözel bellek gibi bilişsel alanlarda bozulma mevcuttur. Ayrıca ince motor hareket becerilerinin hem bilişsel hem motor alanında bozulma olduğu saptanmıştır. MRG bulguları ile bozulan işlevler arasında saptanan anlamlı ilişkiler, bilişsel işlevlerin nöroanatomik lokalizasyonları hakkında fikir vermektedir. Hastalığın şiddeti ve MS plağının lokalizasyonu bu bozulmanın belirgin bir şekilde ortaya çıkması üzerinde etkili olmaktadır. Bu açıdan bakıldığında test esnasında uygulanacak fonksiyonel MRG ya da olaya ilişkin potansiyel monitörizasyonu hem bilişsel işlevlerin hem de ince motor hareket becerilerin nöroanotomik lokalizasyonunu hakkında bilgi vermesi yanında görüntüleme sonuçları ile hastalık esnasında oluşabilecek bilişsel yetmezlik hakkında da bilgi verebilir. Anahtar kelimeler: Multiple Skleroz, bellek, dikkat, yürütücü foksiyonlar, ince motor hareket